Crash bommenwerper indrukwekkend herdacht
KRABBENDIJKE – Vmbo-leerlingen van het Calvijn College in Krabbendijke, locatie Appelstraat, hebben samen met onderwijzend personeel en mensen van de stichting Wings to Victory woensdag kransen gelegd bij het monument in Krabbendijke voor de neergestorte Britse bommenwerper.
DOOR PETER URBANUS
De Lancaster-bommenwerper was op 11 mei 1944 opgestegen vanaf het Engelse vliegveld Wickenby, vertelde Aart Walrave van Wings to Victory. Deze stichting houdt de herinnering aan de luchtoorlog boven Zeeland tijdens de Tweede Wereldoorlog levend.
Klap
De aanval was gericht op een spoorwegknooppunt in het Belgische Hasselt, maar door slechte weersomstandigheden moesten de 126 Lancasters terugkeren. In de buurt van Bergen op Zoom werd de bommenwerper aangeschoten door een Duitse nachtjager.
Het toestel stortte neer nabij de Noorddijk in Krabbendijke. De klap moet enorm zijn geweest, want alle bommen waren nog aan boord. Door de crash ontstond een zeven meter diepe krater.
De complete bemanning, bestaande uit G.R. Marriott, J.H. Barton, W.A. Palmer, G.R.Todd, R.S. Hollingum, A.J. Muir en G.W. Smith, kwam om het leven. Deze jonge mannen – de oudste was 23 jaar - kwamen uit Engeland, Canada en Nieuw-Zeeland.
Oorlogsslachtoffers
Toevallig was er ook een Nederlands squadron onder Brits bevel bij de aanval op Hasselt betrokken, vertelde Walraven. Een van hun bommenwerpers werd eveneens in brand geschoten. Door een steile duikvlucht met alle ramen en luiken geopend en het lossen van alle bommen boven zee wist de bemanning dit toestel wel te redden.
'Zussen legden krans
namens vader'
Krijgsmachtpredikant M. Barth noemde de bevrijding in mei 1945 tijdens de herdenkingsdienst woensdag een geschenk van God. Hij bad daarna met de kinderen voor de oorlogsslachtoffers van deze tijd.
Daarna gingen de leerlingen en andere aanwezigen te voet naar het op enkele honderden meters van de school gelegen monument aan de Noorddijk om daar kransen te leggen. Dit gebeurde onder begeleiding van doedelzakklanken van Arie van Meerwijck. Libanon-veteraan Rene de Vos uit Kruiningen was aanwezig in volledig uniform.
Vader
De zussen Irma en Erica Verhagen uit Dinteloord legden een krans namens hun vader Johan Verhagen. Die maakte als jongen de luchtoorlog van nabij mee en deed in de jaren zeventig veel moeite om de laatste rustplaats van omgekomen geallieerde piloten te achterhalen.
Vluchten
Wethouder Jaap Sinke van de gemeente Reimerswaal haalde in z’n toespraak de lotgevallen van Krabbendijke tijdens de meidagen van 1940 aan. “De inwoners dachten dat ze veilig zouden blijven, omdat het dorp tussen verschillende verdedigingslinies lag. Maar ze moesten al snel naar Zeeuws-Vlaanderen vluchten.” Onder hen waren ook dominee Van den Berg en diens bejaarde vader. Die overleed kort nadien in Zeeuws-Vlaanderen, waarschijnlijk ten gevolge van de doorstane ontberingen. Dergelijk persoonlijk leed wordt vaak vergeten. Later in de oorlog werden mannen uit het dorp opgepakt, om in Duitsland te werk worden gesteld. Anderen doken onder.
Geadopteerd
De vmbo-leerlingen Maurits Traas uit Rilland en Job Cromwijk uit Kruiningen vertelden het een mooie plechtigheid te vinden. Hun school het Calvijn College heeft het oorlogsmonument aan de Noorddijk in 2011 geadopteerd en draagt er sindsdien zorg voor. Vorig jaar maakten leerlingen een nieuw ontwerp voor het monument. [l]