Tramlijn keert voor even terug in Kruisland
KRUISLAND - In het Waterpoort Weekend van 15 tot en met 17 juni keert Kruisland weer even terug in de tijd dat er een tramrails door het dorp lag. Marly Mulders heeft samen met museum de Holle Roffel een expositie opgezet over de tramlijn die van 1894 tot 1937 van Gastelsveer door Kruisland naar Steenbergen trok. "De tramrails is er niet meer, toch kunnen bezoekers een deel van het traject weer ervaren."
DOOR REMKO VERMUNT
De Kruislandse Marly mulders heeft onlangs een cursus gevolgd bij Waterpoort. "Voor de eindopdracht moest ik een plekje kiezen waar ik meer over wilde weten. De tramlijn in Kruisland heeft me altijd geboeid. Vroeger reed ik met mijn ouders naar familie in Oud-Gastel. Mijn pa wees altijd de plek aan waar de tram had gelopen, maar dat geloofde ik nooit. De tram was iets van de grote steden." Daarom is Mulders zelf op zoek gegaan naar de geschiedenis achter de tramlijn. Uiteindelijk had ze zoveel informatie verzameld, dat het zonde was om er niets mee te doen. "Toen heb ik contact opgenomen met de Holle Roffel."
Paardentram
Samen vatten ze het idee op om er echt een beleving van te maken voor het Waterpoort Weekend. "Dat houdt in dat mensen niet alleen naar de expositie kunnen komen kijken, maar we laten ook een ouderwetse paardentram komen. Voor het eerst in jaren kunnen mensen in Kruisland weer op de tram stappen." Vroeger kostte zo'n ritje vijf cent, maar dat is in de loop van de jaren verhoogd naar vijftig cent. "De tram rijdt drie keer per dag en de rit duurt ongeveer een uur tot anderhalf uur. Die rijdt de passagiers naar het Gastelsveer waar ze een drankje kunnen doen en dan rijdt de tram weer terug", legt Mulders uit. De oude paardentram werd vroeger gebruikt tussen Roosendaal en Bergen op Zoom en heeft dus daadwerkelijk historische waarde. "Er zijn ook vrijwilligers die als tramconducteurs op de tram staan en die de reizigers meenemen in de tijd. Zij vertellen verhalen van vroeger."
Expositie
Van de tramrails in Kruisland is nu niets meer te zien. "Samen met Waterpoort zijn we aan het kijken of er een speciale fiets- en/of wandelroute kan komen, waarbij er bijvoorbeeld tramhaltebordjes worden geplaatst op gevels." Toch zijn er nog wel overblijfselen uit die tijd. Denk bijvoorbeeld aan oude dienstregelingboekjes, foto's, ansichtkaarten en een stukje tramrails. Dit is allemaal te zien in de expositie in de Holle Roffel. Net als een tijdlijn van het dorp en Bernhard Hack zal het gehele weekend zijn miniatuur stoomtram laten rijden voor het museum. "De tramlijn was voor een dorp als Kruisland echt heel bijzonder. Hij liep van Breda helemaal naar Anna-Jacobapolder en er werd van alles mee vervoerd, zoals bieten, zand, de post en reizigers."
Initiatievenfonds
De realisatie van de expositie is mede te danken aan het nieuw opgerichte initiatievenfonds van de gemeente Steenbergen. Voor de komende drie jaar ('18, '19 en '20) is een bedrag uitgetrokken van 200.000 euro. "We hebben contact gelegd met de dorpsraad of zij een steentje bij konden dragen en zij verwezen ons door naar dit fonds", vertelt Mulders. Daarmee is zij het eerste initiatief dat vanuit het fonds wordt ondersteund met een bedrag van ongeveer 2600 euro. "Goede initiatieven willen we mogelijk maken met subsidie", legt wethouder Cor van Geel uit. "Dat kan van alles zijn, zolang het maar bijdraagt aan de leefbaarheid van een kern en geen commercieel doeleinde heeft. Het is vooral de bedoeling dat mensen, dankzij dit soort initiatieven met elkaar in contact komen." Denk qua activiteiten bijvoorbeeld ook aan activiteiten tegen eenzaamheid, maar dus ook deze expositie die inwoners iets leert over het dorp Kruisland. "Als een wijk de plantsoenen wil opknappen, dan kan dat ook. Maar, inwoners moeten zelf het initiatief en verantwoordelijkheid nemen."
De opening van de expositie is op vrijdag 15 juni om 14.00 uur. Op zaterdag en zondag is de expositie geopend van 11.00 tot 17.00 uur. Meer informatie op www.waterpoortweekend.nl [l]