Nieuw boek van Kees Bos over de ‘Zeeuwse Rivièra’

VLISSINGEN - ‘De Zeeuwse Rivièra, actueel landschap in een zee van tijd’ is de titel van het nieuwe boek van Kees Bos. Het boek werd onlangs gepresenteerd in restaurant Hof aan Zee onderaan de duinen bij Valkenisse, gevestigd in een voormalige noodboerderij uit 1946. Het is een voor de hand liggende keuze voor Kees Bos aangezien deze locatie vaak het vertrekpunt is van zijn wandelingen langs de zuidwestkust van Walcheren.

Kees Bos begon zijn loopbaan als geograaf en heeft jarenlang in het onderwijs gewerkt. Eerder schreef hij samen met Jan Willem Bosch de Landschapatlas van Walcheren en de Lanschapsatlas van de Oosterschelde. “In vergelijking met de landschapsatlassen is dit maar een bescheiden boek,” vertelt Bos. “De bedoeling van de atlassen was om aan te zetten tot een discussie over hoe er verder met het landschap moet worden omgegaan. Ik vraag me af of die boeken wel worden gelezen als ik kijk naar de verroompottisering van het landschap. Het landschap vraagt niet om monocultuur, ook niet in de vorm van recreatie.”

Zeeuwse Rivièra
De term Zeeuwse Rivièra werd voor het eerst geïntroduceerd in 1954. “Toen is er voor het eerst een advertentie geplaatst die opriep om naar de Zeeuwse Rivièra te komen, daar werd destijds Zoutelande mee bedoeld.” Volgens Bos lijkt deze marketingterm het startsein te hebben gegeven voor een ontwikkeling die juist afbreuk doet aan de attractieve waarde van het landschap van de Walcherse zuidwestkust. Zelf is Bos verknocht aan het landschap en hij is dan ook regelmatig met zijn fotocamera aan de kust te vinden. Tijdens die wandelingen raakte hij bevriend met de Vlaamse visser Louis met wie hij zijn kennis over de Walcherse kust deelt. “Zo vertelde ik hem aan het water dat hij daar eigenlijk op het land van een middeleeuwse boer staat en wees hem op de kleibanken die nog zichtbaar zijn. Na de laatste zandsuppletie van twee jaar geleden zie je niet veel van die kleibanken meer, maar dat komt wel weer. En ik wees hem op de kranen van Zeebrugge en vertelde hem dat je daar vroeger gewoon naartoe kon lopen.” De gesprekken met de Vlaamse Louis vormde in zekere zin het begin van het boek van Bos. “Is het nu de Honte of de Westerschelde, vragen waar ik als kind op school geen antwoord op kreeg. En waarom zijn de duinen zo hoog? In het boek staan dingen die ik weet en dingen die ik veronderstel, dat heb ik allemaal opgeschreven.”

Vlissingen
Het boek van Kees Bos is rijk geïllustreerd met veelal zelfgemaakte foto’s en tal van historische kaarten. Bos staat ook uitvoerig stil bij het ontstaan van Vlissingen en hoe de stad zich, in navolging van Domburg, in het begin van de negentiende eeuw ging ontwikkelen als badplaats. De plannen kwamen opmerkelijk genoeg niet zozeer van het gemeentebestuur maar uit de koker van investeerder en aannemer Dirk Dronkers. Na een nauwgezette beschrijving van de Walcherse zuidwestkust door de eeuwen heen eindigt Bos zijn boek met een waarschuwing. ‘Als economisch gewin door kwantiteit, grootschaligheid en eenvormigheid het wint van kwaliteit, intimiteit en authenticiteit, dan zou het begrip ‘Zeeuwse Rivièra’ een negatieve connotatie kunnen krijgen. Een kwestie van het slachten van de kip met gouden eieren’.