Mammoetkies object van de maand februari in Museum
OUDENBOSCH - Elke maand stelt het Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum een bijzonder object in de schijnwerpers. Deze maand: een mammoetkies.
De Geologieafdeling van het NVMO geeft een inkijkje in het verre verleden. De stille getuigen die hier liggen, leren ons dat Nederland er soms heel anders heeft uitgezien. In de kalkgroeves in het Oosten van het land vinden we verschillende interessante fossielen. Ook de laatste ijstijd heeft veel sporen achtergelaten. Granieten uit Scandinavië belanden als zwerfstenen in de Noordelijke provincies. De heuvelruggen ontstonden en grote zoogdieren konden wandelend naar Engeland. Op de geologische tijdschaal noemen we de laatste ijstijd het Weichselien. De mens liep in deze periode al rond en naast hen zijn de mammoeten waarschijnlijk de bekendst voorkomende dieren. Verschillende soorten bevolkten de drooggevallen laaglanden. De meest voorkomende was de Wolharige Mammoet. Regelmatig worden fossielen van deze dieren in Nederland gevonden, met name afkomstig van de Doggersbank in de huidige Noordzee. Niet vreemd dus, dat Naturalis de grootste mammoetverzameling ter wereld heeft, met meer dan 10.000 botten. Ook andere Nederlandse natuurhistorische musea hebben complete skeletten in hun collectie. Bij het NVMO is geen ruimte voor een compleet skelet, maar uiteraard zijn er mammoetfossielen. Botmateriaal zoals bijvoorbeeld een wervel en een tand ligt permanent ten toon gesteld op onze geologische afdeling. Op deze molaar zoals we deze kauwtand noemen, zitten grove ribbels voor het malen van plantaardig materiaal. De wolharige mammoet werd zo'n 3 meter hoog. Een dikke behaarde vacht beschermde de dieren tegen de kou. De oren waren klein en ook bedekt met haren. Van de andere mammoetsoorten was alleen de steppemammoet dik behaard. De wolharige mammoet leefde relatief kort, hooguit 35 jaar. De huidige olifant, waarvan bij de balie van het museum een schedel staat en een tand ligt, wordt een stuk ouder. In Siberië zijn goed bewaarde mammoetmummies met haar en al gevonden, waardoor we DNA-onderzoek naar deze uitgestorven dierensoort kunnen uitvoeren. De mammoet had grote slagtanden. Handel in olifantenivoor is momenteel verboden. Daarom wordt er tegenwoordig veel mammoetivoor gebruikt voor het snijden van kunstvoorwerpen. Dit ivoor heeft lang in de grond gezeten, het mammoetivoor is daardoor donkerder dan olifantenivoor. Deze kies is te zien zodra het NVMO weer open kan.[n]