De eerste Zeeuwse wisenten
DE HEEN - Op 17 februari zijn de eerste drie wisenten in Zeeland aangekomen. Ze worden ingezet in natuurgebied de Slikken van de Heen om twee redenen: als ‘grote grazer’ helpen ze, samen met konikpaarden en rode geuzen (runderen) om het gebied op natuurlijke wijze open en gevarieerd te houden. Daarnaast wil Het Zeeuwse Landschap ruimte bieden voor deze zeldzame dieren, om zo een bijdrage te leveren aan de instandhouding van de soort.
De Slikken van de Heen, gelegen in het noordoosten van Zeeland, is tegenwoordig een rijk natuurgebied met zoet water. Vóór de aanleg van de Deltawerken was een zout getijdengebied vol kreken, geulen en hoger gelegen delen aan het Krammer-Volkerak. In korte tijd zijn de voormalige zilte schorren veranderd in bloemrijke graslanden en open bossen. Vanaf het begin van de verzoeting is het gebied begraasd geweest door runderen van agrariërs uit de omgeving en paarden. Ondanks deze begrazing is het gebied de afgelopen tien jaar verruigd en dichtgegroeid met planten als duinriet en adelaarsvaren. Daarnaast kwamen er via het gangbare vee ook ontwormingsmiddelen mee in het gebied, met een negatief effect op insecten en bodemleven.
Het Zeeuwse Landschap schakelt daarom over op een meer natuurlijk beheer, en zet een mix van drie soorten grazers in: wisenten, koniks (paarden) en rode geuzen (een runderras) die in natuurlijke sociale groepen jaarrond in het gebied verblijven.
De rol van grote grazers
De grote grazers zorgen voor het gevarieerd houden van het landschap; zonder begrazing zou het gebied snel een ruige beboste wildernis zijn. Dit doen ze niet alleen door het eten van begroeiing, schillen van boombast en eten van takken, ze zorgen ook voor verspreiding van zaden via vacht en poep. Daarnaast maken ze open plekken in de grasmat met hun hoeven en omdat ze graag zandbaden nemen. Daarin kunnen weer bepaalde planten kiemen en insecten nestelen. De drie soorten grazers hebben elk hun eigen wensen en gewoonten wat betreft voedsel en vullen elkaar zo prima aan.
Wenperiode wisenten
De wisenten zullen de tijd krijgen om aan elkaar te wennen en het gebied te verkennen. De eerste tijd zullen ze in een wengebied staan, dat is afgesloten voor publiek. De rest van het natuurgebied is dan nog wel open voor publiek. Later in het jaar mogen de dieren het gehele natuurgebied gaan verkennen. Het gebied gaat dan, in herfst en winter, tijdelijk dicht voor het publiek. Naar verwachting zal het gebied dan in het voorjaar weer open gaan voor publiek. Uiteraard moet het publiek vanaf dan wel rekening houden met de grote grazers: blijf op afstand van de dieren, voer ze niet en laat ze met rust. De ervaring elders leert dat publiek en grazers prima samengaan, mits deze regels worden gerespecteerd. Houd voor excursies de website en facebookpagina van Het Zeeuwse Landschap in de gaten!
De wisenten, rode geuzen en koniks zijn eigendom van stichting FREE nature. Zij geven dierenwelzijn veel aandacht. De dieren kunnen uitstekend jaarrond buiten leven. De gezondheid van de dieren wordt wekelijks gecontroleerd en bij slechte omstandigheden intensiever. FREE is in 30 natuurgebieden in Nederland actief. [l]