Rubriek Goes Gezien: Hoe zit de honderdjarige Wilhelminabank?

Over een paar weken is onze Wilhelminabank honderd jaar! Op 14 september 1923 werd het monument onthuld vanwege het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina, zoals ook op de rug van de bank te lezen is, zij het met dubbel e. Het was een cadeau van alle Goesenaren voor de gemeente. De onthulling vond plaats op de plek waar nu het Ceresbeeld staat. Daar bleef de bank tot 1953, waarna hij op twee plekken aan de Westwal bivakkeerde. Sinds 1985 staat de Jubileumbank, die inmiddels in de volksmond Wilhelminabank was gaan heten, aan de Oostwal. En zoals het een ware bank betaamt, wordt er geregeld op gezeten. Maar… zìt-ie ook een beetje? 

Volgens de Goesche Courant van 15 september 1923 wél: “er gingen direct een aantal jongens op, aldus de bank probeerende, die blijkbaar lekker zat.” Op oude foto’s is te zien dat de bank intensief bezeten is, en niet alleen door oudere heren. Dat zitcomfort is natuurlijk – naast het fraaie ontwerp – een compliment voor de maker: stadsarchitect en directeur Gemeentewerken Frans Rothuizen. Die had ook een verhoogde vloer bedacht, waardoor je het idee kreeg zelf op de troon te zitten. Die vaste vloer is gesneuveld; we zitten nu met onze voeten op ordinaire stoeptegels. Het metselwerk heeft – waarschijnlijk door het afbreken en weer opmetselen – minder kunstig reliëf gekregen. En er is een barst en wat achterstallig onderhoud te zien. Jammer natuurlijk, want de toenmalige burgemeester had nog zo beloofd dat voor de bank “gezorgd zal worden tot in lengte van dagen”.  

Zou er in 2038, als koning Willem Alexander zijn 25-jarig regeringsjubileum mocht halen, ook geld ingezameld worden in Goes voor een monument te zijner ere? De geschiedenis stemt wat dit betreft niet hoopvol. Voor Wilhelmina werd ook nog eens drie volle dagen feest gevierd in Goes, compleet met optocht, concerten en vuurwerk. Voor Juliana (1975) was het al veel minder groots, maar wel drie halfvolle dagen, en zonder monument. Beatrix (2005) kwam toevallig in dat kader zelf langs en kreeg ook geen monument, maar wel een hoedenshow op de Grote Markt. Het ziet er dus somber uit voor de huidige koning en de komende koningin. 

Maar de Wilhelminabank hebben we gelukkig nog “tot in lengte van dagen”, dus ook als ons land een republiek zou worden. Om lekker op te zitten, naar het water en de ganzen te staren en aan vroeger te denken. Dat doet mijn kleinzoon van bijna twee ook. “Zit-ie lekker?”, vraag ik. “Ja!”

Tekst en foto: Arend van der Wel