Column Jan Zwemer

11 februari 2019, 13:23

Krom als een boog

Hij is achtentachtig, maar herinnert zich de storm van 1 februari 1953 nog goed. Scheveninger Jan Krijgsman woont sinds de jaren tachtig in Zeeland – nu in Serooskerke – maar maakte de storm mee buiten het rampgebied. Als matroos-bestman (bootsman) was hij in Bayonne aangemonsterd op het vrachtschip de Spolanda dat met stukgoed onderweg was naar Barcelona. “In de Golf van Biskaje brak de hel los”, aldus Jan in zijn autobiografie. “We kregen een paar zware golven op het achter en moesten bijdraaien. Ik had met de kapitein de wacht. Hij zei: Jan, ga jij even beneden kijken wat er loos is. Dus ik kom beneden, ligt de kok in zijn kombuis te spartelen in het water. De ingang van het kombuis is zo’n veertig centimeter hoog om eventuele wateroverlast tegen te gaan. Maar die arme sloeber was z’n bril kwijt – hij kon zonder zijn dikke bril amper wat zien – en lag die in het water te zoeken.”

“De sluitbalken over de luiken stonden na de storm krom als een boog. Zoveel druk was erop gekomen. Maar verder kwamen we er goed van af. Een paar uur later moesten we in de salon van kapitein Verstraten komen. Hij zei: ‘Jongens, er is iets ergs gebeurd in Zeeland. De dijken zijn doorgebroken en een groot deel staat onder water. Ik heb besloten, samen met de stuurman, om tien procent van onze gage over te maken aan het Nationaal Rampenfonds. Doen jullie mee?’ Dat deden we allemaal. Je krijgt geen mensenlevens terug, maar het herstel van de schade helpt het leed verzachten.”

Het muisje van de storm kreeg nog een eigenaardig staartje. “Na een week lagen we in Barcelona. Iedereen behalve de wacht ging die avond stappen. De andere dag zaten we om acht uur in de messroom te wachten, maar geen kok. De diepvries was ook leeg. De man had uit schrik voor de zee zonder iets te zeggen de trein naar huis genomen.” Krijgsman kon goed koken en nam dan maar de taken van de kok over.

De autobiografie van Jan Krijgsman ‘De Zee Roept. Het avontuurlijke leven van een vissersjongen’, is te verkrijgen via https://shop.lecturium.nl.