'Plek in top 10 van beste verpleeghuizen is dankzij onze medewerkers'
ETTEN-LEUR – "Avoord is klaar voor de toekomst. Het is een warme en betrokken organisatie. We zijn hiervoor onlangs beloond met een plek in de top tien van hoogst gewaardeerde verpleeghuizen in Nederland. Een geweldige prestatie dankzij onze medewerkers en vrijwilligers." Bestuurder Martin den Hartog is trots op de zorgorganisatie en trekt na 6,5 jaar met een gerust hart de deur achter zich dicht. Per 1 maart stapt hij over naar een functie als voorzitter van de Raad van Bestuur van AxionContinu in Utrecht.
DOOR MONIQUE JANSEN
Het was een enerverende tijd toen Den Hartog aan het roer kwam te staan bij Avoord. Op dat moment trad een nieuwe wet in werking voor de langdurige zorg. Traditionele verzorgingshuizen verdwenen. Het Rijk scherpte de opnamecriteria voor een verblijf in het verpleeghuis fors aan. Cliënten met een lichte zorgvraag wonen langer thuis. In de hele zorg verdwenen banen. "Wij hebben gelukkig geen zorgmedewerker gedwongen hoeven ontslaan. Wel werden sommige contracten niet verlengd. We slaagden er gelukkig in zoveel mogelijk mensen te behouden voor de organisatie, ook omdat we wisten dat we ze weer snel nodig zouden hebben in de nabije toekomst", blikt Den Hartog terug.
Preventieve zorg
Huisartsen kregen een zwaarder takenpakket. Zij zien steeds meer ouderen die complexe zorg nodig hebben. Avoord startte daarom een intensieve samenwerking met de huisarts. Wijkverpleegkundigen bezochten kwetsbare ouderen thuis om in de preventieve sfeer alvast te kijken wat zij nodig hebben. Ook kregen zij de aansporing om na te denken over hoe zij de toekomst zien op het moment dat ze gebrekkig worden. Preventie is dan ook een belangrijk stokpaardje voor Den Hartog. Hij moedigt iedereen aan om na te denken én om vooruit te plannen: "Er is niets zo voorspelbaar dan ouder worden. Kijk bijvoorbeeld tijdig of woningaanpassingen nodig zijn en hoe je dat financiert." Ouderen die hulp willen bij dit soort vragen kunnen terecht bij het Centrum voor Wonen in Etten-Leur en bij de vraagwinkel van Avoord in Zundert. Hier kan iedereen laagdrempelig terecht om te praten over zaken als veilig thuis blijven wonen of om vragen te stellen over zorg en ondersteuning.
Verblijfsduur
Ook binnen de woonlocaties van Avoord is veel veranderd. De gemiddelde verblijfsduur bij een verpleeghuisplek is korter geworden. "De ligduur was tot een paar jaar geleden gemiddeld 2,5 tot 3 jaar. Dat is nu negen maanden. Cliënten komen pas als het thuis echt niet meer gaat, bijvoorbeeld als ze in een ver stadium van hun dementie zijn", geeft Den Hartog als voorbeeld aan. In de laatste fase van het leven staat bij Avoord constant de vraag centraal: 'Wat vindt u belangrijk?' Dat kan volgens Den Hartog verschillen ten opzichte van hoe het thuis was: "Het is belangrijk dat we het laatste stuk van het leven zoveel mogelijk kwaliteit van leven geven. Daarom stellen we die vraag steeds opnieuw. Dat verschilt van 'Wat wilt u drinken' tot 'Hoe vaak wilt u douchen?' Zo kan elke dag douchen voor iemand met dementie erg vermoeiend zijn en zit hij te dutten als er bezoek is. Dan vindt de cliënt het mogelijk fijner om eens in de twee dagen te douchen."
Voorbereiden op vergrijzing
De maatschappij moet zich de komende jaren voorbereiden op een herinrichting van de ouderenzorg. Door de vergrijzing is straks een grote groep Nederlanders ouder dan 75 jaar. Op dit moment werkt één op de zeven mensen in de zorg. "Om dit op peil te houden, zou dit één op vier moeten worden. Ook zou 2,5 keer zoveel premie moeten worden betaald. Dat is allebei niet realistisch. Wij kunnen dit als Avoord niet oplossen, dat moet de samenleving doen", meent Den Hartog. Hij vindt het belangrijk dat de landelijke politiek actie onderneemt voor de langere termijn. De zorg is gebaat bij stabiliteit. De Tweede Kamer reageert nu veel op hypes. Zo vindt Den Hartog het een slechte zaak dat bezoeken van de inspectie geframed zijn als de zwarte lijsten over de verpleeghuiszorg en openbaar werden gemaakt. "In slechts een heel klein percentage van de verpleeghuizen (onder de 0,1 procent) ging het niet goed. De zorg verdient veiligheid. Als je op de schandpaal staat, ga je defensief handelen. Vervolgens gaat de media het zo framen dat het lijkt alsof de verpleeghuiszorg heel slecht is in Nederland. Dat is absoluut niet zo, bij Avoord wordt de zorg zelfs gemiddeld gewaardeerd met een 9,1."
Gebruik maken van zorgkennis
De overheid trok vervolgens 2,1 miljard euro uit voor meer handjes aan het bed. Dat klinkt in de praktijk heel mooi. "Helaas kunnen we een deel van dat geld niet gebruiken, omdat die medewerkers er gewoon niet zijn", geeft Den Hartog aan. Liever ziet hij dat een deel van het bedrag wordt geïnvesteerd in toekomstige innovaties, zoals digitale begeleiding bij de cliënt thuis. Sensoren kunnen een persoon met dementie bijvoorbeeld herinneren aan simpele handelingen, zoals het pakken van brood of het maken van een lunch. "Daarmee kun je mensen langer thuis laten wonen." Hij moedigt de overheid ook aan om gebruik te maken van de kennis en kunde van zorgorganisaties. Zo werkt Avoord al veel samen met de gemeentes. Den Hartog vindt het belangrijk dat ouderen op plaatsen waar veel ouderen wonen, elkaar kunnen ontmoeten. Mooi voorbeeld is de samenkomstruimte bij de Schapenweide. Den Hartog: "Zo houden mensen een oogje op elkaar. Het valt dan op als iemand bijvoorbeeld drie dagen zijn sleutels kwijt is. Je kunt dan vragen wat er is of de wijkverpleegkundige langs sturen."
Hart voor zorg
De bestuurder van Avoord ziet dat alle medewerkers en vrijwilligers werken vanuit de vraag: 'Wat vindt u belangrijk?' Hij heeft dan ook grote lof voor het personeel: "Zij werken vanuit hun hart. Bij hen staat de cliënt voorop. Ook hebben zij de wil om zich te blijven bijscholen. Dat is nodig, omdat de zorg aan verandering onderhevig is. Zij schiepen de randvoorwaarden voor de 9,1 die we kregen vanuit de cliënt." Opvallend is het relatief lage personeelsverloop. Medewerkers binden zich lang aan Avoord. "Dat betekent niet dat wij geen nieuwe mensen zoeken. Wij kunnen nog steeds goed gekwalificeerde medewerkers gebruiken", benadrukt Den Hartog.
Bezoek van de koningin
Hospice Marianahof is een belangrijk stokpaardje van Avoord. Hier verblijven personen die in de laatste levensfase verkeren en niet meer thuis kunnen wonen. Vorig jaar breidde Marianahof uit van negen naar twaalf kamers. Zes jaar geleden bracht koningin Máxima een werkbezoek aan het hospice. Spannend was het wel. Het koninklijk bezoek moest lang geheim blijven. Dat was nog best lastig. Een adjudant (assistent van de koningin) kwam vooraf op bezoek. Dat gebeurde niet bepaald onopvallend. "Hij droeg een militair pak en reed in de koninklijke auto. Ook parkeerde hij recht voor de deur. Dat riep natuurlijk vragen op. Toen hebben we verzonnen dat er een 'hoge ome' kwam wonen", lacht Den Hartog. Het bezoek was een speciale ervaring. Hij besluit: "Bijzonder om mee te maken. Ze was oprecht geïnteresseerd en nam ook de tijd om met medewerkers te praten. Zeker één van vele hoogtepunten in mijn loopbaan bij Avoord."
Afscheidsreceptie
Avoord houdt donderdag 20 februari van 16.00 tot 18.00 uur een afscheidsreceptie voor Martin den Hartog in het atrium in woonzorgcentrum Kloostergaard. Iedereen is welkom. Wilt u iets geven? Een schenking aan de Stichting Vrienden van Avoord) wordt gewaardeerd. Deze organisatie zet zich in voor leuke activiteiten en handige hulpmiddelen voor de bewoners van Avoord.
Cijfers
Avoord telt:
1.100 medewerkers
700 vrijwilligers
Zorgappartementen en woongroepen: 600 cliënten
Avoord AanHuis (wijkverpleging): 420 cliënten
