Eric Elich: 'Met het coronavirus valt niet te spotten'
BERGEN OP ZOOM - De oplettende lezer heeft ze afgelopen weken al gespot in de Bergen op Zoomse Bode. De Mannekes, de cartoon van Eric Elich, heeft sinds begin april een plekje gekregen in de krant en zijn daarmee terug van weggeweest. Voor velen zijn De Mannekes een bekend begrip, zittend op een bankje in het Anton van Duinkerkenpark met uitzicht op de Peperbus. Eric Elich vertelt over het ontstaan van De Mannekes en het inzetten van humor tijdens de Coronacrisis.
DOOR REMKO VERMUNT
Eric Elich is geen onbekende in Bergen op Zoom. De grafisch vormgever is een bezige bij en is onder andere bekend van zijn tijd als Nar van het Krabbegat, maar ook van zijn vele cartoons en rechtbanktekeningen in BNDeStem en het AD. De Mannekes is één van die cartoons, maar wat veel mensen niet weten is dat De Mannekes nooit bedoeld waren als cartoon. "Het begon in 2013", legt Eric uit. "Het Oude Stadhuis op de Grote Markt stond in de steigers en er stond een grote houten schutting omheen. Dat was een heel kaal en saai vlak." En daar wilde Eric verandering in aanbrengen. "Het leek me een goed idee om die saaie schutting te beschilderen."
Het idee
Maar, wat moet er dan op zo'n enorm plakkaat komen? Eric dacht eerst aan de twee stadsreuzen met hun knuppels, die tevens op het gemeentehuis prijken. "Maar dat heb ik eigenlijk verandert in twee oude mannen. Het zijn nog steeds de stadsreuzen, maar ik heb hun baarden geknipt en ze in een mooi pak gehesen", lacht Eric. De twee oude mannekes konden vanaf hun plek op de schutting de hele markt overzien en bij wijze van spreken commentaar geven. "Een beetje zoals Statler en Waldorf van de Muppets." Zo gezegd, zo gedaan. Samen met ondernemers op de markt en basisschoolleerlingen ging Eric aan de slag met het enorme schilderwerk. "Het was een wand van 14 of 15 meter breed en drie meter hoog, dus ik was heel blij met al die hulp. De verfsporen liepen tot de Teerkamer."
Anton van Duinkerkenpark
Toen de schutting verdween, verdwenen ook de Mannekes. "Ik had er verder geen plannen mee. Tot ik in 2017 gevraagd werd om een cartoon te maken voor de Gazet." De Mannekes herleefden, maar ze kregen wel een nieuwe plek. "Ze zitten sindsdien op een bankje in het Anton van Duinkerkenpark, dat park is wat mij betreft een van de sieraden van de stad." In de cartoon verlaten De Mannekes nooit hun bankje. "Een goede lezer ziet dat de cartoon met de seizoenen mee gaat. In de winter dragen de Mannekes een sjaal, zijn de bomen kaal en als het gesneeuwd heeft zie je dat in de cartoon terug." Met oneliners en woordgrappen geven de Mannekes hun commentaar op actuele onderwerpen. "Niet per sé Bergs, maar de Bergenaar geeft graag, gevraagd of ongevraagd, zijn of haar mening of maakt er een grap van."
Gasten
Toen de honderdste cartoon verscheen, besloot Eric Elich om de mannetjes ook honderd jaar te laten worden. "En sindsdien zijn en blijven ze honderd jaar. Een mooie leeftijd, ze worden ook niet meer ouder", lacht hij. Terwijl ze op en rondom het bankje hun commentaar geven op de wereld, schuiven regelmatig gasten aan. "Een Engelse bulldog 'Paul' is een terugkerend karakter, maar Angela Merkel en Boris Johnson zijn ook wel eens voorbijgekomen." En ook politici uit Bergen op Zoom worden soms door de mangel gehaald. "Vooral politici, de wethouders van financiën, hebben het soms moeten bekopen. Daar krijg ik altijd veel reacties op." De laatste editie van de Gazet rolde eind 2019 van de pers en daarmee kwam een eind aan de cartoon. Tot het begin van deze maand. Sindsdien hebben de Mannekes een plekje in de Bergen op Zoomse Bode. Maar, ook zij moeten zich aan de 1,5 meter afstand houden.
Humor
"Met het coronavirus valt niet te spotten. Té zwartgallig, zelfcensuur is gepast", legt Eric uit. "Maar randverschijnselen, woordgrappen kunnen wel." Eric probeert zich daarbij niet te richten op het virus zelf, maar vooral op de reacties, het handelen van mensen. "Zoiets als hamsteren, mondkapjes en de 1,5 meter samenleving. Daar zit iets grappigs, iets geks, in. Dat leent zich uitstekend voor de cartoon. Humor is in deze tijd enorm belangrijk, we moeten wel positief blijven", besluit Eric. [l]