Katie Schwab en Clare Molloy bij de Vleeshal in Middelburg
Katie Schwab en Clare Molloy bij de Vleeshal in Middelburg Foto: Edwin Mijnsbergen

Expositie ‘small wares’ geopend in Vleeshal

Door: Edwin Mijnsbergen Algemeen

MIDDELBURG - Linten, weefgetouwen en 18e-eeuwse stoplappen vormen de uitgangspunten voor small wares, de eerste Europese solotentoonstelling van kunstenaar Katie Schwab. In de handel wordt de term ‘small wares’ (‘kleingoed’) gebruikt voor smalle repen textiel die bedoeld zijn om naden te verstevigen en te voorkomen dat stoffen ontrafelen. Voor deze tentoonstelling maakt Schwab nieuwe werken, waarin zij de noties reparatie en restauratie onderzoekt in relatie tot textieltradities en de architectuur van de Vleeshal.

Vroeger was het gebruikelijk om gebruikte stoffen met de hand te repareren. Sinds de industrialisatie is deze vaardigheid echter steeds zeldzamer geworden. Schwabs onderzoek bracht haar naar musea in Middelburg, Zutphen en Leeuwarden, waar ze stoplappen uit de depots bestudeerde. Deze geborduurde linnen doeken, gemaakt door meisjes die soms nog maar 8 jaar waren, documenteren kleurrijke oefeningen in het nauwkeurig repareren van stof door middel van steken en stoppen. De doeken dienden als proef voor potentiële werkgevers, om te bewijzen dat de meisjes en vrouwen die ze maakten bedreven waren in het onzichtbaar herstellen van stoffen.

1880
De kleurentinten van de stoplappen bepalen het palet van het werk small wares & hard wares; een serie van drie geweven linten. In samenwerking met ontwikkelaar en passementerie-expert Veva van der Wolf van het TextielLab in Tilburg maakte Schwab deze linten op een bandweefgetouw uit 1880. Net als in de historische stoplappen komen verschillende soorten strepen, gaten en reparaties terug in de linten, uitgevoerd in zijde, katoen en linnen. De levendige tinten oranje en roze die in het weefsel terugkomen verwijzen naar meekrap, een plant die van oudsher in heel Zeeland werd verbouwd voor de productie van textielkleurstof. Verftechnieken met meekrap verkende Schwab tijdens haar residentie in het voorjaar van 2021 in Cove Park, Schotland.

Gigantische stoplap
Schwab gebruikt de stenen muren van Vleeshal als een gigantische stoplap: de linten dansen over de muren, hangend aan stalen haken (‘hardware’) die speciaal op maat gemaakt zijn door de kunstenaar en SWARF. Deze haken zijn stalen interpretaties van de reeds in de ruimte aanwezige smeedijzeren ogen. Schwab bevestigde de nieuwe stalen haken in al bestaande gaten in het metselwerk, waardoor small wares & hard wares de patronen van littekens in de architectuur volgt. Alcove cushions (2021) is een serie werken gemaakt van aan elkaar genaaide stukken laken en restanten van wolproductie. De kussens zijn een uitnodiging om small wares te bekijken vanuit een andere hoek, namelijk vanuit de nissen in de muren van de Vleeshal. Vanuit de rondingen van het gewelfde plafond daalt strength study (2021) af, wijzend naar de lakenhal waar men ooit, in de ruimte recht boven de Vleeshal, in stof handelde. Het textiel is gemaakt van biaisband, een ‘small ware’ waarmee men ruwe randen van stoffen kan omzomen. Het werk is niet ingelijst of opgespannen. In plaats daarvan ondersteunen de biaisbanden zichzelf.

Publicatie
De eerste institutionele publicatie over het werk van de kunstenaar, Katie Schwab: Sample Book, wordt in coproductie uitgegeven door Vleeshal en Dent-de-Leone, onder redactie van Clare Molloy. Ontwerp: transdisciplinair designcollectief Åbäke.



Blijf op de hoogte van het lokale nieuws uit jouw regio met onze dagelijkse nieuwsbrief