Steen in Halsteren houdt 'de herinnering' levend
HALSTEREN - Wethouder Evert Weys heeft afgelopen week in Halsteren de eerste regiosteen ter nagedachtenis aan de Watersnoodramp onthuld. Op de steen is onder andere een plattegrond te zien van de gebieden die in '53 zijn ondergelopen met water. De komende tijd worden er nog drie regiostenen en 96 stroomgatzuilen geplaatst op plekken waar de impact van de ramp het grootst was.
DOOR REMKO VERMUNT
"Mensen zijn pas echt overleden, als ze vergeten zijn." Met die uitspraak begon wethouder Evert Weys afgelopen dinsdag de onthulling van de regiomarkeringssteen in Halsteren. "Die uitspraak hoorde ik onlangs van iemand en die is blijven hangen. Het geldt namelijk ook voor de slachtoffers van de Watersnoodramp", vertelt Weys. Daarom is het volgens hem belangrijk om op verschillende manieren stil te staan bij de ramp. "Dat doen we tijdens herdenkingen, maar ook door het creëren van dit soort plekken."
'Het enige wat hij
uit kon brengen was:
'Alles is weg''
Markering
De komst van de regiosteen in Halsteren naast het oude gemeentehuis is te danken aan Koos Hage uit Tholen. Hij is sinds 2017 al bezig met zijn project Stroomgaten. Hij liet zich daarbij inspireren door de brandgrens in Rotterdam. "Deze lijn markeert de grens tot waar de brand als gevolg van het bombardement van Rotterdam in 1940 de stad had verwoest." Hage wilde een soortgelijke grens creëren ter nagedachtenis aan de ramp. "Maar, wat ga je dan precies markeren?", vroeg Hage zich hardop af. Het was onmogelijk om het gehele gebied wat getroffen is te markeren en daarom ging Hage op zoek naar iets anders.
Stroomgaten
"De dijken zijn tijdens de ramp zwaar beschadigd, maar op 96 plekken ontstonden zogenaamde stroomgaten. Die gaten waren zo diep dat ze moeilijk te dichten waren en er liep constant water in en uit." Op de plaatsen waar die stroomgaten zich bevonden, worden de komende tijd kleine basalten zuilen geplaatst. "Ze komen bovenop de dijk te staan, zodat je uit kan kijken op zowel het land, als het water. Zo kan je je goed voorstellen hoe het destijds geweest is", vertelt Hage. Daarnaast wordt er ook een mobiele applicatie ontwikkeld. Hierin kan je niet alleen alle markeringszuilen terugvinden, maar je kan er ook foto's en video's bekijken van tijdens de ramp.
Slachtoffers
"Zo houden we de verhalen en de herinnering levend", stelde wethouder Weys. En dat is volgens de sprekers nodig, want de ramp heeft een grote impact gehad op de regio. "Vaak wordt gedacht dat het alleen om de eilanden ging van Zeeland en Zuid-Holland, maar West-Brabant werd ook getroffen." Alleen al in Halsteren vielen 68 slachtoffers. "Dit is dan ook een mooie plek voor deze regiosteen", stelde Hage. "En ik hoop dan ook dat deze steen een einde maakt aan het misverstand dat alleen Zeeland werd getroffen." De regiosteen wordt geplaatst op een
veel bezochte plaats in de gemeente en verwijst naar de markeringszuilen in de omgeving.
Crisiscentrum
Volgens nabestaande Nelly Nefs-Paulus uit Halsteren is dan ook met zorg voor deze plek gekozen. "Op deze plek is het hoogteverschil tussen de polders en de Brabantse wal goed te zien. De golven sloegen hier vanuit de polder tegen de wal. Het voormalige gemeentehuis waar de regiosteen naast ligt, werd ten tijde van de ramp ingericht als crisiscentrum. Het klooster en de meisjesschool werden ingericht als opvang en mortuarium en ook de St. Martinuskerk werd gebruikt als mortuarium en als opslag", vertelt Nefs. Zelf was Nefs slechts 4,5 jaar tijdens de ramp. "Ik weet nog dat mijn vader ontredderd binnenkwam. Het enige wat hij uit kon brengen was: 'Alles is weg'. Dat is blijven hangen. We mogen dit dan ook niet vergeten. Geef allemaal de herinnering door", besloot ze. [l]