Kerst in tijd van...
Het is 1349. Bergen op Zoom groeit en bloeit, overal bruist het van de activiteiten. Kooplieden vanuit heel Europa leggen aan in de haven en komen hier, o.a. op de Jaarmarkten, hun koopwaar aan de man brengen. Op de terugweg nemen ze Bergse producten, zoals aardewerk en laken mee.
De belangrijkste toegangspoort voor reizigers over land is de Wouwsepoort. Hier komen kooplieden, pelgrims en andere bezoekers de stad binnen. Vlak achter de poort, ongeveer op de plaats van het huidige Gouvernementsgebouw, staan het Sint Maartensgasthuis en de Sint Maartenskapel. Zij die geen geld hebben voor een slaapplaats in een herberg, kunnen er overnachten. Zieke reizigers kunnen rekenen op ziekenzorg binnen het gasthuis. De meesten kunnen redelijk snel hun reis weer hervatten en wie, ondanks de goede zorgen, toch overlijdt, wordt begraven op het kerkhof naast het gasthuis. Maar dan gebeurt er iets verschrikkelijks. Er komen reizigers binnen met zwarte plekken op hun huid, hoge koorts en bulten onder de oksels: de Pest, oftewel de Zwarte Dood, heeft zijn intrede gedaan in de stad. Binnen korte tijd is een groot aantal inwoners besmet. Men weet niet waar deze pandemie vandaan komt. Artsen dragen kruidenmaskers om zich te beschermen tegen kwalijke dampen, anderen denken dat dit een straf van God is. Langs de straten worden tonnen met brandend pek en teer neergezet om de geur van de lijken niet hoeven te ruiken. In het gasthuis kan men de zorg niet aan. Het kerkhof ernaast raakt overvol en doden worden, zoals opgravingen in de jaren 90 van de vorige eeuw uitgewezen hebben, haastig in een massagraf gegooid. In enkele jaren tijd zal een derde van de Bergse bevolking overlijden aan deze verschrikkelijke ziekte, die een mutatie blijkt te zijn van de oorspronkelijke, uit het Verre Oosten afkomstige, bacterie. Nu, ruim 650 jaar later, wordt de wereld weer getroffen door een pandemie en het verhaal blijft heel herkenbaar. Gelukkig is de wetenschap nu veel verder dan toen en konden we op korte termijn vaccinaties en medicijnen ontwikkelen. Binnenkort is het Kerstmis, van oudsher een feest dat de ommekeer naar het licht symboliseerde. Net als in 1349 zal het Kerstfeest "anders dan anders” zijn. Families zullen weer gezellig samenkomen, maar er zullen ook families zijn die bezorgd zijn om een naaste die ernstig ziek is of families die een naaste verloren hebben door de pandemie, dus lieve mensen zorg goed voor elkaar! [n]