Een taboe doorbreken: 'ik ben ongewild kinderloos'
BERGEN OP ZOOM/ STEENBERGEN - Kinderen krijgen. Het lijkt de normaalste zaak van de wereld. Toch zijn er veel mannen en vrouwen ongewild kinderloos. En dat heeft grote gevolgen, weet Lenie van Hassel (54) uit persoonlijke ervaring. Ze schreef een scriptie over het onderwerp en zet zich nu in om het onderwerp uit de taboesfeer te halen. "Pas als je erover praat, kan er ruimte komen om het een plek te geven."
DOOR HANNEKE MARCELIS
Een taboe kun je niet doorbreken van achter een muur. Dat wist Lenie van Hassel zelf ook wel toen ze het onderwerp van haar scriptie koos. Als ze mensen zou oproepen om met haar in gesprek te gaan over hun onvervulde kinderwens, dan zou ze zelf ook open kaart moeten spelen. "Ik heb echt even twijfelend met mijn vinger boven de 'verstuur' kop gehangen, toen ik mijn oproep voor interviewkandidaten op Facebook ging plaatsen", herinnert Van Hassel zich. Toch besloot ze haar persoonlijke verhaal over het verdriet en de pijn die ze heeft over haar niet vervulde kinderwens op sociale media te zetten. En dat leverde een prachtig resultaat op. "Ik kreeg zoveel fijne reacties. Daar heb ik echt troost uit gehaald. En mensen herkenden zich er ook echt in. Uit heel Nederland kwamen aanmeldingen binnen voor de interviews."
Rouwen
Een onvervulde kinderwens is één van de grootste trauma's die een mens kan meemaken, vertelde een huisarts ooit aan Van Hassel. En dat kwam flink bij haar binnen. "Er komt enorm veel bij kijken. Niet alleen psychologisch, maar ook sociaal en fysiek." De stress van het zwanger willen worden en de pijn en het verdriet wanneer dat niet lukt of wanneer je niet de juiste partner aan kan trekken, kunnen veel lichamelijke en psychische klachten teweeg brengen. En ook sociaal raak je gemakkelijk in een isolement, legt Van Hassel uit. "Het gezin is niet voor niets de hoeksteen van de samenleving. Iedereen om je heen krijgt 'gewoon' kinderen. Dat verdriet wordt dus steeds opgerakeld." Bovendien komen ook andere emoties zoals als schaamte, schuld en het gevoel van er niet bij horen bij het onderwerp kijken. Om daarmee om te kunnen gaan, is een rouwproces nodig. "Dat klinkt raar voor veel mensen, want er is toch niemand dood?", legt Van Hassel uit. "Maar eigenlijk rouw je om een verloren toekomst. Een verloren gezin, wat er nooit geweest is."
Taboe
Het verwerken van een niet vervulde kinderwens is een ingewikkeld proces. En dat er zo'n taboe heerst rondom het onderwerp, helpt daar niet bij. Want praten over het gemis van een gezinsleven? Dat doen we niet snel. "Het is een ongemakkelijk onderwerp. Betrokkenen weten vaak niet wat ze moeten zeggen", stelt Van Hassel. "Maar de taboe komt ook vanuit de kinderloze mannen en vrouwen zelf. Je wilt dat verdriet niet voelen, dus je drukt het weg." Dat weet Van Hassel ook goed uit eigen ervaring. Pas toen ze haar oproep op Facebook plaatste, kwam haar Steenbergse vriendinnengroep achter de pijn die ze voelde. "Zij zeiden tegen me: heb je dit al die jaren verborgen gehouden? Wat erg! Kun je nagaan hoe goed ik een masker heb opgezet om mijn verdriet en gemis niet te laten zien.."
Lezing
Zwijgen over het onderwerp doet Van Hassel niet langer. Ze heeft haar opleiding toch psychosociaal therapeut afgerond en is van plan een boek te schrijven over haar bevindingen over alle aspecten van ongewilde kinderloosheid. En op 29 mei houdt ze een lezing over het onderwerp in het Ont-Moet centrum voor Aandacht en Bewustzijn aan de Buitenvest 94 in Bergen op Zoom. Daarin licht ze haar ervaringen en bevindingen toe. "En dat wil ik niet alleen doen voor mensen die zelf het ouderschap niet hebben mogen ervaren, maar ook voor betrokkenen die iemand kennen die ongewild kinderloos is. Want hoe ga je om met dit delicate thema", legt Van Hassel uit. De toegang tot de lezing is gratis. Ga voor meer informatie naar www.pure-essentia.nl[l]