Zwijgende legende
Het is de klassiekermaand en voor mij blijft Parijs-Roubaix de allermooiste. De Hel van het Noorden over de kasseienstroken waarbij de weersomstandigheden vaak doorslaggevend zijn. Na Peter Post (1964) en Jan Janssen (1967) was Jan Raas, in 1982, de derde Nederlander die deze topkoers op zijn naam bracht. Dat gebeurde zonder regen en dus zonder spekgladde wegen. Jan had soms alleen 'stof' als hardnekkige tegenstander. Als je het filmpje van de slotkilometers van Parijs-Roubaix 1982 kijkt, zie je Jan buitengewoon overtuigend fietsen. Hij kan niet verliezen. Op indrukwekkende wijze schudde hij iedereen, onder wie Roger De Vlaeminck en Bernard Hinault, van zich af. Het staat me nog helder voor de geest. Jan in zijn hoogtijdagen! Op deze plek heb ik hem afgelopen jaren verscheidene keren bewierookt. De coureur Raas, want van zijn persoonlijkheid ben ik nooit kapot geweest. Ondoorgrondelijke man. Kijk naar zijn ogen, de spiegels van de ziel. En dat schrijf ik niet, omdat hij me ooit een mailtje stuurde met het uitdrukkelijke verbod contact te zoeken. De sportieve heldendaden van Raas zijn boven elke twijfel verheven. De andere kant van Jan liegt er in mijn ogen evenmin om. In het pas verschenen, uitstekende boek van Fred van Slogteren lees je daar tussen de regels door meer over. 'Raas. De zwijgende legende', luidt de pakkende titel. Een uitgave van het door Hans van Maar geleide Just Publishers. Van Slogteren, een integere man met grote kennis van zaken, probeerde de Zeeuwse klassiekerkoning verscheidene keren te spreken te krijgen. Vergeefse moeite. Raas' mond blijft op slot. "Misschien zijn het alleen de Zeeuwen die hem begrijpen, een volk dat door de eeuwen heen leeft met de voordelen en gevaren van de zee", schrijft hij. "Ze hebben er hun bestaan op gebouwd, maar altijd met in hun binnenste de vraag wanneer die bondgenoot weer toe zal slaan. Het heeft het Zeeuwse volk tot eenheid gebracht en de karakters gevormd."
Wie wordt het zondag? Hopelijk (opnieuw) Niki Terpstra, een Noord-Hollander met het sportkarakter van Raas. Alleen qua persoonlijkheid wat minder rancuneus. Rancune, typerend voor het sterrenbeeld schorpioen. Ik kan het weten, want ik ben een schorpioen. Wie tegen m'n schenen heeft geschopt, vergeef ik nooit. Vandaar dat ik Jan ergens best begrijp.[l]