Fietsen en wandelen langs verdwenen West-Brabantse venen

RUCPHEN - Fietsers en voetgangers kunnen voortaan kennismaken met de veengeschiedenis van West-Brabant via de Turfbelevingsbox. In de box zijn vijf fietsroutes en drie wandelroutes opgenomen die voeren langs de grensoverschrijdende veldexpositie met 39 veenpalen. De Turfbox werd vorige week donderdag officieel in gebruik genomen en is vanaf deze maand verkrijgbaar bij de lokale VVV's.

DOOR MONIQUE JANSEN

De veldexpositie is tevens een gedichtenroute vanwege de korte poëtische teksten over de natuur die geschreven zijn door de Belgische auteur Geert de Kockere. Op deze manier wordt de turfgeschiedenis tussen de gebieden Antwerpen, Willemstad en Geertruidenberg zichtbaar voor iedereen. Ook staan er langs de routes informatiepanelen om het publiek te informeren.

Samenwerking

Het project vloeit voort uit een samenwerking tussen Het Coördinatiepunt Landschapsbeheer van het Brabants Landschap en Regionaal de Landschap de Voorkempen. Samen hebben zij hard gewerkt om de geschiedenis van vijf eeuwen turfwinning onder de aandacht te brengen. In de periode tussen 1264 en 1750 verdienden veel West-Brabanders de kost door veen af te graven. De turf diende als brandstof voor de streek. In droge staat is turf erg brandbaar en gaat relatief lang mee. Vooral in de steden Gent, Brugge en Antwerpen werd volop veen gebruik. In totaal zijn er miljoenen kubieke meters veen gewonnen. Vanaf 1950 was de turfwinning helemaal niet meer interessant, omdat de functie van brandstof was overgenomen door olie en gas.

Hoogveengebieden

De gemeente Rucphen kende vooral kleinere hoogveengebieden. De meer uitgestrekte terreinen met turf lagen tussen Sprundel, Rijsbergen, Zundert en Achtmaal. De gemeente Rucphen kent nog steeds turfvaarten voor het vervoer van de turf uit de veengebieden naar de turfhoofden in Leur, Oudenbosch en Roosendaal.

Onderdeel van de Turfbox is de fietsroute 'Van turfhoofd naar veengebied' die in het noorden langs diverse voormalige turfhoofden loopt om vervolgens via oude turfvaarten af te zakken naar de voormalige veengebieden ten noorden van Zundert. Dat zijn de plekken die nu bekend staan als de Oude Buisse Heide, De Moeren en De Pannenhoef.[l]