Maria van Reigersberch woonde jaren in het 17e eeuwse Veere. FOTO DNA BEELDBANK/LAAT ZEELAND ZIEN
Maria van Reigersberch woonde jaren in het 17e eeuwse Veere. FOTO DNA BEELDBANK/LAAT ZEELAND ZIEN Foto: DNA Beeldbank/Ben Biondina

Veerse Maria brein van beroemde ontsnapping

VEERE - Schrijver Suzanne Wouda uit Eindhoven richt in haar boek ‘Maria’ de schijnwerpers op de vrouwen achter de beroemdste ontsnapping uit de Nederlandse geschiedenis. Maria van Reigersberch bedacht samen met dienstmeid Elske van Houweningen het plan met de boekenkist waarmee Hugo de Groot uit Slot Loevestein verdween. Van Reigersberch is geboren en getogen in Veere.

DOOR EUGÈNE DE KOK

Hugo de Groot was in de 17e eeuw een vooraanstaand rechtsgeleerde, schrijver en pensionaris, die in onmin raakte met prins Maurits. De stadhouder veroordeelde hem, dit jaar precies vier eeuwen geleden, tot een levenslange gevangenisstraf in Slot Loevestein. Iedereen kent dat verhaal en weet dat hij na een paar jaar is ontsnapt in een boekenkist, maar vrijwel niemand weet wie er achter deze legendarische ontsnapping zat. Ook schrijver Suzanne Wouda niet. Ze heeft meerdere historische romans en jeugdboeken op haar naam staan.

Min of meer bij toeval stuitte ze op het verhaal van Elske van Houweningen, het dienstmeisje van De Groot en zijn vrouw Maria van Reigersberch. Zij had een belangrijke rol bij de ontsnapping.

Het bekende verhaal, de positie van De Groot in de 17e eeuw, de twee totaal verschillende vrouwen in zijn leven, de spanningen rondom de Tachtigjarige Oorlog en het feit dat het 400 jaar is geleden dat hij in het gevang werd gegooid maakten Wouda enthousiast. “Ik zag er al snel een boek in”, vertelt ze.

Veere

Voor haar verhaal focuste ze zich op de twee vrouwen. Maria groeide op in Veere, waar haar vader in 1581 tot burgemeester werd benoemd. “Ik ben natuurlijk in Veere geweest en heb veel onderzoek gedaan voor dit boek. Het is een mooi stadje om rond te lopen, al kijk je er met andere ogen naar als je met een boek bezig bent. Je probeert via mooie beelden de sfeer van toen zo goed mogelijk neer te zetten”, vertelt Wouda. Dat is haar gelukt. “In de schaduw van de Campveerse Toren ruikt het naar rotte vis, maar het is de beste plek”, is de eerste zin van het eerste hoofdstuk. “Vanaf hier heeft ze zicht op het Veerse Gat en de havenmond: geen schip zal in of uitvaren zonder dat zij het weet.”

Doorzettingsvermogen

Er komen veel meer sfeerbeelden van 17e eeuws Veere en Zeeland voorbij. In haar boek beschrijft Wouda de levens van Maria en Elske. Het zijn twee totaal verschillende vrouwen, maar uiteindelijk vinden ze elkaar ‘in hun lef en doorzettingsvermogen’, zegt Wouda. “Over Elske is niet zoveel te vinden. Daar heb ik veel over moeten nadenken. Over Maria is wel veel informatie te vinden. Haar vader was burgemeester en ze heeft ook brieven geschreven aan Hugo toen hij in Slot Loevestein zat. Een paar van deze brieven heb ik in mijn boek verwerkt. Daar sijpelt de liefde doorheen. Het is mooi om te lezen.”

‘Maria’ van Suzanne Wouda is verschenen Ambo Anthos Uitgevers. ISBN: 978 90 263 4481 7.[l]