…aldus de Kwakkelkraant in 1968 (Foto STOEP)
…aldus de Kwakkelkraant in 1968 (Foto STOEP) Foto: STOEP

(chapeau) Oòns Taoltje, aflevering 332
(Kop) Tunc en de rest

Plaanke Wammes, den 1sten mèèrt 2019 – Menéér de riddekteur, Ge zij g'et misschient alwir vergeete of g'è g'et nie omt'ouwe, da kan ok zijn, mar veul jaore terug em ik in De Grondwet gestaon g'ad mee 'n gèèf stuk – nie in m'nne nek orre – mar wel mee 't Leste Nieuws, feitelijk méér 'n ope brief aòn de kraant. Laoter em ik vanuit 't iernaormaols ok al is geschreeve g'ad naòr de Bode en emme ze mijn toen reejaol de kaans gebòòje en de rùimte gegeeve om de leezers zo nog is wad uit te duije. En nou zijn me dan wir zowijd.

In plek van Jan van Nassau

Jao, mèènse, ouwd oew eige mar gereeje, want lèèst kwaam iero bij òòns in 't café ,,In de Zeuveden Eemel'' zo fit as 'n oentje en brééd lachend Jan Mol aonzette mee in z'n aande 'ne kraant mee 'ne gròòte foto van da bééld op de Mart. En mee ééle gròòte letters daoronder stong ,,Het geheim van de Tullepetaon''. Nou, ij geurde'n 'm wel, or, d'n ouwe priens. En witte wùrom? ,,Ze worre nou sebiet da vaon aòn 't narrestafke wir in orde maoke, en wel zo'', zee Jan, ,,da ge daor strak dieje schòòne spreuk wir op kunt leeze: Tunc in alto laxo…!!!.'' ,,Tunc watte?'' wier ier toen gelijk in kòòr gerope vanuit d'n oek waor a Hein van den Bergh, Cor Meerbach en Silvéér van Bruggen al ennigte jaoren 'n vast plekske aòn d'n tòòg emme. Afèn, Jan Mol òòrt da, en ij kek zo is, en ij kek nog is en ij roept: ,,Aòch kek nou, gullie zit ier ok!'' IJ stikt z'n aaremen uit, z'n aanden ope en wad om'òòg, en mee 'n straolend gezicht roept ie: ,,Wa leutig da'k jullie ier terug maag zien!''

Tunc laxo in alto
Silvéér van Bruggen, òòit pastòòr van de Sient-Jan toen a't de Sient-Jan nog de Sient-Jan waar en nie de sirrekustent die ze d'r nou van gemaòkt emme, die zeet: ,,Het doet ons deugd je hier weer te zien, maar je Latijn lijkt mij wel gebaat bij een opfrisbeurt. Ik meen toch dat we je destijds ,,Tunc laxo in alto'' hebben voorgehouden''. ,,Is dad echt?'' zee Jan toen, ,,Hein? Oòrde da? Da motte gij toch ok nog weete?''. Op dad òògenblik zaat Hein 'n bietje vorovergeboge op z'nne barkruk naor te dèènke, z'n aande mee de toppe van z'n viengers teege mekaoren aon gevouwe, en ij zeet: ,,Wel Jan, het is natuurlijk al wel wat langer dan elf jaar geleden, dat van die spreuk. Er moet nog wel wat over te vinden zijn in de Kwakkelkraant.'' Pront zee Jan: ,,Emme ze die ier dan? Witte gij daor wa van, Cor?'' ,,Jawel Jan'' zee toen Cor Meerbach mee 'n schorre stem: ,,Nim me nie kwalijk, beste vent, mar mee carnaval ben ik altijd m'n Stem kwijt, ee, da witte. Ik kan oe wel vertelle dat de Stichting Carnaval mekant alle Kwakkelkrante online het gezet, mar ge ken alléénig mekant nie leeze wat erin staat, dus da schiet nie op. We kunnen beter is inferméére bij 't archief, mar da zit in Berrege en die zulle nou mè vastenavend wel nie bereikbaar zijn.'' ,,Baarege?'' zee Jan, ,,Ge mot bij STOEP zijn, in Mijn stadje!''. Wel, mee da Cor mee STOEP aòn 't belle gong, kreeg Jan in de gaote dat er ok ouwe bekende Kruutjes binne zaate, volk van Limburgia zogezeed. De leutigste van da stel sprook op zangerige tòòn: ,,Miejn-stedje, miejn-stedje? Wie sjoên ôs Limburg is, maar Roosendaal es toch gein miejn-stedje?'' ,,Kan -mijn- wa schille'', zee Jan, ,,Ge wit 't ee? Tunc in alto laxo! Ik em overal 't sch… '' Meepesaant kwaam Cor rap van de tillefòòn vandaon en zee: ,,Wilde nou 's wa weete? In de Kwakkelkrant van 1968 staat wezenlijk Tunc laxo in alto, en vrij vertaald betekent da: ,,Toch heb ik lak aan alles''. Maar als ik dit potjeslatijn hier nou in het Nederlands laat vertalen dan zie ik << vervolgens los in open water >> op het scherm van mijn laptop staan.

Tunc in alto laxo
Hein van den Bergh keek zomar aorig op van da ver'aol van Corre. ,,Ik heb dat weliswaar zelf in de Kwakkelkraant laten zetten, maar ik weet bijna zeker dat ik er zo'n elf jaren later bij een terugblik nog eens op terruggekomen ben.'' ,,Dat klopt,'' zee Cor, ,,En het gekke is dan dat er, in de Kwakkelkraant van 1980, niet staat ,,Tunc laxo in alto'' maar ,,Tunc in alto laxo''. En ik denk zomaar Jan, dat iedereen dat toen met jou zo zal hebben onthouwen, en verder van de prins geen kwaad zal hebben geweten, ha ha.'' ,,Oezo?'' vroog Jan, ,,Wa bedoelde?''. Silvéér lispelde ,,De betekenis is dan anders, Jan'' en Cor op zijn beurt: ,,Als ik Tunc in alto laxo ierzo digitaal vertaal dan lees ik << dan diep in losse plooien >> op mijn scherm, en dat is toch éél wad anders. ,,Nou'', zee Jan, ,,Mijn maok 't nie uit oe ze 't schrijve, want as ik die wòòrde zien staon, dan weet ik mar één dieng en dad is da'k overal 't sch…'' Verder kwaam ie nie, want Cor z'nne tillefòòn sloog wir aon. Daor belde iemand van Oòns Taoltje en die zee: ,,'t Is allemaol éénder oe ge 't schrijft, 't is ommers allemaol mar zottemanspraot. Mee carnaval òòrde en leesde nie aanders, dus wa zumme daor aanders van van zèègen as: agge d'r mee kunt lache dan is 't goed. ,,Da wou ik mar zèège'', zee Jan, ,,En al schelle z'òòns uit, vor stoepschijters of ongerlijers of ik weet nie wa, daor is mar ééne carnavalsnaom, en die em ik in m'n elfde jaor aòn jullie meuge geeve, en vor de rest, ge wit 't ee, em ik overal….'' Gatver, ier ouw m'n papier op. O, revwaar! NIL VAN DEN HIL.
Reacties: Oòns Taoltje, p/a Middenstraat 44, 4702 GE Roosendaal, telefoon 0165.545561, e-mail: jwvannassau@kpnmail.nl. [l]