Flinke archeologische vondsten in Wernhout
WERNHOUT - Tot kort geleden werd altijd aangenomen dat Wernhout ergens rond 1294 is ontstaan, dat is namelijk het jaar waarin het dorp voor het eerst werd genoemd in geschriften. Nu is er echter een vondst gedaan die deze opvatting doet wankelen.
DOOR TESS MUTSTERS
In 2012 begon Peter Mutsters met het graven van een paardrijbak in de weide achter zijn huis. Die weide ligt langs de Aa of Weerijs en tijdens het graven stuitte hij op iets dat veel op een gracht leek. Mutsters kreeg toen het vermoeden dat daar wel eens iets kon liggen, maar hij kon het nog niet bewijzen. In de jaren daarna zocht hij naar aanwijzingen.
Mutsters heeft altijd een grote interesse gehad voor de geschiedenis van Wernhout en speurt regelmatig internet en documenten af naar vernoemingen van het dorp. Afgelopen herfst vond hij luchtfoto’s van zijn weide. "Ik zag op die foto's vrij duidelijk lijnen die een hoogteverschil aan moesten duiden en die erop wezen dat er iets in de grond lag."
Archeologen
Peter nam contact op met archeologen van Regio West-Brabant, maar zij waren sceptisch. Er zou volgens de archeologen wel wat liggen, maar meer richting de huidige kern van het dorp. Volgens Mutsters was dat echter niet logisch. "Die grachten konden niet nog verder weg gelegen hebben, want dan had er nooit water in kunnen stromen. Daarbij was de locatie perfect, vroeger kwamen hier namelijk drie wateren samen. Men zat dan in de zomer niet snel zonder water."
Graven
De archeologen vonden dus dat ze geen aanleiding hadden om te gaan graven. Peter Mutsters vond dat echter wel en daarom huurde hij begin december een graafmachine. Heel voorzichtig groeven ze een gat en uit dat gat bleek een overvloed aan voorwerpen te komen. Natuurlijk belde Mutsters direct de archeologen. Hij had helemaal niet mogen graven en de archeologen hadden dan ook liever gehad dat hij niet was gaan graven. Ze zagen echter al snel dat er voorzichtig te werk was gegaan en dat er toch wel bijzonder veel in de grond zat. "Als ik niet was gaan graven, hadden we het nooit geweten", vertelt Mutsters schouderophalend.
Uit het gat staken onder andere een paar funderingspalen van een hofstede genaamd Hofstede de Valk, die er gedurende de middeleeuwen moet hebben gestaan. Wat dat dan is? "Dat weten we nog niet precies. Een hofstede kan een verstevigde boerderij, een buitenplaats, of een kasteel zijn. Op oude kaarten wordt Hofstede de Valk wel aangeduid met dezelfde symbolen die kastelen kregen, maar dat hoeft niks te betekenen."
Steentijd
De funderingspalen waren niet het enige. Mutsters en de archeologen vonden ook stukjes van oude potten en een volle doos aan vuurstenen voorwerpen die, volgens de archeologen, waarschijnlijk uit de steentijd komen. Dat zijn voorwerpen van ongeveer 2.000 jaar vóór de huidige jaartelling. Er leefden dus waarschijnlijk al veel eerder mensen op de plek die wij nu Wernhout noemen. Om dit echter het ontstaan van Wernhout te noemen, is misschien een beetje overdreven. "Ze zullen het destijds ook vast geen Wernhout hebben genoemd," lacht Mutsters. [n]