Acht miljoen euro aan bezuinigingen: ‘We gaan back to basics’
BERGEN OP ZOOM - Acht miljoen euro. Dat is hoeveel geld het college van burgemeester en wethouders met de eerste begrotingswijziging denkt te kunnen besparen op de totale begroting. Zelf noemt het college het een ‘ambitieus voorstel’, maar het is nu aan de gemeenteraad om met elkaar in discussie te gaan en een besluit te nemen over welke bezuinigingen wel en welke bezuinigingen niet worden doorgevoerd.
DOOR REMKO VERMUNT
Het college van burgemeester en wethouders heeft een duidelijke opdracht gekregen vanuit de gemeenteraad. Er moet 15, 9 miljoen euro bespaard worden en minstens 40 procent daarvan moet al voor het eind van het jaar bezuinigd zijn. Dat is haalbaar met de begrotingswijziging die het gemeentebestuur nu heeft voorgelegd aan de gemeenteraad. Er wordt dan ook fors gesneden in alle uitgaven van de gemeente Bergen op Zoom en het gaat om bezuinigingen die iedereen gaat voelen. "We hebben op alle programma's bekeken wat potentiële suggesties zijn om op te besparen", vertelt Petra Koenders, wethouder van financiën. "Maar", zegt ze er ook meteen bij. "Het is makkelijk om dit te presenteren, maar de uitwerking is een stuk moeilijker omdat het daadwerkelijk mensen gaat raken."
Back to Basics
De algemene lijn is in ieder geval duidelijk. Bergen op Zoom gaat ‘Back to Basics’. “Afgelopen jaren heeft Bergen op Zoom op te grote voet geleefd. We moeten ons meer focussen op onze kerntaken.” Daarbij hanteert de gemeente een paar basisregels, zoals de gebruiker betaalt, de gemeente wil geen vastgoed meer bezitten en burgers worden zelf verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling en deelname aan de samenleving. "De gemeenteraad heeft ons meegegeven dat er aan het eind van volgend jaar een sluitende begroting moet liggen, maar op dit moment hebben we nog een tekort van 10,7 miljoen euro. Met deze wijzigingen behalen we een winst van 8,1 miljoen euro, maar er zal dus later nog een wijziging moeten komen."
Eigen kosten
De lijst met bezuinigingen is op dit moment al enorm. Denk bijvoorbeeld aan het stopzetten van de Jeugdraad. Besparing? 2000 euro. Maar, er wordt ook in de eigen organisatie bezuinigd. Vijfduizend euro op de reiskosten van de gemeenteraad, er wordt 40.000 euro bezuinigd op personeelskosten bij de griffie en nog eens 20.000 op de vervoerskosten van het college. Zij moeten meer gebruik maken van eigen vervoer en er wordt 8000 euro bespaard op de kosten van diners en arrangementen. Door het stadhuis op de Grote Markt en de Heerenkamer te verkopen, verwacht de gemeente een bezuiniging te realiseren van 150.000 euro.
Minimaregelingen
Verder wordt er in de begrotingswijziging gesproken over het al dan niet afstoten van wijkhuizen, het stoppen met jeugdprofessionals, er wordt bijna geen geld meer in de binnenstad gepompt, er wordt gestopt met Citymarketing en er kan tot 1,2 miljoen euro bespaard worden op de minimaregelingen. “Op het sociaal domein zijn we heel ver gegaan", stelt wethouder Mignon van der Zwan. "We hebben hier open kaart gespeeld en het plan dat nu voorligt is het maximaal haalbare. Er kan niet nóg meer bezuinigd worden op het sociaal domein, want we hebben gewoon een aantal wettelijke taken waarvoor we ook geld krijgen." Maar, de bezuinigingen op het sociaal domein kennen wel een groot risico. "Het risico van bezuinigen op het minimabeleid is dat mensen eerder te maken kunnen krijgen met schulden en bekend is dat financiële stress nadelig effect heeft op de totale gezinssituatie met een direct verband in effect op de WMO en de jeugdwet.” Meer maatwerk, betekent juist hogere kosten en dat is één van de belangrijke afwegingen die de gemeenteraad straks moet maken.
Cultuur
Op cultuurgebied wordt er, zoals al eerder aangekondigd, flink geschrapt in de kosten voor De Maagd, het Markiezenhof en het CKB. Theater de Maagd en Gebouw-T zouden moeten fuseren naar een zelfstandige organisatie wat zorgt voor een besparing van 500.000 euro. Er wordt gestopt met het ontwikkelingen van een eigen museaal concept voor het Markiezenhof (900.000 euro) en kunsteducatie wordt nog wel in stand gehouden, maar in een zelfstandige organisatie (500.000 euro).
Toerisme
In 2021 wordt de toeristenbelasting verhoogd met 25 procent en vanaf 2022 wordt er geld gevraagd voor het bezoek aan bepaalde monumenten, zoals vanaf heden ook geldt bij Hof van Asselbergs. Daarnaast wordt er de komende tijd, samen met buurgemeenten Woensdrecht en Steenbergen, bekeken of de gemeente kan stoppen met de VVV. Dat zal niet meteen in 2021 lukken, maar vanaf 2022 wil de gemeente geen VVV-activiteiten meer bekostigen.
Openbare ruimte
Een flinke besparing kan ook gevonden worden in het bezuinigen op het onderhoud van de openbare ruimte. Door het aantal afvalbakken terug te brengen (20.000 euro), door de inzet van de zwerfvuilteams af te schalen (35.000 euro) en door te stoppen met het legen van de afvalbakken op de Boulevard en de binnenstad in de weekenden (9000 euro). En dat is slechts een kleine greep. Uiteindelijk is er een bezuiniging mogelijk van 388.000 euro. “Door toename van de vervuiling zal de stad en het buitengebied minder aantrekkelijk worden voor bezoekers wat indirect ook gevolgen heeft voor de bestedingen binnen de stad”, waarschuwt het college.
Eigen organisatie
Door het bedrijfsrestaurant binnen het gemeentehuis te sluiten, kan een structurele besparing gerealiseerd worden van 140.000 euro maar er komen wel tien cliënten van SDW op straat te staan die hier terecht konden voor hun dagbesteding. Door de effecten van het Focusakkoord zullen er in de toekomst ook minder personeelsleden nodig zijn. Daardoor kan de gemeente besparen op de kosten voor digitale werkplekken. Opbrengst: 60.000 tot 75.000 euro. Daarnaast is een besparing van 2.790.000 euro opgenomen op personeelskosten.
Verhoging belasting
De gemeente wil de OZB-belasting in 2021 verhogen met 25 procent. Dat zorgt voor 1.888.000 euro extra aan inkomsten. In 2022 zal hetzelfde resultaat behaald worden en in 2023 wil de gemeente de OZB weer verlagen. Daarnaast wordt er overwogen om toch de hondenbelasting nog één jaar extra door te laten lopen. Dat kan de gemeente nog eens 40.000 euro opleveren. "Dit is echt nodig om de financiën op orde te krijgen", stelt Johan Rutten. "De nood is hoog. We zijn geen Artikel 12-gemeente, daar zijn we nog lang niet. Maar de provincie kijkt wel met ons mee. Stel dat we wel een Artikel 12-gemeente zouden worden, dan zou de OZB-belasting zelfs met 80 procent stijgen." Volgens Rutten is het verhogen van de OZB altijd nog een alternatief om in de toekomst nog extra gelden binnen te krijgen. Het is namelijk nog maar de vraag of de gemeenteraad eind december akkoord gaat met de volledige begrotingswijziging.
Vervolg
Het college heeft in de afgelopen maanden regelmatig overleg gevoerd met de fractievoorzitters van de partijen die het focusakkoord steunen. "Ze zijn zoveel mogelijk meegenomen in de richting waarin wordt gedacht als het gaat om de bezuinigingsvoorstellen." Dat wil echter niet zeggen dat hierover geen discussie meer zal zijn. Verschillende politieke partijen hebben al aangegeven zich niet te kunnen vinden in de bezuinigingen die het gemeentebestuur nu voorstelt. "Niet alleen wij hebben de opdracht gekregen om te bezuinigen, maar de raad ook", stelt Koenders. "Ik reken er dan ook op dat zij ook de noodzaak voelen om te bezuinigen. Natuurlijk gaat er discussie zijn rondom de buikpijndossiers, maar er zal gesneden moeten worden." Uiteindelijk wordt op 16 december besloten welke bezuinigingen wel en welke niet worden doorgevoerd. [n]
