In totaal hebben huismussen 400 nestlocaties in de bebouwde kom van Etten-Leur. FOTO SHUTTERSTOCK
In totaal hebben huismussen 400 nestlocaties in de bebouwde kom van Etten-Leur. FOTO SHUTTERSTOCK Foto: Shutterstock

Beschermde dieren in Etten-Leur in kaart gebracht

ETTEN-LEUR – Ecologen hebben in de bebouwde kom van Etten-Leur het aantal beschermde diersoorten in beeld gebracht. Dit gebeurde in opdracht van woningcorporatie Alwel en de gemeente Etten-Leur. “Het was de eerste keer in Brabant dat dit op zo’n grootschalige wijze gebeurde”, vertelt projectleider Marieke Keyzer. Deze informatie moet bekend zijn, voordat eigenaren hun woningen mogen verbouwen of een nieuwbouwproject starten.


DOOR MONIQUE JANSEN


De Wet Natuurbescherming schrijft voor dat leefgebieden van beschermde diersoorten niet zomaar mogen worden verstoord. Speciale regels beschermen deze dieren en geven aan hoe eigenaren van gebouwen dienen te handelen. Als ergens vleermuizen, huismussen of gierzwaluwen voorkomen, mag je niet zomaar (ver)bouwen. “Je dient dan van tevoren maatregelen te nemen. Zo kun je nestkasten plaatsen om ervoor te zorgen dat er een goede alternatieve plek is voor het dier en mag je de dieren niet storen in het broedseizoen”, geeft Keyzer aan.


Verplichte inventarisatie

Voor iedere nieuwbouw of grote verbouwing vindt een verplichte inventarisatie plaats van beschermde dieren. Zo’n ecologisch onderzoek gebeurt per situatie en vraagt de nodige tijd. Alwel en de gemeente Etten-Leur kozen er daarom voor om zo’n inventarisatie in de gehele bebouwde kom te laten plaats vinden. Dat biedt voordelen, omdat er dan sneller kan worden gebouwd en verbouwd. “Je bent namelijk al gauw een jaar verder voordat het aantal dieren in kaart is gebracht en welke maatregelen je neemt om hun onderdak te waarborgen. Dit wordt allemaal getoetst”, legt Keyzer uit. Alwel staat juist voor een grote bouwopgave én een verduurzamingsopgave van de woningvoorraad. Zo komen er veel appartementen bij, omdat er veel vraag is naar kleinere woningen voor één- en tweepersoonshuishoudens. Veel eengezinswoningen ondergaan bovendien een verbouwing om ze energiezuinig te maken.


Duizend vleermuizen

Medewerkers van Regelink Ecologie & Landschap van Ecodat brachten afgelopen jaar de beschermde dieren in kaart. Uit hun onderzoek bleek dat de bebouwde kom van Etten-Leur ongeveer duizend vleermuizen herbergt. Ook vonden zij vijfhonderd nestlocaties van gierzwaluwen en vierhonderd van huismussen. In Nederland vallen alle vleermuissoorten onder de beschermde diersoorten. De dieren lijden onder vernietiging van hun leefgebied, pesticiden, lichtvervuiling en verstoring van hun zomer- en winterverblijven. Ook gierzwaluwen en huismussen staan onder druk door beter geïsoleerde woningen en veranderde bouwmethodes. Oude gebouwen herbergen vaak kieren en spleten die zich prima lenen als nestplaats.


Soorten-management-plan

De Wet Natuurmonumenten schrijft voor dat projectontwikkelaars en pandeigenaren daarom alternatieve nestplaatsen aanbrengen. Dat gebeurt met nestkasten en speciale geschikte gaten in gebouwen. Alwel en de gemeente Etten-Leur werken op dit moment aan een soorten-management-plan. Dit rapport beschrijft bijvoorbeeld hoeveel, wanneer en welke nestkasten geplaatst moeten worden indien er door werkzaamheden bestaande nestgelegenheden verdwijnen nodig zijn en wanneer welke buurt wordt gemonitord. “Nu de inventarisatie er ligt, zijn we nog niet klaar. Elk jaar gaan ecologen opnieuw in verschillende buurten aan de slag om populaties in kaart te brengen en te monitoren. Zo kunnen we zien of de maatregelen effect hebben”, vertelt Keyzer.


FloraFaunacheck

De Etten-Leurse resultaten staan inmiddels op de FloraFaunacheck. Iedereen kan via de deze website of app zien welke beschermde diersoorten voorkomen in de omgeving. Daar profiteren ook particulieren van. Die hoeven binnen de bebouwde kom geen apart soortenonderzoek meer uit te voeren. De onderzoeksuitkomsten zijn op deze wijze voor iedereen snel opvraagbaar.[l]