Vrijwilligers houden Heemtuin in evenwicht
RUCPHEN - Na een sluiting van bijna vier maanden heeft de Heemtuin Rucphen sinds 8 maart haar poorten weer open voor publiek. De vrijwilligers hebben deze lockdownmaanden productief benut. Zo is het ’t Gebouwke van binnen helemaal opgefrist, de akkers zijn omgespit, de paden geschoffeld en te dicht struikgewas gesnoeid.
DOOR CORINE ROKS
Met ruim twee hectaren gevarieerd landschap is er elke dag wel wat te doen voor de ruim dertig vrijwilligers. “De uitdaging schuilt in het op peil houden van de diversiteit. Als we de natuur haar gang laten gaan is de Heemtuin in no-time overwoekerd met gewassen die in dit gebied goed gedijen,” geeft secretaris Jan Nuijten inleidend aan.
Plaggen
“Er zijn verschillende leefgebieden aangelegd zoals heidegronden, akkers, en kalkgrasland. Als we niet ingrijpen wordt de natte heide op den duur verdrongen door grassen en bramenstruiken, terwijl plantjes als de zeldzame Beenbreek en Zonnedauw heel wenselijk zijn,” geeft Nuijten uitleg terwijl hij deze bijzondere planten aanwijst. “Plaggen de vrijwilligers de heidegrond niet regelmatig af, dan regeert het Pijpenstrootje dat zijn naam dankt aan de tijd dat ze deze grassoort gebruikte als mal voor de lange pijp.”
Diversiteit
Naast plaggen bestaat het onderhoud van de natuurliefhebbers uit snoeien, schoffelen en het meedenken over de vegetatie. Een aantal vrijwilligers kweekt thuis planten voor de Heemtuin. “Onze doelstelling is gericht op een diversiteit van inheemse planten en bomensoorten uit heel Nederland. Zo is er een drassig deel aangelegd waarop planten uit het rivierengebied goed groeien, een stuk kalkgrasland en een droge kalkrijke bodem die je in de provincie Limburg aantreft.” Over wensen meldt de secretaris: “De beschermde Klokjesgentiaan staat hoog op ons verlanglijstje. Het zaad hebben we, de plant is echter, net als Beenbreek, moeilijk te kweken en heel gevoelig voor overwoekering door planten die houden van stikstof en daardoor snel groeien.”
Lente
Op deze mooie vrijdagochtend zijn Jan Lazeroms, Kees Verbocht en Toon Verbraak in de tuin actief.
De vrijwilligers harken de kalkhoudende schelpenpaden en drukken het recent ingezaaide roggeveld aan. “Als je in de zomer komt, staat het gewas tot hier,” waarbij Jan zijn hand tot een meter hoogte houdt. Jan vult aan: “In welk seizoen je ook komt, de Heemtuin biedt een breed palet aan kleur en geur. Zie nu de ontluikende lente met het blad half uit de knop.” De klusploeg verzorgt het onderhoud aan ’t Gebouwke, timmert vogelhuisjes bestemd voor de verkoop en heeft recent een aantal zitbanken opgeknapt.
Rondleidingen
Een andere taak van de vrijwilligers is het geven van rondleidingen. Dat doet ook Jan, die enthousiast de groene juweeltjes toont. “Zie hier de Daslook, heeft een uiensmaak en werd vroeger gebruikt als groente. En ruik eens aan deze plant, werd vroeger in de bedstee gelegd tegen de vlooien. En dat is de Blauwe Knoop met zijn eigenaardige wortel. Het verhaal gaat dat de duivel er een stuk vanaf heeft gebeten als reactie op zijn heilzame vermogen.” [n]