Grote optocht trekt voor 50e keer door Etten-Leur
QUOTE 'Wat zou het mooi zijn als we samen de prijzen uit zouden kunnen reiken!'
ETTEN-LEUR, Over ruim twee weken barst in Etten-Leur – dan echter 'Stijlorenrijk' (Etten) en 'Ut Zwaajgat'(Leur) geheten – het jaarlijkse carnavalsfeest weer in alle gradaties los. Elke dorpskern viert dit feest op zijn eigen wijze, met een eigen prins en eigen gevolg.
DOOR FRANS VAN DER BOM
De grote carnavalsoptocht echter, die dit jaar van 'Ut Zwaaigat' als een soort verbindingsstreepje naar 'Het Stijlorenrijk' trekt , is één van de schaarse gezamenlijke activiteiten binnen beide carnavalsdorpen. Met beide leutvorsten Joris I van het Stijlorenrijk en Adrijaon II van Ut Zwaajgat hadden we een boeiend gesprek over de Grote Carnavalsoptocht in Etten-Leur
Grote optocht
Op carnavalszondag, 3 maart, zal de gezamenlijke grote carnavalsoptocht voor de 25e keer van het Zwaaigat naar het Stijlorenrijk trekken. De andere 25 keren trok de grote optocht net andersom, dus van het Stijlorenrijk naar Ut Zwaaigat. Wie dus goed kan rekenen, ziet dat het dit jaar de 50e gezamenlijke Carnavalsoptocht is. Zowel Prins Adrijaon II als Prins Joris I zeggen beiden volmondig dat ze de Grote optocht het jaarlijks hoogtepunt van Carnaval vinden. In de optocht wordt gestreden om diverse prijzen en wel in de volgende categorieën: Grote wagens, kleine wagens, grote groepen, kleine groepen, individuelen en paren en de tussencategorie. De deelnemers zijn meestal al maanden bezig om hun bouwwerk of act voor te bereiden. Vaak wordt het motto van beide carnavalsverenigingen in hun creatie verwerkt. Het motto Van de Stijloren luidt: "We trekken 't stripke dur" en van de Leurse Leut is het motto 'Wemme ut beste stukske".
Carnavalsoptochten
Nog steeds wordt carnaval gebruikt om zich eens op een lollige manier kritisch over de (plaatselijke) maatschappij te uiten. We zien dit in de plaatselijke carnavalsmotto's, maar ook in de creaties in de carnavalsoptochten", en in de tonpraotavonden. Men zegt ook dat het woord Carnaval afgeleid is van het Latijnse 'Carrus Navalis', het Latijnse woord voor scheepswagen. De scheepswagen verwijst dan naar de prinsenwagen in de optocht, die op een narrenschip leek. Later werd deze prinsenwagen de 'Blauwe Schuit' genoemd. In dit kader is het mooi dat de prinsenwagen van Ut Zwaaigat nog steeds de vorm van een narrenschip heeft en bij het passeren van de spoorlijn nog altijd zijn mast moet laten zakken
Historie Etten en Leur
Vanaf 1970 rijdt er de gezamenlijke carnavalsoptocht van Leur naar Etten en van Etten naar Leur. Ooit zijn deze woorden nog gebruikt voor een mooie Etten-Leurse carnavalskraker. DE allereerste carnavalsoptocht trok in 1954 door Etten. De optocht bestond slechts uit een drietal wagens. In de jaren die volgden, trok met name de kinderoptocht op zaterdag in Etten de aandacht. Vanaf 1967 groeide de aandacht voor de optocht die toen op zaterdag gehouden werd. Op Leur was het niet veel anders: de bakermat voor de optocht daar lag bij Harmonie Constantia, die in 1958 in de Bredase optocht meeliep. Een aantal muzikanten van de harmonie stak de hoofden bij elkaar en samen met een aantal muzikanten en carnavalsvierders in spé was de eerste carnavalsoptocht op Leur geboren. In 1970 reed de eerste gezamenlijke carnavalsoptocht door Etten-Leur. In 1969 was de Stichting Carnavalsoptocht Etten-Leur (SCO)opgericht. Het bestuur van deze stichting wordt nog steeds gevormd door een aantal onafhankelijke leden en zowel leden van de Stijloren als van de Leurse Leut. Ieder oneven kalenderjaar rijdt de optocht van Leur naar Etten en het volgende jaar net omgekeerd. Als van Leur naar Etten wordt gereden, rijdt de prinsenwagen van Etten vooraan de optocht en als de optocht van Etten naar Leur rijdt, rijdt het Leurse schip voorop.
Visie beide prinsen
Zowel Adrijaon II als Joris I zeggen enorm te genieten van de geweldige creativiteit die elk jaar weer in de leutstoet getoond wordt. Niet in de laatste plaats wordt dat genieten veroorzaakt door het geweldige uitzicht punt wat ze ruim 5 meter boven het publiek hebben. Bij de aankomst of in Etten of op Leur, ziet de Prins die de optocht aangevoerd heeft alles aan zich voorbij trekken. De Prins die achteraan rijdt mist een hoop van de optochthumor. Dat is voor Joris I de reden om de jaarlijks wisselende startplaats zo te houden. Adrijaon II is het daar niet mee eens hij zag liever ieder jaar de start op Leur en de aankomst in Etten, omdat ieder jaar het meeste publiek in Etten staat en omdat het vertrek uit Leur beter is voor de horeca aldaar. Beide prinsen zijn het echter over één punt wel eens: het zou voor de deelnemers toffer zijn, dat de prijsuitreiking door beide hoogheden samen gedaan zou worden. Over de locatie waar dat zou moeten gebeuren zijn ze het echter nog niet eens….
Kinderoptocht…
De kinderoptocht trekt ieder jaar van Etten naar Leur. Beide prinsen geven daarbij acte de préséance en genieten van de jeugd die de toekomst heeft. Onbegrijpelijk vinden ze het dat het grote aantal deelnemers na de basisschoolleeftijd zo ineens afneemt. "Je zou immers zeggen: wie de jeugd heeft, heeft de toekomst." Aan het einde van ons gesprek uiten beide prinsen de wens, dat de jeugd ook de overstap naar de grote optocht zal maken.[l]