Sybrand Heerma van Voss in het Wright-toestel dat in 1909 vanaf Etten-Leur de eerste gemotoriseerde vlucht in Nederland maakte. FOTO COLLECTIE WEST-BRABANTS ARCHIEF
Sybrand Heerma van Voss in het Wright-toestel dat in 1909 vanaf Etten-Leur de eerste gemotoriseerde vlucht in Nederland maakte. FOTO COLLECTIE WEST-BRABANTS ARCHIEF Collectie West-Brabants Archief

Archieven suikerfabrikant Heerma van Voss online beschikbaar

WEST-BRABANT - Een groot aantal zakelijke en persoonlijke archieven van de West-Brabantse suikerfabrikant Heerma van Voss zijn voortaan online te bekijken. Het West-Brabants Archief en heemkundekring Jan uten Houte hebben dit mogelijk gemaakt ter ere van de imposante 50-jarige carrière die de industrieel exact een eeuw geleden beëindigde. Achterkleinkinderen van Heerma van Voss voegden met een symbolische druk op de knop de stukken officieel toe aan de website van het West-Brabants Archief.

S.C.J. Heerma van Voss werd in 1841 in Oud-Gastel geboren en startte in 1869 zijn indrukwekkende carrière in de suikerindustrie. Hij leidde onder meer de bouw van de suikerfabriek in de polder Zwartenberg in Etten-Leur. Hij maakte toen al gebruik van een laboratorium, elektrisch licht en een eigen telefoon. Heerma van Voss bleek al snel een erg succesvol zakenman en onderhield een breed netwerk van nationale en internationale contacten. Na een loopbaan van 50 jaar verkocht hij in 1919 zijn fabrieken en liet hij zijn arbeiders mee delen in de winst.

Pioniersvlucht
De sociaal-maatschappelijke betrokkenheid van Heerma van Voss blijkt ook uit tal van activiteiten en evenementen die hij organiseerde. Ter gelegenheid van zijn 25-jarig jubileum nam hij zijn personeel een dag mee naar de wereldtentoonstelling in Antwerpen en voor zijn 40-jarige jubileum liet hij zelfs voor het eerst in ons land een Wright-toestel opstijgen. Deze historische vlucht trok vele duizenden bezoekers naar Etten-Leur, waarvoor zelfs extra treinen werden ingezet. Heerma van Voss maakte ook naam door de restauratie van de toren van de Hervormde kerk in Etten op zich te nemen en tijdens de Eerste Wereldoorlog Belgische vluchtelingen op te vangen.

Archief
De ruime collectie van zowel zakelijke als privé-archieven biedt een goede inkijk in het wonderlijke leven van Sybrand Heerma van Voss. Na zijn overlijden in 1934 zijn de documenten dankzij de familie bewaard gebleven en in de loop der tijd in beheer gegeven aan het West-Brabants Archief en heemkundekring Jan uten Houte in Etten-Leur. Vanwege het uitzonderlijke en waardevolle karakter van dit archief hebben beide organisaties de afgelopen maanden intensief samengewerkt om zoveel mogelijk documenten te digitaliseren en publiek toegankelijk te maken. In aanwezigheid van familieleden van Heerma van Voss, vertegenwoordigers uit de huidige suikerindustrie en verschillende erfgoedbewaarders werden de archiefstukken op dinsdag 26 november officieel toegevoegd aan de online collectie van het West-Brabants Archief. Deze is te raadplegen via www.westbrabantsarchief.nl.

Aandacht
Onder de werktitel ‘Heerma van Voss in beeld’ zal heemkundekring Jan Uten Houte ook volgend jaar nog volop aandacht geven aan het leven van de suikerfabrikant. Zo zijn er in de eerste helft van het jaar lezingen in onze regio en wordt er gewerkt aan een website over het leven van Heerma van Voss. Meer informatie hierover zal te vinden zijn via www.janutenhoute.nl [l]