‘Mijn vader was een schilder van de vergankelijkheid’
VEERE – Riaan Rijken heeft vorige week in Museum Veere bezoekers een rondleiding gegeven langs het werk van zijn vader Piet. Tijdens de rondleiding vertelde hij over werk en leven van de eigenzinnige kunstenaar die in de tweede helft van de vorige eeuw, tegen alle moderne kunststromingen in, zijn eigen stijl trouw bleef. Hij schilderde naast portretten vooral stillevens waarin hij de schoonheid van het verval verbeeldde. De natuur was hierbij zijn grootste inspiratiebron.
DOOR JESSICA ROVERS
De tentoonstelling 'Verfijnd Verleden' laat een groot aantal schilderijen van Rijken zien en geeft daarmee een goed overzicht van het oeuvre van de schilder. Zo is onder andere het schilderij ‘De Dom van Veere’ te zien en twee schilderijen uit de collectie van het Zeeuws Museum. De familie Rijken heeft ook een aantal voorwerpen beschikbaar gesteld die Piet Rijken gebruikte voor zijn schilderijen. Riaan Rijken vertelt dat het verzoek vanuit het museum mee te werken aan de totstandkoming van de tentoonstelling een verrassing was. “Dit is de grootste tentoonstelling na zijn dood en hij had dit zeker kunnen waarderen. We hebben met de familie een selectie gemaakt en vinden het heel leuk dat de schilderijen uit het Zeeuws Museum ook in de tentoonstelling zijn opgenomen. Mijn vader heeft honderden schilderijen gemaakt en vele daarvan zijn in bezit van particulieren.”
Tegenslagen
Als oudste kind weet Riaan veel van de familiegeschiedenis. “Mijn vader was een schilder van de vergankelijkheid. Het was geen vrolijke man, maar hij heeft ook veel tegenslagen gekend in zijn leven. Mijn moeder overleed onverwachts in 1964 en hij bleef achter met drie kinderen. Vooral schilderijen uit zijn eerste periode zijn somber. Hierin uit hij zijn zorgen over het verval van Zeeland en het oprukken van de industrie. Hij heeft ook periodes niet geschilderd. Mijn vader werd geboren in 1915 in een eenvoudig arbeidersgezin en kon al op jonge leeftijd goed tekenen. Als 20-jarige moest hij geld verdienen en ging bij de politie. Hij heeft meegevochten in de oorlog en toen hij bij de politie de bevelen van de Duitsers moest opvolgen, ging hij bij de rechtbank werken, omdat hij daar geen zin in had. Hij leerde mijn moeder kennen in Middelburg. Mede doordat hij bij een aantal verhoren geweest was met 'foute' kunstenaars, had hij al veel contact met andere kunstenaars. Naar aanleiding van gesprekken met onder andere Kimpe besloot hij schilder te worden.”
Vrolijker
In 1961 verhuisde het gezin naar een boerderijtje, omdat het licht in de studio van Piet Rijken veranderde doordat de tuinen in de Langeviele langzaam volgebouwd werden. “Dat was ook de tijd waarin de moderne kunst opkwam. Mijn vader begreep deze vorm wel, maar het was zijn stijl niet”, stelt Riaan. “Nadat mijn moeder overleed, hertrouwde mijn vader twee keer en bij zijn laatste vrouw kwam hij in 1971 in een stabielere fase terecht. Dit was ook de start van zijn tweede periode met werken die wat vrolijker en vriendelijker zijn.” Volgens Riaan zit er geen duidelijke evolutie in het werk van zijn vader. “De thematiek veranderde wel, maar zijn stijl is altijd hetzelfde gebleven.”
De tentoonstelling is nog tot 8 november te zien. Wie de rondleiding ook wil bijwonen kan in de herkansing op zondag 13 september. Meer informatie: museumveere.nl/familie-vertelt-over-werk-en-leven/.[n]