'Als je iemand blij maakt, word je daar ook blij van'
MIDDELBURG – De 100e vrijwilliger van de stichting Feest van Herkenning is vorige week in het zonnetje gezet tijdens de conferentie ‘Meedoen is meetellen’. Ouderenparticipatie en het werk van de stichting stonden centraal.
DOOR MARIELJA TEN BRUGGENCATE
In 2012 volgde museumconservator Sylvia van Dam Merrett een cursus over museumvoorwerpen in de zorg. Ze vond het een interessant onderwerp en besloot zelf een koffer met museumstukken uit De Schotse Huizen te vullen en bij een zorginstelling langs te gaan. Ze werd warm onthaald. De voorwerpen riepen bij de bewoners mooie herinneringen op. “Het kofferproject was geboren”, zegt Van Dam Merrett. “In 2014 hebben we de stichting Feest van Herkenning opgericht en al snel volgde Feest van Muziek.”
Met Feest van Herkenning gaan vrijwilligers met een koffer vol museumvoorwerpen langs bij mensen met dementie. Bij Feest van Muziek wordt er muziek gemaakt zingen de ouderen mee. Mensen die niet meer kunnen praten door dementie, kunnen soms nog wel zingen. Het muzikaal geheugen blijft lang intact. “Bij het horen van bekende muziek gaan de ogen twinkelen.”
Themakoffers
Inmiddels zijn in heel Zeeland vrijwilligers actief. Zij gaan met themakoffers langs zorginstellingen. Voorwerpen als Sunlight-zeep, een telraam, koffiemolen, korset of bakblik roepen bij iedereen herinneren op waar mensen van gaan stralen. De vrijwilligers hebben kennis over dementie en met hun begrip voor het lokale dialect stimuleren zij het gesprek. “De voorwerpen hebben directe betrekking op het dagelijks lezen en worden gebruikt voor gevoelscommunicatie,” zegt Rob Bakker, voorzitter van de stichting Feest van Herkenning “Dit werk is ook interessant voor de vrijwilligers.” De 85-jarige vrijwilliger Ger van Waeghening kan dat beamen. “Als je iemand blij maakt, word je daar zelf ook blij van. Vrijwilligerswerk zorgt ervoor dat je onder de mensen blijft. Hoewel ik me soms best eenzaam voel, hoef ik niet te vereenzamen. Want ik zorg er voor dat ik elke dag iets te doen heb.”
Burgemeester
Burgemeester Rob van der Zwaag van de gemeente Veere kreeg de eer de 100e vrijwilliger van de stichting Feest van Herkenning een bos bloemen te overhandigen. “Het is uitzonderlijk dat een klein initiatief zo uitgroeit. Dat nu in heel Zeeland mensen herinneringen kunnen ophalen is echt fantastisch. Feest van Herkenning doet heel belangrijk werk.”
In samenwerking met de afdeling Metamedica van VUmc in Amsterdam ontvangt de stichting sinds augustus vorig jaar subsidie van FNO om kwetsbare ouderen in Zeeland te betrekken bij de activiteiten van de stichting. Er werd onderzocht hoe vitale ouderen hun minder actieve leeftijdsgenoten kunnen opvangen en ondersteunen in hun eigen sociale netwerk. “Er zijn veel mensen die eenzaam thuis zitten,” zegt Hanneke de Vroe, projectleider van Meedoen is Meetellen. “Om ook thuiswonende ouderen met beginnende dementie te bereiken hebben we de werkwijze van de stichting aangepast. Herinneringen ophalen spreekt veel mensen aan, niet alleen mensen met dementie. We kwamen erachter dat de themakoffers een goede manier zijn om mensen met elkaar in contact te brengen.”
Krant
Naast de koffers heeft De Vroe met een team de herinneringenkrant Zeeuws Weerzien opgezet en uitgegeven. 50.000 exemplaren zijn verspreid over Zeeland. De krant kan gesprekken op gang brengen. Er staan onder meer berichten uit de jaren ’50 en ’60 in die iets vertellen over het leven van alledag. Ook actuele artikelen over de tijd van toen en oude foto’s roepen de sfeer uit vroeger tijden op. “Uit het onderzoek is onder meer gebleken hoe we kwetsbare ouderen kunnen bereiken, hoe zij eenzaamheid ervaren en wat organisaties voor hen kunnen betekenen. We hebben ook samengewerkt met andere organisaties, want geen enkele organisatie staat op zichzelf. We zullen het uiteindelijk allemaal samen moeten doen.”
De onderzoeksresultaten zijn te vinden op www.feestvanherkenning.info.[l]