Bouwers werken hard aan de aanleg van de haven.
Bouwers werken hard aan de aanleg van de haven. Foto: Monique Jansen

Werkzaamheden haven liggen op schema

ZEVENBERGEN – De werkzaamheden voor de aanleg van de haven in het hart van Zevenbergen liggen op schema. Bouwhekken markeren de plek waar het water eind volgend jaar door het centrum stroomt. De voorbereidende klussen zijn voltooid. "De nieuwe rioleringen, leidingen en kabels zitten inmiddels grotendeels in de grond. Daardoor konden we in april beginnen met graven", legt wethouder Désirée Brummans uit.

DOOR MONIQUE JANSEN

Lange tijd was het lastig om het centrum te bereiken. Daar is inmiddels verandering ingekomen. De gemeente heeft de vernieuwde Noordhaven in ieder geval tijdelijk geopend. Dat is voor bewoners, bezoekers en ondernemers fijn, maar wel even wennen. De straat en de stoep liggen nu op gelijke hoogte. Elke verkeersdeelnemer moet nu extra opletten waar die zich bevindt. "Automobilisten rijden daardoor voorzichtiger, omdat er geen heel duidelijke scheiding is tussen weggebruikers. Op andere plekken wordt dit concept al jaren toegepast", vertelt wethouder Thomas Zwiers. Een voordeel is dat mensen met rolstoelen en rollators geen gevaarlijke hobbels meer hoeven te nemen. De inrichting is nog niet helemaal definitief. Experts bekijken nog hoe de straat er het beste uit kan komen zien in de eindsituatie.

Bouwtoeristen

Op de Noord- en Zuidhaven is inmiddels goed te zien waar het water komt. Het langgerekte gat geeft duidelijk de contouren weer van de haven. Medewerkers en grote machines van aannemerscombinatie Strukton Civiel Zuid-Van den Herik werken hard aan de realisering. Bezoekers steken de haven nu al over via een geïmproviseerde brug. Heel wat passanten grijpen de gelegenheid gelijk aan om een even blik te werpen op de indrukwekkende werkzaamheden. "We zien zelfs geregeld 'bouwtoeristen' die speciaal komen om te kijken", geeft Brummans aan.

Damwanden drukken

Het is een grote uitdaging om de omringende panden van de haven te beschermen tegen schade. Alle huizen, winkels en cafés zijn decennia (soms zelfs eeuwen) geleden gebouwd. De fundering bestaat in sommige gevallen zelfs nog uit koeienhuiden. "We hebben niet hoeven heien. In samenwerking met de aannemer hebben we er voor gekozen om de damwanden de grond in te drukken. Dat is een relatief nieuwe techniek die veel minder trillingen en geluid veroorzaakt", vertelt wethouder Thomas Zwiers.

Meetkastjes

De hele omgeving rond de haven hangt bovendien vol met geavanceerde meetapparatuur. Dat gebeurt onder meer met speciale meetprisma's, een soort spiegeltjes. Meetrobots die daarmee in verbinding staan, houden 24 uur per dag in de gaten of er beweging in de panden zit. Daarnaast worden meetkastjes opgehangen waar de machines aan het werk zijn. Die houden de trillingen nauwlettend in de gaten. Als het trillingsniveau de ingestelde grens nadert, geeft de meter automatisch een seintje aan de uitvoerders. Die liggen het werk vervolgens onmiddellijk stil. Daarnaast hangen er ook nog meetboutjes, kleine schroefjes die uit de gevels steken. Medewerkers kunnen daarmee handmatig meten of er geen verzakkingen optreden.

State-of-the-art-rioolsysteem

Oudere omwonenden uitten weleens hun zorgen over de mogelijke stank vanuit de haven. Zij herinneren zich nog levendig hoe een rioollucht de neusgaten binnenkroop. Daarover hoeft niemand zich volgens wethouder Zwiers nog zorgen te maken: "De suikerfabriek loosde direct water op de haven. Dat gebeurt natuurlijk niet meer. Het water blijft superschoon. De haven krijgt namelijk een 'state of the art-rioolsysteem. Regenwater gaat niet naar het riool, maar gaat rechtstreeks de haven in. Het water gaat stromen met tien kuub per seconde en staat nooit stil. Zo voorkomen we bijvoorbeeld blauwalgen."

Verfraaide Markt

De aanleg van de haven is onderdeel van een groter project om het gehele centrum te verfraaien. De Markt ligt er op dit moment bij als een grote zandbak, maar verandert in een groot plein. De kinderkopjes keren, maar zonder het kenmerkende 'hobbel-de-bobbel.' Ook de trapjes en muurtjes blijven weg. Het gelijkvloerse plein is daardoor uitermate geschikt voor het houden van gezellige evenementen. Het blijft mogelijk om vanaf de Molenstraat naar de Stationsstraat te rijden, maar er is geen rijbaan meer: de auto is te gast in het voetgangersgebied. Aan de Molenstraat komt tussen de Molenstraat, de Markt en de Doelstraat een appartementencomplex met een inpandige supermarkt, winkels en horeca. "Wie vijf jaar niet meer in Zevenbergen is geweest, herkent het straks niet meer terug", verwacht wethouder Brummans.

Kasteeltuin

De gemeente heeft aan parkeren ook gedacht. Ruim 2 jaar geleden opende de gemeente de Kasteeltuin voor automobilisten. Het groen ingerichte parkeerplein vangt de parkeercapaciteit op per april dit jaar verdween doordat het haventracé in de bouwhekken werd gezet. De voorziening biedt tweehonderd parkeervakken aan op een steenworp afstand van het centrum. Uiteindelijk komen er ook bij de haven nog 178 parkeerplekken bij.

Volgeboekte rondleidingen

Er is volop belangstelling voor de aanleg van de haven. De rondleidingen die maandelijks worden gegeven, zitten snel volgeboekt. "We zijn blij dat veel mensen zich betrokken voelen", benadrukt Werner Voermans. De leden van het speciale projectteam lopen herkenbaar rond in oranje jassen met helmen. Onderweg spreken veel mensen hen aan met vragen, complimenten of zorgen. "Dat is fijn, want zo kunnen we daarmee snel aan de slag", geeft Brummans aan. Ook vinden er regelmatig evenementen plaats die door omwonenden en ondernemers uit het centrum, verenigd in het zogeheten Centrumteam,zijn bedacht en georganiseerd in samenwerking met de gemeente en aannemerscombinatie. Zo spoten jongeren onlangs graffiti op speciaal geplaatste borden en breien ouderen 'wild' om de hekken te versieren. Wethouders Zwiers en Brummans zijn blij met deze acties: "Het centrum wordt er alleen maar mooier van!"[l]

KADER1

Zoetwatervoorziening van levensbelang

ZEVENBERGEN – De aanleg van de haven betekent een forse upgrade voor het Zevenbergse centrum. Toch is verfraaiing van het stadshart niet de belangrijkste reden voor de terugkeer van het water. De haven zorgt ervoor dat er een nieuwe zoetwatervoorziening komt in West-Brabant.

DOOR MONIQUE JANSEN

Die is letterlijk van levensbelang voor de West-Brabantse boeren en natuurgebieden. Zoet water wordt door de klimaatverandering steeds schaarser. Lange droogtes zorgen ervoor dat gewassen steeds moeilijker groeien. Ook heeft het Rijk vergevorderde plannen om het zoete Volkerak-Zoommeer te verzilten door een open verbinding met de zee te maken. Dat betekent dat er een grote zoetwatervoorziening verdwijnt.

Verbinding

De haven knoopt de Rode Vaart straks aan elkaar met een open deel en een lange duiker. Het zoete water stroomt daardoor naar de Mark en de Vliet en zo naar de omringende polders. Via een gemaal bij de bestaande sluis kan ook nog eens extra water worden aangevoerd vanuit het Hollands Diep.

KADER2

Cijfers

-Haven wordt 576,5 meter lang

-Er komen 5 bruggen

-Er stroomt maximaal 10 kubieke meter water per seconde door haven

-Er is 34.560 kubieke meter grond weggegraven

-Breedste punt haven bij Haveneind is 14,8 meter

-Smalste punt bij trappen Markt is 9 meter

-Haven wordt 2,25 meter diep

Het centrum herbergt nu een groot gat. FOTO'S MONIQUE JANSEN
Een toekomstig beeld van het vernieuwde centrum.