Verzet tegen sloop Halsterse Zweedse huizen
HALSTEREN - Terwijl de grote belangstelling voor de herdenking van 65 jaar watersnoodramp begin dit jaar nog liet zien hoezeer de ramp op de Brabantse Wal leeft, lijkt in Halsteren een belangrijk stuk erfgoed van de ramp te gaan verdwijnen. Stadlander is van plan vier van de zes huizen die de Zweedse regering heeft geschonken na de ramp in 1953 te slopen om plaats te maken voor nieuwbouw. En dat is tegen het zere been van veel inwoners en politici.
DOOR HANNEKE MARCELIS
De Zweedsestraat is een bijzonder stukje Halsteren. In het smalle straatje staan de huizen die de Zweedse regering in 1953 aan het land schonk om de woningnood te lenigen. Die bijzondere historie is onder andere een onderdeel van de historische wandelroute die de heemkundekring Halsteren aan het ontwerpen is. Voor de Heemkundekring is het voornemen van de woningbouwcorporatie om de huizen te slopen dan ook een bittere pil. Zij krijgen daarin steun van maar liefst vier politieke partijen. De D66, CDA, PvdA en SP hebben het probleem gezamenlijk aangekaart bij het college van burgemeester en wethouders. "Vele Halsternaren dragen de herinneringen nog dagelijks met zich mee. Gezien de grote belangstelling voor de recente herdenkingsbijeenkomst in Lepelstraat en de videosessie bij de Heemkundekring (waarvoor zelfs extra bijeenkomsten nodig waren), wordt het belang van het levend houden van deze historie onderschreven door velen. Halsteren staat hiermee niet alleen. Zo heeft onlangs het watersnoodmuseum in Ouwerkerk het idee opgevat om herdenkingszuilen te plaatsen voor het markeren van de zogenaamde stroomgaten in de dijken waar ooit het water het land binnendrong. In verschillende andere gemeenten (Nieuw Vossemeer/Steenbergen, Vlissingen, Tholen) zijn dit soort huizen wel behouden", schrijven zij in hun gezamenlijke brief.
Woningen
Stadlander wil levensloopbestendige woningen gaan realiseren in de straat. Daarvoor moeten de huidige huizen gesloopt worden. Dat is de meest logische optie, omdat de staat van de huizen sterk te wensen toelaat. Er is weinig onderhoud verricht aan de panden. De politieke partijen willen graag weten waarom dat onderhoud de afgelopen jaren niet heeft plaatsgevonden. "De slechte staat van onderhoud lijkt nu afbreuk te doen aan de mogelijkheid tot behoud", schrijven de partijen.
Toch lijkt Stadlander de historische waarde van de woningen wel in te zien. Niet alle Zweedse woningen staan namelijk op de lijst om gesloopt te worden. Twee van de zes woningen blijven intact. De partijen zijn blij dat Stadlander hiermee begrip toont voor de historische en emotionele waarde van de woningen, maar spoort het college aan om toch het gesprek aan te gaan met de woningbouwcorporatie om ook de andere vier huizen veilig te stellen.
Monument
Het liefst zien de vier partijen dat het college de Zweedse huizen tot gemeentelijke monumenten maken. "De panden en het straatje hebben een zekere schoonheid, hebben een belangrijke cultuurhistorische en emotionele waarde en zijn van belang voor het begrip en de beschrijving van de geschiedenis van Halsteren. Daarmee voldoen ze aan de voorwaarden voor een gemeentelijk monument." Het college heeft de raadvragen nog in beraad.[l]
Ramp
De Watersnoodramp van 1953 is de grootste Nederlandse natuurramp van de 20ste eeuw. Een zware noordwesterstorm in combinatie met springtij zorgde ervoor dat grote delen van ons land overstroomden. 1.836 mensen overleefden de ramp niet, tienduizenden dieren lieten het leven en ook huizen werden vernield. In Halsteren overleden 78 mensen ten gevolge van de ramp. In februari werd 65 jaar Watersnoodramp herdacht.