'Ze hebben alleen een aangepaste omgeving nodig'
MIDDELBURG - OdyZee bestaat 25 jaar. De school voor speciaal onderwijs heeft dat vorige week gevierd, onder meer met een mooi magazine over verleden, heden en toekomst en activiteiten zoals een roofvogelshow, workshops en een feestavond voor alle leerlingen. "Wat we hier doen, haal je niet uit een boekje. Het is maatwerk", zegt directeur Tonia de Groene.
DOOR EUGÈNE DE KOK
Ze is er vanaf het begin bij. Ze was nauw betrokken bij de oprichting van de Ithakaschool op 1 oktober 1992 in Goes, op het terrein van Emergis waar op deze datum een afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie begon. Tot die tijd werden kinderen met psychische problemen buiten de provincie behandeld. Daar gingen ze ook naar school, als soort van normalisering.
Tonia de Groene werkte in het begin twee dagen op de Ithakaschool, naast haar baan als leerkracht op een basisschool in Domburg. "Het was voor ons allemaal pionieren. Zelf had ik veel verstand van het onderwijs, maar niet van de psychiatrie. Omdat ik nauw samenwerkte met het behandelteam van Ithaka en door cursussen heb ik daar in de loop der tijd veel over geleerd", denkt ze terug aan de start.
De school begon met vijftien leerlingen en een handjevol personeel, waaronder De Groene, die zelf voor de klas stond. Bij de laatste officiële telling, op 1 februari dit jaar, zaten er 346 jongens en meiden uit Zeeland op de school, die ook een paar lokalen heeft in basisschool De Tweern in Goes en een vestiging in Middelburg. "En we blijven groeien, tegen de verwachtingen in."
Structuur
Met de invoering van passend onderwijs in 2014 zouden er namelijk minder kinderen naar het speciaal onderwijs gaan. Ze moesten mee gaan draaien op reguliere scholen. Dat is voor de kinderen op OdyZee te hoog gegrepen. Zij zijn tussen de zes en achttien jaar en normaal tot hoogbegaafd, maar met psychosociale problemen en soms met leerproblematiek bij bepaalde vakken.
'Dan haal je de helft van de prikkels al weg'
De meeste kinderen hebben een vorm van autisme. Het groen-blauwe gebouw, dat in 2011 is gebouwd, is daarop ingericht. Alles staat in het teken van duidelijkheid en structuur.
Zo wordt er gewerkt met verschillende kleuren, heerst er zoveel mogelijk rust, zitten mede daarom alle voorzieningen, zoals een toilet en een studieruimte, in de klaslokalen en zijn er aparte ingangen voor het voortgezet onderwijs en de basisschool. "Door het zo in te richten, halen we al de helft van de prikkels voor onze kinderen weg", zegt De Groene.
Vanaf de derde klas van het voortgezet onderwijs worden zaken losgelaten, zodat de jongens en meiden worden voorbereid op de praktijk. Alle leerlingen gaan met een vmbo- of havo-diploma van school af. "Het vooroordeel dat onze kinderen dom zijn, is absolute onzin. Het beeld bestaat helaas nog steeds. Onze kinderen kunnen goed leren, maar ze moeten dat alleen doen in een aangepaste omgeving en met specifieke begeleiding."
Trots
In de afgelopen 25 jaar heeft De Groene veel kinderen, die na hun diploma op OdyZee zijn uitgewaaierd over het land, zien terugkeren.
Het vervult haar nog altijd met trots als ze met hen praat. "We kijken hier altijd naar het kind. We hebben hier vier orthopedagogen werken en hebben in totaal ruim 80 mensen in dienst. Als ik praat met collega's van reguliere scholen gaat het vaak over de groei van OdyZee, maar andere scholen sturen de kinderen naar hier, omdat het daar niet meer gaat. Het is soms hard werken, maar het is de moeite waard als kinderen met een diploma op zak vertrekken."
Veranderen
De Groene denkt dat OdyZee in de afgelopen kwart eeuw een belangrijke plaats heeft ingenomen in de Zeeuwse onderwijswereld. "En ik ben ervan overtuigd dat we over 25 jaar nog steeds bestaan. Anders moet er veel veranderen in het reguliere onderwijs."[l]