Heemkundekring is trots op naam Hooghe Heerlickheyt Wernhout
Door: Marloes Smits AlgemeenWERNHOUT - Leo Stes vraagt zich in 2010 af hoe oud Wernhout zou zijn. Hij begint een zoektocht die datzelfde jaar nog resulteert in de oprichting van heemkundekring Stichting Hooghe Heerlickheyt Wernhout.
Later voegt ook Louis de Meijer zich bij de club, die 'alles' weet over Van Gend & Loos en over De Loosberg, de boerderij waar hij in woont. De leden van de stichting zijn bijzonder trots op de naam Hooghe Heerlickheyt Wernhout. "Die naam mocht namelijk niet iedereen dragen," weet voorzitter Leo Stes. "Dit komt doordat Wernhout zogenaamde ‘hoge jurisdictie' had, wat heel bijzonder is. Er waren in West-Brabant maar drie of vier steden en dorpen die dat hadden. Het betekende dat de schepenbank eventueel mensen ter dood kon veroordelen. Er is nog geen bewijs van dat dit ook werkelijk gebeurde, maar er is wel een rekening bekend van het oprichten van een galg.” Over de zoektocht naar de ouderdom van Wernhout vertelt hij: "We zijn er intussen in geslaagd de oudste oorkonde waarin de naam Wernhout voorkomt op te sporen. Ze dateert uit 1294 en berust in het Rijksarchief te Antwerpen. Vanwege het coronavirus hebben we haar nog niet kunnen bezichtigen, maar scans ervan hebben we al wèl en daar zijn we heel blij mee”.
Maquette
Leo Stes heeft nòg een favoriet. "De maquette van het vroegere gerechtsgebouw vind ik echt een pronkstuk," glundert hij. "Die is vervaardigd aan de hand van tekeningen van Dirk Verrijk uit 1777.” De stichting geeft twee keer per jaar een boekje uit met de naam ‘Den Doren Boom' wat ook de naam van dat gerechtsgebouw was. Een belangrijke bron bij het optekenen van de historie van Wernhout vormt de Schepenbank van Wernhout van 1541-1808. "De informatie daarin was echter allemaal in het Oud-Nederlands, voor de,meesten van ons onleesbaar. Gelukkig maakten we kennis met Harrie Roelands, die zich al jaren bezighield met het maken van transcripties: het omzetten van Oud-Nederlands in leesbare teksten. Harrie is sindsdien een trouwe medewerker van onze Stichting. In tien jaar tijd heeft hij inmiddels miljoenen woorden getranscribeerd. Hij heeft er bijna een dagtaak aan. Echt monnikenwerk dus."