Spiegelei
Spiegelei Van der Hucht

Zomer op Landgoed De Hertgang

HALSTEREN - Op Landgoed De Hertgang bloeit de komende weken een bijzondere struik: de Indigofera potaninii. Mooie lila/roze bloempjes in bloemtrossen die wel twaalf centimeter lang worden. Het blad is geveerd en grijsgroen van kleur.

Deze indigostruik kent een lange geschiedenis en een bijzonder verhaal. De ene bron zegt dat de struik uit noordwest-China komt, de andere bron vermeldt India als thuisland. Van de plant werden vroeger de bloemen gebruikt om onder andere wol te verven in een mooie, blauwe tint: indigo. En dat de plant oorspronkelijk uit Inda komt, zou best wel eens kunnen kloppen. Want bij de oude Grieken was die kleur bekend als indikon: Indische verf. Maar ook daarvoor was indigo al bekend, want Herodotus (geboren in 485 voor Christus) heeft ook al vermeld dat textiel met indigo geverfd werd. De productie van deze verfstof is heel bewerkelijk en ging ongeveer als volgt: de bladeren worden geweekt in water, zodat ze gaan gisten. Daarbij komt een gelige vloeistof vrij, die een chemische reactie moet aangaan met zuurstof. Daardoor verandert de vloeistof in blauw. Er volgen nog een aantal bewerkingen zoals zuiveren, drogen en vermalen en weer een gistingsproces met behulp van bacteriën. Er wordt loog toegevoegd voor de hechting aan het textiel en vaak is dat urine. Het verven van de textiel vindt vervolgens plaats in deze 'urinekuipen'. Daarna wordt het textiel te drogen gehangen en tijdens het drogen zorgt de inwerking van zuurstof ervoor dat de stof eerst groen, en geleidelijk aan een steeds diepere blauwe kleur krijgt.

In Nederland werd het inweekproces op zaterdagmiddag ingezet. Men liet het geheel tot maandagochtend intrekken en hing alle stoffen vervolgens te drogen. Daardoor hadden de ververs 'verplicht' vrij op maandag. Hier komt de uitdrukking "blauwe maandag" vandaan. De toevoeging ‘potaninii’ dankt de Indigofera trouwens aan de Russische natuuronderzoeker en plantenverzamelaar (1835-1920) Gregory Potanin.

Maar er is natuurlijk nog meer te zien op Landgoed De Hertgang. De Californische boompapaver bijvoorbeeld. Van oorsprong komt de plant voor in Zuid-Californië en in het noorden van Mexico. Met een beetje goede wil kan de plant wel twee meter hoog worden, en een meter breed. De zuiver witte bloemen van deze halfheester, worden wel twaalf centimeter in doorsnede en hebben een pluk goudgele meeldraden in het wat bolle hart. Geen wonder dus dat deze plant ook wel ‘het spiegelei’ wordt genoemd!

Nieuwsgierig geworden naar deze twee bijzondere planten, en natuurlijk naar al het andere dat groeit en bloeit op De Hertgang? Kom dan eens langs. Tot en met 11 oktober is De Hertgang (Klaverblokken 18, Halsteren) iedere vrijdag geopend van 13.00 tot 17.00 uur en de eerste zondag van de maand van 10.00 tot 17.00 uur. Om 14.00 uur is er een rondleiding met uitleg over hetgeen groeit in de tuinen en het arboretum (inbegrepen bij de entreeprijs).

In het bezoekerscentrum is koffie, thee en fris verkrijgbaar. Komt u liever op een andere dag of wilt u met een gezelschap komen, dan is dat, op afspraak, uiteraard mogelijk.

Meer informatie over het landgoed, de openstelling en het bezoekerscentrum is te vinden op www.dehertgang.nl. [l]

Indigofera potaniniin