Afbeelding
Foto:

Hoe het begon voor Wouwse Plantage

WOUWSE PLANTAGE - Begin september 1939 was de stemming in Nederland alles behalve vrolijk en kwam de mobilisatie voor 350.000 Nederlandse jongens en mannen. In bijna alle huizen werden soldaten ingekwartierd. Het jaar daarop brak de oorlog uit! Op 10 mei werd de Zoombrug opgeblazen. Geen enkele ruit bleef heel, vele huizen liepen schade aan de daken op. De mensen zagen de verwoesting angstig aan.

De volgende dag arriveerden Nederlandse marechaussees in het dorp. Ze kwamen per fiets, doodvermoeid en wisten te melden dat het Nederlandse leger de zaak niet meer kon houden. Op 13 mei viel in het Papengat een Duits vliegtuig neer, dat tijdens een luchtgevecht in brand werd geschoten. Op 15 mei, 's morgens om zes uur, trokken de eerste Duitsers langs de Zoom het dorp binnen. Vier dagen en nachten lang daverde allerhande oorlogsmateriaal door het dorp op weg naar Zeeland en België.

De prijs voor vrijheid

Het is deze maand precies vijfenzeventig jaar geleden dat iets ten zuiden van de Belgische grens, de militaire operatie 'Suitcase' van start ging. Het was de grote uitbraak van de geallieerde bevrijders richting West- en Midden-Brabant.

De opmars was het begin van de totale bevrijding van West-Brabant. Maar de Duitse bezetter gaf zich niet zomaar gewonnen. 1944 was het begin van een zware periode voor Wouwse Plantage!

Op nieuwjaarsdag kwamen hoge Duitse officieren paaltjes zetten op de akkers langs de Zoom. Vijf dagen later arriveerde een massa kruiwagens en graafmateriaal. De school en het jeugdhuis werden door de N.S.B.-burgemeester van Wouw gevorderd om als onderkomen te dienen voor de grondwerkers, die een tankval moesten graven. Duitse mariniers legden in de bossen mijnenvelden aan. Totaal onverwacht trokken de Duitsers weg in de richting van Roosendaal. De volgende dag was het 'Dolle dinsdag'. In alle haast vertrokken de laatste Duitsers… maar eerst staken ze alles in brand. Boven Huijbergen zag de lucht rood van de vuurgloed.

Midden in de nacht werden mensen uit hun bed gezet en werd alles met wielen opgeëist. Daarna was het even rustig. Op 1 oktober keerden de soldaten echter terug en bezetten ze de stellingen in de bossen. 's Nachts floten de granaten over het dorp. Op 14 oktober sloeg de 85e Infanterie Divisie zijn hoofdkwartier in de pastorie op. Generaal Chill nam zijn intrek in het huis van de weduwe Uytdewilligen tegenover de pastorie. Op 21 oktober vielen voltreffers op ons dorp. In het huis van M. Cools werden drie Duitsers gedood. Op zondag 23 oktober was er 's morgens om 7 uur een stille Mis. De staf trok naar Heerle terwijl echte frontsoldaten het dorp overstroomden. In de nacht van zondag op maandag beschoten de Engelsen het dorp, de kerk kreeg enkele voltreffers en aan verschillende huizen werd grote schade aangericht.

Opnieuw hevige gevechten aan het front op 25 oktober 1944. Als het nog donker is openen ongeveer 150 Canadese en Britse kanonnen op deze dag het vuur op de Duitse stellingen net buiten Wouwse Plantage. 's Morgens om 9 uur, reden de Duitse Rode-Kruissoldaten met een kruiwagen een lading dynamiet in de kerk. Om 18 minuten over 10 werd de kerktoren opgeblazen. Het oude gedeelte van de kerk was totaal vernield; van het nieuwe waren de gewelven helemaal ontwricht. Bij de gevechten voor de bevrijding van Wouwse Plantage vallen meer dan 150 doden aan beide kanten en honderden gewonden. De hele dag zijn er gevechten rond de Mariabaan. Van drie kanten vallen de Canadezen Wouwse Plantage aan, tot afgrijzen van de Duitsers. Zelfs vlammenwerpers worden gebruikt om de Duitsers tot overgave te dwingen.

Iets verder naar het westen, bij Korteven, ontdekken de Canadezen dat de Duitsers verdwenen zijn.'s Avonds arriveerden de eerste Canadezen in het dorp, dat eerder op een hel geleek. Men telde 17 boerderijen die in lichterlaaie stonden. In de namiddag van 26 oktober kwamen Canadese tanks langs de Paardedreef en uit de richting van Huijbergen. Tot aan de tankval was het dorp bevrijd. Op vrijdag 27 oktober volgde de bevrijding van Zoomvliet, Het Zaafsel en tenslotte van Westelaar. Zij betaalden de prijs voor onze vrijheid nu. Het doorgeven van vrijheid moet doorgaan, ook nu er steeds minder mensen zijn die de Tweede Wereldoorlog zelf nog hebben meegemaakt.

Programma vrijdag 25 oktober

Dagprogramma

Het dagprogramma is speciaal voor de kinderen van de basisschool. De kinderen van unit 1 gaan knutselen en op eenvoudig niveau vertellen we wat over de oorlog en de bevrijding. Ondersteund met beeldmateriaal dat behapbaar is voor deze leeftijd.

Unit 2 zal in de ochtend naar Roosendaal vertrekken om het Commandomuseum te bezoeken. In de middag gaan ze creatief aan de slag om vrijheid te verbeelden.

Unit 3 gaat in de ochtend een eerbetoon knutselen om deze creaties in de middag mee te kunnen nemen. Dan bezoeken zij de Canadese begraafplaats samen met Johan Van Doorn. Na herdenken volgt natuurlijk het vieren. Viert u de vrijheid met de kinderen mee? U bent van harte welkom voor de feestelijke afsluiting vanaf 14:00 uur op het schoolplein van KPO basisschool Heilig Hart. Tot dan!

Natuurlijk zijn alle kinderen uit Wouwse Plantage van harte welkom! Wanneer uw kind een andere school bezoekt kunt u deze aanmelden via ocwouwseplantage@gmail.com.

Avondprogramma

Praten over vrijheid kan niet zonder door te dringen tot de betekenis. Het is het moment waarop wij, stilstaan bij hen die de strijd voor de vrijheid hebben moeten bekopen met het verlies van het eigen leven. Graag nodigen we jullie uit voor de onthulling van het 'Monument voor Vrijheid' door burgemeester Han Van Midden. We verzamelen hiervoor vanaf 18.30 uur op het pad naast D'ouwe Schuur.

Na de onthulling neemt militair historius Johan van Doorn je mee naar 1944 en vertelt over de periode rondom de bevrijding van Wouwse Plantage. Het dorp was namelijk een van de scharnierpunten in de Geallieerde operaties in Brabant. De lezing is in de Gertrudiskerk (Plantagebaan 219 in Wouwse Plantage), de deuren zijn open vanaf 19:30 uur. De muzikale omlijsting wordt verzorgt door La Lisière. Het belooft een indrukwekkende en memorabele avond te worden, waarvoor we je van harte uitnodigen.

Het laatste nieuws? www.facebook.com/OranjeComiteWouwsePlantage. [l]