Slurpen maar

Het zal vermoedelijk ooit echt gebeurd zijn, het verhaal dat schrijver ‘Eine Sturm de opa van zijn hoofdpersoon liet beleven in de roman ‘En het leven gaat verder’. Grootvader was naar Stad geweest en kwam terug met een fles punch, zijn lievelingsdrankje. Punch was een soort siroop met rum als bestanddeel en moest met warm water worden aangelengd. Onderweg brak echter het koordje van opa’s reiszak en de fles viel kapot. De hoogbejaarde vond het zonde om de punch verloren te laten gaan. Hij werd aangetroffen op zijn knieën op de straat, slurpend van ‘die kostelikke pons’.

’Eine Sturm (1907-1978) was smidsknecht in Serooskerke en het is bekend dat hij veel verhalen hoorde van de mannen die zich bij het smidsvuur verzamelden. Als klant of om zich te warmen voor ze als arbeider vertrokken naar de boerderij. Een deel van die verhalen verwerkte Sturm in de romans en verhalenbundels die hij in de jaren schreef. De achtergrond van dit verhaal is natuurlijk de armoede van voorheen. Het verhaal speelde vóór 1920. Grootvader kon niet zomaar een tweede fles punch aanschaffen. Algemeen werd morsen met eten of drinken ‘zonde’ gevonden. Dat duurde bij sommige mensen nog tot ver na de Tweede Wereldoorlog. Een paar dorpen verderop zag een jongetje ineens de buurvrouw neerknielen en slurpen. Dat moet in de jaren zestig zijn geweest. Wat was er gebeurd? Wel, de boerin struinde zoals altijd het erf af om de eieren van de kippen te rapen. Bij het oprapen brak er echter een ei. Zónde om dat ei te laten liggen. Opslurpen dan maar,d an had je er nog wat aan!

Een rauw ei vies? Ach, een kniesoor die daar op let. Eieren waren gezond, ook rauwe. Mijn opoe kluste regelmatig een rauw ei in de koffie: ze roerde de dooier door de warme koffie en dronk de zo ontstane drank, minder bitter dan koffie, smakelijk uit. Vele honderden keren. Het moet vroeger een algemener gebruik zijn geweest, in Nederland maar ook in Scandinavië. Nakomelingen van Scandinavische emigranten introduceerden de koffie-met-ei in Noord-Amerika als ‘Swedish coffee’. Tegenwoordig is het weer hip. Even proberen? Zó gedaan. Proost!