Driekoningenoord (inzet: Hans de Vaan). FOTO STADSARCHIEF
Driekoningenoord (inzet: Hans de Vaan). FOTO STADSARCHIEF Foto:

'La Mama' voorkomt op Driekoningenoord oorlog met 100 ME

BREDA - 'La Mama', de moeder van de resterende harde kern van Driekoningenoord overlegt november 1993 met de Bredase gemeente ambtenaar Hans de Vaan van Civieltechniek over de laatste ontruiming van het kamp. Het voorkomt… oorlog met 100 man ME.

DOOR RINIE MAAS

Na afloop van een raadscommissie vergadering in het stadhuis op 13 november 1993 werd het hoofd van de afdeling civieltechniek van de gemeente Breda, Hans de Vaan in een kamertje apart genomen. De nieuwe mini-kampjes functioneerden. En nu krijgt hij van wethouder Bert Koekkoek de opdracht de laatste harde kern van 10 families te verplaatsen.

100 ME

Dat was geen opdracht om al te luchtig tegenaan te kijken omdat de mannen deels 'op vakantie zijn elders'. Met toestemming van de gemeente sluit De Vaan een verzekering af voor zijn eigen woning mocht die op haar beurt door de overige bewoners van Driekoningenoord worden 'ontruimd '. De rollen worden verdeeld. De leiding over de 100 man ME berust bij hoofdinspecteur Ad Koevoets; De Vaan wordt belast met de wellicht nog moeilijkere opgave de daadwerkelijke verhuizing van 10 zeer grote en luxueuze woonwagens. Deze geheime operatie geeft hij de codenaam: 'de dag waarop Drie Koningen en St. Nicolaas samenvallen'.

Mestplein

Over het woonwagenkamp in d'n beginne. "Als in Breda in 1870 de vestingwerken worden geslecht staan woningen nogal eens op onbebouwde vestinggronden. De woonwagenwet maakt het mogelijk dat de gemeente een standplaats aanwijst waar woonwagens verplicht moeten staan. De standplaatsen voor de woonwagenbewoners zijn dan 150 jaar aan de rand van de stad. Omstreeks 1918 is de eerste standplaats op het Dijkplein annex Mestplein. Een nieuw woonwagenkamp komt in 1929 aan de Slingerweg op het terrein van de gemeentereiniging. In 1951 wordt een woonwagenkamp betrokken op Driekoningenoord (langs de Terheijdenseweg), eveneens bij een vuilnisbelt", aldus Gerard Otten.

Geriefelijk

Het kamp is een geriefelijk woonoord. Van mij mag men de rondreiziger op houten spaakwielen romantiseren maar een vaste bestemming hebben in de vrijheid van de woonwagen en elektriciteit en water bij de hand kun je je slechter wensen. Zo denkt Janus Damen erover en meer kampbewoners. Men loopt bij elkaar binnen en men is het eens. Driekoningenoord heeft voorzieningen om trots op te zijn zoals het kerkje ingewijd door bisschop Ernst. Voor de kinderen is er ruimte om te spelen; ze mogen naar hun eigen school. Daar leert meester Van Eijs de leerlingen schrijven (handelsrekenen kunnen ze al!) terwijl meester Loomans en juffrouw Verbaeten hen wegwijs maken in andere kunsten zoals het maken van mooie versjes voor moederdag. Want 'la Mama" is alles!

146 woonwagens

Christ van Toren, een jongen van Driekoningenoord, destijds voorzitter van de stichting Rolleman, (niet verwarren met Rolerisuit) die zich inzet voor woonwagenbewoners, heeft honderden foto's van het kamp en duizenden verhalen. Een prachtige foto is die van de aalmoezenier van het kamp, pater Sixtus en een tamelijk dikbuikige collega, die zich met kinderen aan hun hand een weg banen tussen de woonwagens. De kinderen zijn 'op hun best'gekleed. Want een woonwagenbewoner weet hoe het hoort. Ze zijn muisstil en luisteren aandachtig als hun meesteer Van Eijs op 1 september 1975 de onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice krijgt uitgereikt van pater Sixtus. "Die hep ie helemaal in Rome motte ophalen bij de paus; dat is die pias die juwelen heeft aan z'n vinger. Moet ie mij maar nooit een hand geven", zegt Koko als de ceremonie achter de rug is. Dat is nog in de tijd van ouwe jongens krentenbrood, aan onze lijven geen polonaise en voor mij ook een autohandeltje. Totdat men het - met 146 woonwagen overvolle kamp - Driekoningenoord gaat spreiden.

Harde kern

De harde kern, 10 families, is niet van plan te wijken. De Vaan voorvoelt grote problemen; mede omdat hij ontdekt dat "la Mama" niet rekent op enige harde ontruimingsacties. Door De Vaan humaan voorgesteld voelt De Stuurgroep niets voor uitstel. Alles is 'in kannen en kruiken' en het afzeggen van de geplande ME-inzet heeft grote gevolgen. De Vaan krijgt uiteindelijk 4 weken water bij de wijn d.w.z uitstel; vooral dankzij de steun van Ad Koevoets.

Missie volbracht!

De Vaan creëert een werkgroep, zorgt voor een contract met Coppens (BOZ) voor het zware sleep en sjouwwerk en de catering voor 200 man maar hij voert gelijktijdig met "la Mama", de weduwe van de grote baas en de moeder van de harde kern overleg voor een geslaagde vredesmissie. Na enkele kleine aanpassingen op hun mini – kampje is binnen 14 dagen iedereen bereid vrijwillig te verhuizen. Veel hoge kosten en menselijk leed blijven achterwege. De Vaan zucht: "We kropen door het oog van de naald. Maar gelukkig viel Driekoningen en Sinterklaas niet op dezelfde dag". 100 ME hoefde niet in actie te komen! [l]

Afbeelding