Online lezing sterrenkunde: 'Zwart gat komt in de film'

13 april 2021, 10:51

BREDA - De Koninklijke Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde - West Brabant, organiseert op woensdag 21 april voor leden en niet-leden een online-lezing over zwarte gaten in het heelal.

De lezing wordt gegeven door Prof. Dr. R.G. Strom. Hij was als hoogleraar algemene astronomie, en in het bijzonder de radioastronomie, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en Senior onderzoeker bij het Nederlands Instituut voor Radioastronomie ASTRON.

Wat zijn zwarte gaten

In deze lezing besteden we aandacht aan de verscheidene aspecten van zwarte gaten en hun rol in de hedendaagse sterrenkunde. Naast een schets van de geschiedenis wordt aandacht besteed aan de waarnemingen waaruit de aanwezigheid van een zwart gat kan worden afgeleid.

Megatelescoop

Deze lezing is met name nu interessant omdat onderzoekers van het wereldwijde telescoopnetwerk Event Horizon Telescope (EHT) een video willen maken van het zwarte gat in het hart van de Melkweg, het superzware zwarte gat Sigittarius A, met een techniek die geobserveerde en computerbeelden combineert tot een film in hoge resolutie. Deze EHT telescoop bestaat uit 11 telescopen die één megatelescoop vormen met een schotel zo groot als de aarde.

Supercomputers maken er

een film van

Observeren en meten

Zwarte gaten zijn onzichtbaar, maar astronomen kunnen alles wat eromheen gebeurt observeren en meten. Radiogolven worden als data opgeslagen op talloze harde schijven, waarna supercomputers er een film van maken. In april 2019 publiceerden de onderzoekers van het wereldwijde telescoopproject Event Horizon de allereerste foto van een Zwart gat. M87.

Ook Nederland speelt in het onderzoek naar zwarte gaten een belangrijke rol.

Zwaartekrachtgolven

In Maastricht wordt in de toekomst onderzoek gedaan met de Einstein Telscoop voor zwaartekrachtgolven. Men werkt daar nu aan een prototype en start de daadwerkelijke bouw rond 2030.

Het bouwwerk zal bestaan uit drie tunnels van elk 10 km lang, aangelegd een paar honderd meter onder de grond.

De grond is daar uiterst stabiel, en daarmee lijkt een goede demping van de trillingen gegarandeerd.

Einddoel

Het einddoel van al deze onderzoeken is de wetenschap zelf te veranderen, door aan te tonen dat twee fundamentele theorieën van de natuurkunde verenigbaar zijn: de relativiteitstheorie van Einstein en de kwantummechanica. Het bewijs van deze theorie, dat de grootste revolutie in de natuurkunde in ruim 100 jaar zou zijn, ligt mogelijk in zwarte gaten.

Aanmelding

Niet-leden kunnen de online-lezing bijwonen door zich aan te melden op info@knvws-west-brabant.nl en €5,- over te maken op IBAN NL63RABO0185248454, t.n.v. Ned. Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde, onder vermelding van “Lezing 21-04”. Na betaling en kort voor de lezing zal de link voor de videostream worden toegestuurd. Deelnemers van de vorige lezing van 24 maart jl. kunnen deze lezing gratis bijwonen en hoeven zich niet aan te melden.[n]