HZ-student: 'Sloegebied kansrijk voor opvang zoet water'
HEINKENSZAND - Waar kan in de gemeente Borsele zoet water worden opgevangen en vastgehouden? Student Mart Scheers van de HZ University of Applied Sciences deed hiernaar, samen met onder meer de gemeente Borsele en landbouworganisatie ZLTO, onderzoek. Daaruit blijkt dat het Sloegebied veel kansen biedt.
DOOR PETER URBANUS
De opslag van zoet water is en actueel onderwerp voor onder meer de land- en tuinbouwsector. Bij de presentatie van de uitkomsten van het onderzoek vertelde wethouder Kees Weststrate van de gemeente Borsele dat er regelmatig vragen worden gesteld over de zoetwatervoorziening in de gemeente. Water moet bij alle beleidsterreinen een rol spelen, vinden de bij het onderzoek betrokken partijen. Westrate sprak over het zogenaamde ‘waterinclusief denken’. “Willen we het zoetwater in Nederland op peil houden, dan hebben we echt alles nodig”, zei hij.
Capaciteit
In de droge zomer van 2018 mislukten veel oogsten. In Zeeland treedt bovendien indringing van zout water in de ondergrond op bij zoetwatertekort en dat is zeer schadelijk. Op 16 januari dit jaar was er een gemeenteraadsbijeenkomst, waarbij ook andere belanghebbende partijen aanwezig waren, waaronder de ZLTO, Zeeland Seaports, waterbedrijf Evides, de provincie Zeeland en waterschap Scheldestromen. De centrale vraag was wat er op lokaal niveau kan worden gedaan om de zoetwaterbergingscapaciteit te vergroten. De focus lag daarbij op landbouwbelangen.
Kreekruggen
Scheers studeert deltamanagement aan de HZ en bracht op verzoek van deze partijen de mogelijkheden in kaart. Hij heeft gekeken naar zes opties, waaronder hergebruik van gezuiverd rioolwater vanuit de Willem Annapolder bij Kapelle, waterberging in bestaande waterlopen en op eigen grond van landbouwbedrijven, wateropslag in kreekruggen, waterberging in de ondergrond van het Sloegebied en betere benutting van industriewater van Evides.
Sloegebied
Het Sloegebied lijkt het meest kansrijk om een waterberging in te richten. Er ligt daar een laag plaatzand, dat een grote capaciteit heeft om water op te nemen, tot wel tien à twaalf procent van het volume. Met name het deel dat binnen de gemeente Vlissingen valt is volgens Scheers geschikt. Er ligt daar een oude vaargeul die ooit naar Arnemuiden en Middelburg leidde. Zoet water uit het gebied zou daar kunnen worden opgeslagen. Op andere plekken ligt veen, dat niet geschikt is voor zoetwaterberging en – onttrekking.
Industriewater
Overtollig hemelwater wordt nu geloosd in de Westerschelde. Dat is zonde, want later zijn er weer tekorten aan zoet water. De industrie in het Sloe onttrekt nu geen zoet water. Voor extra waterberging kan er een slotennetwerk komen ten noorden van het havengebied.
Een andere mogelijkheid is overtollig industriewater van Evides beschikbaar stellen aan de landbouw in Borsele. Er ligt een industriewaterleiding die slechts deels wordt benut. Dit water wordt aangevoerd vanuit de Biesbosch, maar nog niet de helft wordt gebruikt. De landbouwwaterleiding vanuit het Volkerak-Zoommeer naar Zuid-Beveland heeft onvoldoende capaciteit. Om dat overtollige zoet water te kunnen benutten zijn wel investeringen nodig.
Belangrijk is verder dat partijen vaker kennis uitwisselen, zei de wethouder. “Samen weten ze veel, maar vaak weten partijen niet van elkaar welke kennis er bij de ander aanwezig is.”[n]