Dialectspreuken samen levend houden
ETTEN-LEUR – Sinds kort sieren Etten-Leurse dialectspreuken de gangen van het onlangs verbouwde pand van “Het Huisartsenteam” aan de Markt. Met veel plezier heeft de dialectgroep van Heemkundekring Jan Uten Houte deze spreuken voor hen verzameld. Het thema is bijna een vanzelfsprekendheid. Alle spreuken hebben, soms met een knipoog, een medisch tintje. Een leuke samenwerking binnen Etten-Leur. Wij spraken huisarts H. van Loon en Corry Musters-Hendrikx van de dialectgroep. Kent u de betekenis van de spreuk op de foto?
DOOR LEN POPPELAARS
De geschiedenis van het pand aan de Markt 128 gaat ver terug. Zo was het oorspronkelijke pand van oudsher een boerderij. Het na de verbouwing recent toegevoegde gedeelte, kent u wellicht nog als het grondgebied van de feestzaal van ‘t Voske. Vandaag de dag zijn deze panden door Het Huisartsenteam omgebouwd tot één modern pand. Een adres waar overigens in 1972 de eerste huisartsengroep van Etten-Leur zich vestigde. Destijds voor Etten-Leur de eerste plaats waar verschillende huisartsen samen 1 praktijk vormden.
“Onze intentie was om met de inrichting rust en huiselijkheid uit te stralen. Om via de gangen de verschillende ruimtes te verbinden, werden we door een interieuradviseur op het idee gebracht om ‘spreuken op de muur’ te gebruiken. We vinden verbinding met Etten-Leur belangrijk. En al snel was duidelijk dat het daarom geen Engelse spreuken maar Etten-Leurse spreuken moesten worden”. Corry Musters-Hendrikx van de dialectgroep is enthousiast over de samenwerking. “We waren blij met deze vraag”. Als groep hebben ze alle spreuken verzameld en aangeleverd. Een dialect heeft een eigen manier van schrijven en een eigen woordenschat. “Bij het uitschrijven moest ook de grammaticale schrijfwijze goed voelen, het ‘Tètte-leurs woordeboek’ vormde de basis”, licht Corry het creatieproces toe. Wanneer we door de gangen lopen, is het ook voor haar de eerste keer dat ze het eindresultaat bewondert. Een paar willekeurige voorbeelden: ‘Zo die jee jubeltjinne’, ‘Hed iets vur ut juuksel?’, ‘IJ gieng van zunne sus’ en ‘Dieje zalluf piekt’. In fraaie, duidelijke en speciaal op maat gemaakte plakletters verbinden de spreuken de onderlinge ruimtes. “Sierlijk en toch leesbaar, was hetgeen we voor ogen hadden”, legt dokter van Loon uit.
Veel patiënten komen zelfstandig naar de praktijk en wonen in de omgeving, een enkeling uitgezonderd. Voor het aandeel ‘geboren en getogen in Etten-Leur' zijn de spreuken een feest der herkenning. Anderen herkennen of leren hardop lezend wellicht een stukje dialect. En eigenlijk is het ook gewoon leuk om te lezen. Wat een stui is? Dat is dialect voor voorhoofd. Overigens zijn ook de letters een Etten-Leurse fabricaat. Het is geen toeval dat Het Huisartsenteam voor Etten-Leurse samenwerking heeft gekozen, de samenwerking komt deels voort uit de patiëntrelatie met de creërende partijen. Dat ook bij huisartsenpraktijken de digitale wereld een steeds grotere rol inneemt is een feit. Dit brengt voordelen met zich mee. Soms zijn er signalen dat de zorg in Nederland als onpersoonlijker wordt ervaren. Toch is er zeker de verbinding, een huisarts staat graag dichtbij zijn patiënt. De keuze voor Etten-Leurse spreuken heeft hiermee gelijk de intentie om uit te stralen: Ik spreek je taal, ondanks de digitale wereld.[n]