'Van wat aandacht knapt iedereen op'
VLISSINGEN – Als geboren Amsterdamse kwam ze veertig jaar geleden voor het werk van haar man naar Zeeland. Nadat ze haar functie als verpleegkundige had neergelegd, besloot Francine Rietman-Lucassen een kwart eeuw geleden om als vrijwilliger bij Manteling, voorheen Vrijwillige Thuiszorg Walcheren, aan de slag te gaan. Ze heeft altijd tijd en aandacht voor een ander, maar met een koninklijke onderscheiding stond ze in juli zelf in het zonnetje.
DOOR DANIËL WISSEL
Francine Rietman-Lucassen kan zich de oproep in de krant van een kwart eeuw geleden nog goed herinneren. De Vrijwillige Thuiszorg Walcheren was op zoek naar vrijwilligers. "Dat is wat voor mij, dacht ik meteen." Dat de nu 65-jarige Francine zich aangesproken voelde, was gezien haar verleden in de zorg geen verrassing. Ze heeft er geen seconde spijt van gehad. "In de verpleging heb je weinig extra tijd voor de mensen, omdat het vaak heel erg druk is. Gewoon eens rustig bij een patiënt aan het bed zitten lukt zelden. Als vrijwilliger kun je alle tijd voor hen nemen. Het is puur voor de mensen. Van aandacht knapt iedereen op."
Sinds 1995 komt ze thuis bij families die te maken hebben met iemand die ernstig of terminaal ziek is. Als een soort mantelzorger neemt ze een dagdeel de zorg over en helpt ze waar ze kan. "Het verzorgen van een dierbare is vaak zwaar. Iedereen doet het met hart en ziel, maar het kost veel energie. Als wij een partner of kind even kunnen ontzorgen is dat dankbaar werk. Als je ziet dat de familie even tot rust is gekomen en er weer tegenaan kan, geeft dat voldoening."
Het werk raakt haar. "Het is geen familie, daardoor sta je er iets verder vanaf, maar na verloop van tijd ga je je soms toch hechten aan mensen. Dan kan ik ook verdrietig zijn als de patiënt overlijdt, maar ik ben blij dat ik die mensen mag helpen. Het is fijn om wat voor anderen te doen."
Zingeving
Het werk voelt voor als 'zingeving'. Veel gebeurtenissen zal ze nooit vergeten, hoe klein ze ook lijken. "Ik was ingezet bij een zieke man en hij had één grote wens: nog een keertje naar het strand gaan en de golven horen. Met een rolstoel door dat zand is lastig, maar met hulp van anderen lukte het ons toch om bij het water te komen. Daar heeft hij heerlijk met zijn voeten in het water gezeten. Hij genoot. Dat vergeet je niet."
Francine weet als geen ander hoe druk het voor familieleden kan zijn en welke hulp er gewenst is. Sinds 2002 houdt ze zich dan ook bezig met het faciliteren van vrijwilligers. "Als we worden gebeld voor een hulpvraag ga ik langs om kennis te maken en kijken wat er nodig is. Zo proberen we een match te maken met één van onze vrijwilligers en de cliënt." De vrijwilligers werken op het hele eiland. "Een paar extra vrijwilligers zou geen overbodige luxe zijn." Haar werk geeft Francine nog heel veel voldoening, maar dat het ook een lintje zou opleveren, had ze nooit verwacht. Haar zoon dacht daar anders over. "Het telefoontje van de burgemeester was een complete verrassing. Ik dacht dat het een grapje was. Het is natuurlijk een mooie blijk van waardering en erkenning voor al die jaren werk."
Inmiddels voelt Zeeland als haar thuis, maar toch staat er een Amsterdammertje in haar tuin. De hoofdstad zit in haar hart, net als zorgen voor iemand anders.[n]