Jaap van Dam bij zijn vuurtoren FOTO HANNEKE MARCELIS
Jaap van Dam bij zijn vuurtoren FOTO HANNEKE MARCELIS Foto:

De Bergse vuurtoren in de Augustalaan

BERGEN OP ZOOM - Het is nogal een bijzonder gezicht. Bij de achterdeur van één van de woningen aan de Augustalaan staat een felrode vuurtoren op de stoep. Het gevaarte is drie meter hoog, en eigendom van Jaap van Dam. De vuurtoren is één van de pronkstukken van zijn indrukwekkende scheepvaart verzameling.

DOOR HANNEKE MARCELIS

Wie de woning van Jaap van Dam (69) binnenloopt, kijkt zijn ogen uit. Bij de voordeur staat een vitrine met glaswerk en servies, het trapgat hangt vol originele posters van Nederlandse schepen en in zijn woonkamer staat en gigantische boekenkast vol documenten over de Nederlandse scheepvaart. Het is een collectie waar Van Dam al sinds zijn puberteit aan werkt en waarvoor hij de wereld rondreist om hem zo compleet mogelijk te krijgen. Zo bezocht hij al beurzen in New York, Boston en Engeland. Want het maakt niet uit hoeveel beurzen hij al heeft bezocht, Van Dam komt altijd wel weer met iets nieuws thuis.

Fascinatie

De fascinatie die Van Dam heeft met de Nederlands scheepvaart is ontstaan toen hij jong was. Hij groeide op langs het water en zag dagelijks de imposante containerschepen voorbij varen. Toen hij op de middelbare school zat, kocht hij zijn eerste foto van een tankschip. Dat was het begin van zijn inmiddels uitgebreide verzameling. "Mijn doel is om hem zo compleet mogelijk te krijgen", legt Van Dam uit."Laatst was ik in Bunnik en vond ik een foto van een schip, wat onderdeel was van een groep van vier schepen. Van de eerste drie had ik al veel informatie, maar van deze niet. Dat is dan een mooie aanwinst die echt iets toevoegd."

Vuurtoren

Verzamelaars op het gebied van scheepvaart zijn er in alle soorten en maten. Sommigen willen alleen dingen uit Amsterdam hebben of van de VOC, anderen richten zich op postzegels of posters. Van Dam heeft naast een liefde voor de Nederlandse scheepvaart, ook een fascinatie voor vuurtorens. Hij werkte tientallen jaren geleden mee aan de oprichting van de Nederlandse Vuurtoren Vereniging, waarvan hij ook jaren de voorzitter was. Die vereniging telt zo'n vierhonderd leden. "Vuurtorens zijn echt industriële monumenten. En er zijn er geen twee hetzelfde", legt Van Dam uit. Toen hij de mogelijkheid kreeg om een originele vuurtoren uit Middelburg te kopen, twijfelde hij geen moment. "Ik vond vooral gewoon dat hij behouden moest worden. Daarom besloot ik hem te kopen en op te knappen." Maar waar hij hem zou laten, was nog even de vraag. Want hem op je stoep zetten mag niet zomaar. Gelukkig vond Van Dam daar een oplossing voor. "Ik heb er wieltjes onder gemaakt, waardoor ik hem op eigen terrein mag parkeren." Als er ooit iemand zich meldt die een toepasselijk plek weer voor de toern, wil Van Dam daar zeker aan meewerken. Maar tot die tijd heeft Bergen op Zoom haar eigen vuurtoren, in de Augustalaan.[l]