91-jarige Rinus nog lang niet uitgespeeld
OUD GASTEL - Rinus Embregts was vier jaar toen hij een boerenknecht een deuntje hoorde spelen op een mondharmonica en raakte onmiddellijk in de ban van de muziek die het kleine instrument voortbracht. Nu, 87 jaar later, speelt de krasse Gastelaar met zijn krachtige longen nog bijna dagelijks op zijn mondharmonica.
DOOR ELS ROMMERS
Of we het leuk vinden om een artikel te schrijven over een kwieke negentiger die nog vol vuur muziek maakt, werd er gevraagd. Ja, natuurlijk vinden we dat leuk! Dus op naar Oud Gastel en aangebeld bij een keurige eengezinswoning. Nog voor de voordeur opengaat, is duidelijk dat dit het juiste adres is. Vrolijke tonen van een mondharmonica glippen door onzichtbare kieren naar buiten. De muziek is gemaakt door Rinus zelf, blijkt even later. Zijn zoon heeft die CD gebrand met daarop een selectie uit de meer dan 60 nummers die Rinus van buiten kent. "Als ik een liedje hoor, kan ik het naspelen", zegt de muzikale senior, waarop hij prompt "In the Mood" van Glenn Miller inzet.
Liefde op het eerste gezicht
De eerste keer dat hij als kleuter in aanraking kwam met mondharmonicamuziek, was het meteen raak. "Terwijl die boerenknecht aan het spelen was, ben ik tussen zijn benen gaan staan en heb ademloos toegeluisterd", weet Rinus nog goed. "De mondharmonica was van het merk Bravo en kostte 65 cent, wat toen een heel bedrag was. Van hem kreeg ik een tweedehands exemplaar. Sindsdien is er geen dag voorbijgegaan, zonder dat ik erop heb gespeeld."
Opvallend talent
Zijn talent viel op de bewaarschool, waar hij vanaf zijn vierde jaar naartoe, ging al op. "Wekelijks kwam de pastoor op school en toen die me hoorde spelen, was hij dolenthousiast. Hij zette me in een speciale stoel, zodat de hele klas naar mij kon luisteren", vertelt Rinus glunderend. Later waardeerde niet alleen zijn gezin zijn mondharmonicaspel, maar ook zijn collega's. "Als ik geen al te vuil werk moest doen, ging de mondharmonica mee in mijn zak. Bij het 'wiejen' van de 'peejen' bijvoorbeeld, vroegen de andere knechten of ik muziek wilde maken. In ruil daarvoor namen zij mijn werk over."
Bevrijding
Een bijzondere herinnering koestert hij aan de dag dat de Canadezen Hoeven kwamen bevrijden. "Bij het seminarie stond een Engelssprekende soldaat op zijn mondharmonica te blazen", schetst Rinus. "Dus ik ging met hem meedoen. Nadien pakte hij een nieuw exemplaar, een gebogen Hohner Unsere Lieblinge, geen goedkope, en bood die mij te koop aan. Engels sprak ik niet, dus gebaarde ik met mijn vingers wat die moest kosten. Wat denk je? Twee eieren! Nou, hij kreeg er vier!", lacht Rinus.
Therapeutisch middel
Nooit nam Rinus muziekles of deed hij mee aan wedstrijden. Minstens twee keer nam hij een kijkje bij een vereniging, maar dat liep op niets uit. "Bij die ene speelden ze niet met de bas, dat heeft met de tongval te maken", verduidelijkt hij op verzoek. "En bij die andere bleken ze de mondharmonica therapeutisch te gebruiken om de ademhaling te reguleren. Prachtig dat het kan, maar niets voor mij", schokschoudert de Gastelaar.
Spelen voor het plezier
Het is dus altijd bij spelen voor het plezier gebleven. Als er een feestje was, haalde Rinus zijn mondharmonica tevoorschijn en verhoogde de feestvreugde met zijn stemmige muziek. En tot op de dag van vandaag verblijdt hij mensen met zijn muziek. "Ik heb bij een verzorgingstehuis gezien hoe dementerende mensen opleven bij het horen van de vertrouwde klanken uit hun jeugd", zegt Rinus, zelf nog scherp van geest. "Ook speel ik in het ontmoetingshuis in de Westrand, waar ik wekelijks voor de gezelligheid kom."
Alle muziekstijlen
Rinus, die Toots Thielemans als zijn grote voorbeeld noemt, wordt nog steeds uitgenodigd om te komen spelen. "Het houdt me vitaal", zegt hij. "En ik doe het met hart en ziel. Ik kan alle stijlen spelen. Wat wil je horen? Een tango, jazz of een slowfox?" Twee seconden later is de kamer gevuld met de prachtige klanken van een tango waarop Rinus soepel meebeweegt, als een ware ambassadeur van fit oud worden.. [l]
