Door Roosendaals Toneel keert een held weer naar het A.M. de Jongmuseum

STEENBERGEN - Merijntje Gijzen. Wie kent de boeken niet? Of anders de tv-serie uit 1974? Of misschien wel de film uit 1936? Merijntje was een fictief jongetje dat soms grappige, soms ernstige, altijd aandoenlijke avonturen beleefde in het straatarme Noord-West Brabant ver vóór de Tweede Wereldoorlog.

Minder bekend is dat de auteur van de Merijntje Gijzencyclus, A.M. de Jong, geboren in Nieuw Vossemeer,heel wat meer heeft geschreven, onder andere de vaak controversiële teksten bij de strip 'Bulletje en Bonestaak', dat hij in de jaren 30 de boekenrubriek voor de VARA-radio presenteerde en literatuurcriticus was voor de socialistische krant 'Het volk'.

In 1943 werd De Jong door Nederlandse SS'ers gedood als represaille voor de moord op enkele NSB'ers.

Sjoerd van der Veen, die al jaren bezig is met de geschiedschrijving van de Roosendaalse vakverenigingen stuitte bij zijn research meermaals op de amateurtoneelvereniging Roosendaals Toneel, destijds Roosendaalsch Roomsch Tooneel geheten. Niet onlogisch: de club was destijds onderafdeling van de katholieke vakbond. Eén detail liet hem niet los: hij las dat Roosendaals Toneel in 1947 A.M. de Jongs toneelstuk 'Een held keert weer' had gespeeld. Heel bijzonder als je bedenkt dat de club het predicaat 'rooms katholiek' in die tijd heel serieus nam en de auteur er bepaald geen geheim van maakte dat hij socialist was. Maar het werd nog bijzonderder: één van de twee regisseurs was de geestelijk adviseur, een priester dus die een stuk van een socialist instudeerde!

Sjoerd kwam er bovendien achter dat er, voor zover bekend, in heel Nederland nog maar een handvol exemplaren van 'Een held keert weer' over zijn. Via contacten met Cees Jongeneelen, bestuurslid van Roosendaals Toneel, werd duidelijk dat deze vereniging nog een exemplaar in het (100 jaar oude!) archief heeft.

A.M. de Jong werd 75 jaar geleden vermoord. Ter herdenking daarvan organiseert het museum dat aan zijn leven en werk gewijd is en dat uiteraard in zijn geboortedorp Nieuw Vossemeer staat, een herdenking op donderdag 18 oktober aanstaande. Roosendaals Toneel heeft besloten dat ene exemplaar van 'Een held keert weer' in bruikleen aan het museum af te staan; de officiële overhandiging zal ook op die 18de oktober plaatsvinden. De avond zal verder voornamelijk bestaan uit een muzikaal omlijste lezing door A.M. de Jongkenner Jos Rampart, die de moord op de schrijver in perspectief zal zetten en aandacht zal besteden aan zijn strijd tegen het fascisme en zijn dilemma's in de bezettingstijd.

Iedereen is welkom in het museum op donderdag 18 oktober om 19.30 uur.

Adres: Plein 1 februari 1953, huisnummer 4, Nieuw Vossemeer. [l]