![Jac Klijs voor het laatst in zijn kantoor.[n]](https://storage.pubble.nl/67c86d35/content/originals/2021/5/839c7a3d-af17-48aa-9783-7844c4d807a3_thumb1024.jpg)
'Moerdijkers mogen best wat trotser zijn'
ZEVENBERGEN - Na 9 jaar en 9 maanden legt Jac Klijs zijn ambtsketen als burgemeester van de gemeente Moerdijk af en gaat hij “eens kijken of ‘het niets doen’ hem gaat bevallen”. Zo niet dan vindt hij wel weer wat geeft hij aan. In de laatste week van zijn rol als burgemeester kijken we met hem terug op zijn rol in Moerdijk en zijn werkzame carrière in het publieke bestuur.
DOOR KRIJN TEN HOVE
Jac Klijs werkte als sectorhoofd bij de Sociale Dienst toen hij op enig moment ‘hobby-matig’ de lokale politiek inging en zo werd hij raadslid en wethouder werd in Heusden. Ook die bestuurdersrol vervulde hij ruim 9 jaar. Aan het eind van die termijn was er de vraag “wat ga je doen na die periode. Ik werd gevraagd als burgemeester in een gemeente, waar ik het niet geworden ben overigens, maar de interesse was gewekt. Mijn vrouw was de grote stimulator, zij steunde mij hierin, want zonder haar had ik het nooit gedaan. Uiteindelijk kwam ik in Strijen terecht. Na 5 jaar was ik toe aan iets groters, in Strijen had ik niet het gevoel echt fulltime te hoeven werken. Toen de vacature in Moerdijk voorbijkwam heb ik daarop gereageerd. Het was een geweldige kans en mijn habitat ligt hier vlakbij.”
Mooi Moerdijk
Tijdens het gesprek komen de kernen van Moerdijk vrijwel allemaal aan bod. “Moerdijk als gemeente is zo uniek, welke burgemeester kan zeggen dat hij 3 steden onder zijn hoede heeft?” zegt hij lachend. Maar verhaalt ook over de uniciteit van elke kern afzonderlijk. “Hoe ik ze bij elkaar hou? Door respect en waardering te hebben voor de verscheidenheid. Moerdijk wordt verdeeld door zand en klei, maar ook door geloofsovertuigingen, dat doet iets met mensen. Maar juist door open te staan voor de sentimenten, hoewel dat soms de lokale politiek best wel eens in de houdgreep neemt, hou je het bij elkaar. Maar je kan het niet iedereen altijd naar de zin maken. Het grote geheel moet ondanks alles in de gaten gehouden worden.”
In zijn periode als burgemeester had de gemeente Moerdijk toch wel last van beeldvorming. De ramp bij Chemie-Pack maakte dat het als onveilig gezien werd, er kwam een doembeeld van het spookdorp Moerdijk. “Om dat tegen te gaan was er een goede visie nodig, enerzijds op de economische ontwikkeling maar ook op de sociaal-culturele samenhang in de kern. Daar zijn we goed in geslaagd.” De veiligheid op het haven- en industrieterrein is geen issue meer maar een regulier aandachtspunt, de kern Moerdijk is levendiger dan enkele jaren terug. In Fijnaart wordt gesproken over de aanpak van de kern, Willemstad staat er goed bij en wordt zelfs internationaal geroemd. “En het terugbrengen van het water in de kern van Zevenbergen was een geschenk. Ruim driekwart van het benodigde geld werd door andere belanghebbenden ingebracht waardoor we het centrum weer levendig konden maken. Als ik er vroeger langs reed was het triest om te zien, nu rij ik er met trots langs. En het mooie is dat de grootste criticasters van toen nu zich de vader van het succes noemen”, lacht hij.
Positie Moerdijk
Maar het succes van een burgemeester wordt toch vaak afgemeten aan het gevoel van veiligheid door de burgers. “Het gevoel van veiligheid is toegenomen. Toen ik kwam wilde ik een bemande brandweerkazerne op het industrieterrein, toen was er weerstand, nu heeft niemand het meer over nut en noodzaak. En ja waar industrie en havens zijn is er ondermijning, maar die is hier niet afwijkend van elders, ook hier gaan de criminaliteitscijfers omlaag.”
Op de vraag of Moerdijk landelijk wel voldoende erkenning krijgt voor de economische rol reageert hij fel: “Absoluut, het kost mij geen enkele moeite om in Den Haag aandacht te vragen voor de problemen waar wij tegen aan lopen. En dat is ook nodig want met name ons industriegebied is van groot belang voor Nederland maar ook voor de financiële positie van de gemeente. We staan er financieel goed voor. We werken goed samen met de gemeenten in de regio voor de inkoop van gezamenlijke diensten waardoor we de kosten in de gaten kunnen houden. Daarnaast hebben we een belangrijke haven, liggen gunstig tussen Rotterdam en Antwerpen. De bijdragen van de bedrijven en de economische groei maken dat we ons huishoudboekje op orde hebben waardoor we de afgelopen jaren de meeste lasten voor de burgers alleen maar met inflatie hebben te hoeven corrigeren.”
De mens Jac Klijs
Als burgemeester heb je ook een persoonlijk leven en daarin heeft Jac Klijs ook de negatieve kanten meegemaakt. In zijn periode als wethouder overleed zijn jongste dochter, en halverwege zijn ambtsperiode in Moerdijk verloor hij zijn vrouw na een langdurig ziekbed. “Het overlijden van Hetty heb ik naar toe kunnen leven, een lange periode als mantelzorger beleefd. De reacties van de mensen om ons heen en de collega’s hier op het gemeentehuis maakten dat ik het aankon en ook weer door kon. Maar denk dan ook nog wel eens aan mijn moeder. Natuurlijk was ik het niet altijd eens met haar opvoeding, maar 1 ding heeft ze ons altijd voorgehouden: ‘Als je valt moet je ook leren opstaan’. Dat maakt waarschijnlijk dat we thuis altijd veerkrachtig zijn geweest als mens.” Maar misschien was dit ook wel de veerkracht van Jac Klijs als burgemeester. Bepaalde het wellicht wel zijn politieke visie, altijd vooruitkijken om na een tegenslag weer op te staan en verder te gaan.
Het laatste jaar was wellicht het meest bijzondere. Omgaan met een pandemie en de regels die daaraan vast hingen handhaven. Als journalist mocht ik meemaken hoe hij, bijna activistisch, bij minister Grapperhaus aandrong op openstelling voor de horeca – “van mij had de horeca al eerder open gemogen”- en een volledige weekmarkt. Het opkomen voor zijn mensen in ‘zijn’ gemeente was misschien wel het sterkste kenmerk van Jac Klijs. Daar waar de persoon en het ambt samenkomen.
“Wat ik de inwoners van Moerdijk mee wil geven na mijn vertrek? Dat ze wat meer trots mogen zijn op Moerdijk. Als Brabanders uitten we dat niet zo gauw, maar we hebben een geweldige gemeente, met meerdere mooie kernen. Je hoeft niet per se naar de grote stad om leuke dingen te doen.”[n]