Einde van een Tijdperk: Broeders van Liefde na 71 jaar weg uit Etten-Leur

ETTEN-LEUR - De Broeders van Liefde vertrekken na 71 jaar uit Etten-Leur. De twee laatst overgebleven hoogbejaarde broeders verlaten Den Oversteek en verhuizen naar klooster Eikenburg in Eindhoven waar zij alle zorg krijgen die zij nodig hebben. 

In Etten-Leur bouwden de Broeders van Liefde juvenaat Dr. Edward Poppe, de LTS Don Bosco en de mavoschool. De eerste Broeders van Liefde vestigden zich in 1894 in Nederland. Hun hoofdvestiging werd school en pensionaat Eikenburg in Eindhoven. Daarna volgden instituten in Venray en Noordwijkerhout en diverse lagere en middelbare scholen, technische scholen en BLO-scholen (scholen voor speciaal onderwijs) in onder meer Nijmegen, Roermond, Tilburg, Kaatsheuvel en Den Haag. 

Twintig broeders

In 1950 kwamen de eerste Broeders van Liefde naar Etten-Leur. Op het hoogtepunt in de jaren zeventig woonden er twintig broeders in Etten-Leur. Veel inwoners uit Etten-Leur en de verre regio kregen les van de broeders, zoals Edelwald, Jejunius, Franciscus, Alexius, Lucas, Hubertus en Leobaldus. De meest bekende broeder was ongetwijfeld broeder Alexius (Alex Koopmanschap). Hij gaf les op de LTS en richtte daarnaast de Tienerhoeve op van waaruit vele jongerenactiviteiten ontstonden. Jeugdland en Max-Mini komen ook voort uit de Tienerhoeve. 

Broeder Alexius richtte de Tienerhoeve op.  - Foto collectie Paul Eijgendaal

‘Juvenaat

Het juvenaat werd opgericht als opleiding voor religieuzen, maar werd rond 1968 een schoolinternaat waar zo’n honderd jongens en meisjes terecht konden in de leeftijd van 6 tot 18 jaar. Op het internaat verbleven onder meer kinderen van expats, binnenschippers en kermisexploitanten, alleenstaande minderjarige asielzoekers en uit huis geplaatste kinderen. 

De groepsleiding bestond toen al niet meer alleen uit broeders, maar ook uit goed opgeleide leken. Het internaatgebouw werd in 1987 verkocht met uitzondering van één paviljoen: ‘Den Oversteek’. In het paviljoen kwamen een kapel en een klooster. De Broeders van Liefde stonden ook aan de wieg van LTS Don Bosco en de muloschool. De LTS is inmiddels opgegaan in het Munnikenheide College. De mavo fuseerde in 1968 met de mavo en de MMS van de zusters franciscanessen tot de Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur (KSE). 

Den Oversteek was tussen 1987 en 2021 het onderkomen van de Broeders. - Foto Paul Eijgendaal

Inspirerende broeders

De twee laatste broeders zijn inmiddels op de leeftijd gekomen dat ze niet meer zelfstandig kunnen wonen. Het is voor hen noodzakelijk om terug te keren naar het klooster in Eindhoven. Paul Eijgendaal was 25 jaar directeur van de Broeders van Liefde. Hij kijkt met warme gevoelens terug op die tijd: “Hun enorme betrokkenheid en inzet bij opvoeding en onderwijs was geweldig. 

De broeders waren stuk voor stuk hardwerkende, deskundige leraren en opvoeders. Zeer inspirerend om mee te werken!” Zij laten hun sporen achter in Etten-Leur. “De herinnering zal voortleven bij de duizenden oud-leerlingen”, besluit Eijgendaal.