Bidprentjes doneren aan museum
BREDA - Een bidprentje ('gedachtenisprentje' of 'doodsprentje') is een prentje dat meestal werd uitgegeven als aandenken bij een overlijden van een dierbare. Deze doodsprentjes waren bedoeld om de nagedachtenis van de overledene levend te houden en mensen op te roepen om te bidden voor zijn of haar ziel. Het Princenhaags museum verzamelt ze sinds de oprichting van het museum.
Het mocht zich destijds al verheugen op een grote collectie van Princenhagenaar Pierrre van Diepen. Het uitbreiden van de collectie gaat gestaag verder, maar dat kan niet zonder uw hulp. Het Princenhaags museum roept alle (voormalige) Princenhagenaren op hun collectie bidprentjes (gedachtenisprentje en/of doodsprentjes) van overleden Princenhagenaren en aan Princenhage gerelateerde overleden personen aan het museum te doneren.
Een bidprentje was niet alleen gebruikelijk bij uitvaarten maar ook bijvoorbeeld bij een doopsel, een eerste communie of een huwelijk werden prentjes uitgegeven. Bidprentjes vinden hun oorsprong binnen de Katholieke Kerk. De laatste decennia heeft het uitreiken van een gedachtenisprentje bij een uitvaart ook ingang gevonden bij niet-katholieke uitvaarten.
Zeventiende eeuw
De oudste prentjes dateren uit het einde van de zeventiende eeuw en zijn gemaakt voor geestelijken of andere aanzienlijke personen. De voorkant van een bidprentje bestaat van oudsher uit een religieuze voorstelling, bijvoorbeeld een afbeelding van Maria, Jezus of een heilige. De oudste bidprentjes hebben enkel een voor- en achterzijde. Op de achterkant van het bidprentje staan gegevens over de persoon waarvoor het prentje is opgemaakt. In de loop van de negentiende eeuw werd het gebruik van bidprentjes gemeengoed in katholieke kring en ook nu nog worden deze uitgegeven - zij het meer in de vorm van gedachtenisprentjes dan bidprentjes.
Bijbelse tekst
Het prentje bevatte voorheen vaak ook een oproep tot gebed of een bijbelse tekst. Later werd een dubbelgevouwen A6-formaat gebruikt, waarbij de afbeelding aan de buitenkant stond en de (gebeds-)tekst binnenin. Vanaf de jaren zestig in de vorige eeuw werd ook wel voor een portret(foto) gekozen van de hoofdpersoon.
Biografische beschrijvingen
Aanvankelijk vermeldden de bidprentjes vaak alleen namen en informatie over geboorte en overlijden van de hoofdpersoon. Later verschenen er uitgebreidere biografische beschrijvingen. Hierin kun je bijvoorbeeld informatie vinden over de levensloop, functies en eventuele onderscheidingen. Bidprentjes zijn dan ook een goede vertrekbasis bij het opstellen van een stamboom, maar de informatie moet met enige omzichtigheid gebruikt worden omdat er nogal eens fouten of onnauwkeurigheden (bv. in de naam van een persoon) voorkomen. Zo is het Princenhaags museum in het bezit van een bidprentje waarop de overlijdensdatum 400 jaar vóór de geboortedatum is gedateerd.
(Stamboom)onderzoek
Het Princenhaags museum zorgt ervoor dat deze goed bewaard blijven en dat iedereen die bijvoorbeeld (stamboom)onderzoek doet naar Princenhagenaren in de gelegenheid gesteld wordt er kennis van te nemen. Bovendien wordt eraan gewerkt om alle bidprentjes digitaal beschikbaar te stellen.
Wil je over bovenstaande meer informatie neem dan contact op met het Princenhaags museum: bel 076-5143289 of mail: info@princenhaagsmuseum.nl [l]
