Object van de maand februari
OUDENBOSCH - Op 12 februari is het 210 jaar geleden dat evolutieleer-bedenker Charles Darwin geboren werd. Hij stelde dat organismen zich aanpassen aan de omgeving en op die manier evolueren om als soort te kunnen overleven.
Tegenstanders van zijn theorie maakten hem belachelijk door te stellen dat zijn leer inhield dat de mens uiteindelijk van de aap afstamt. Dit argument heeft helaas de discussie die daarna het beeld meer dan anderhalve eeuw bepaalde, beïnvloed. Hooguit hebben mens en aap eenzelfde voorouder.
Geen rechte lijn
Fascinerend is dat er meerdere vormen van mens hebben geleefd, zelfs tegelijkertijd. Wetenschappers zijn het er over eens dat bijvoorbeeld de Neanderthaler en de Homo Sapiens naast (en met) elkaar leefden. De Israëlische professor Noah Harari schrijft in zijn boek ‘Sapiens. Een kleine geschiedenis van de mensheid’ dat de laatste tienduizend jaar onze soort inderdaad de enige mensensoort op aarde is. De echte betekenis van het woord ‘mens’ is ‘dier dat behoort tot het geslacht Homo’ en vroeger waren er naast Homo Sapiens vele andere soorten die tot dit geslacht behoorden. ‘Het is een gangbare misvatting om naar deze soorten te kijken alsof ze in een rechte lijn van elkaar afstammen. Deze lineaire voorstelling wekt de foutieve indruk dat de aarde altijd door één mensensoort tegelijk werd bewoond en dat alle oudere soorten simpelweg eerdere modellen van onszelf waren. De waarheid is dat de wereld vanaf circa twee miljoen jaar geleden tot zo’n tienduizend jaar geleden het thuis was van verschillende mensensoorten tegelijk.’ De mens die Harari schetst, zou verantwoordelijk zijn voor het uitsterven van andere mensensoorten, met name de Neanderthaler. De eerste grote genocide in de geschiedenis, noemt hij het. “Sapiens staan niet echt bekend om hun tolerantie.” Aannemelijk is het dat de Neanderthaler uiteindelijk is opgegaan in de huidige mens. Nog steeds bestaat 9% van het X-chromosoom van mensen in delen van Europa en Azië uit Neanderthaler-DNA.
Vijf replica's van schedels van oude mensensoorten staan de hele maand centraal in het NVMO. Kom kijken en ontdek nog veel meer. [l]