Marloes de Vree bij de vijf finalisten voor de Hebban Debuutprijs. 'Stenen eten' is de winnaar.
Marloes de Vree bij de vijf finalisten voor de Hebban Debuutprijs. 'Stenen eten' is de winnaar. Foto: Britta Janssen

‘Ik ben al in mijn 130e boek bezig dit jaar’

Door: Britta Janssen Algemeen

GOES - In zes weken tijd vijf boeken aandachtig lezen en beoordelen, Marloes de Vree deed het met veel plezier. De Goese boekverkoopster is een van de tien leden van de eindjury van de Hebban Debuutprijs 2022, voor het beste nieuwe Nederlandstalige boek. Die is zaterdag toegekend aan ‘Stenen eten’ van Koen Caris. “Ik vind het een fantastisch boek”, zegt De Vree over de roman over een examenklas in een slaperig dorp dat plots wordt opgeschrikt door een reeks suïcides van klasgenoten.

De Hebban Debuutprijs is een aanmoedigingsprijs voor debuterende auteurs. Uit twintig door uitgeverijen aangedragen boeken koos een lezersjury van ruim honderd lezers de shortlist met vijf titels. Dit zijn ‘Het leven noemen’ van Aisha Dutrieux, ‘Stenen eten’ van Koen Caris, ‘Niets ontgaat ons’ van Janke Reitsma, ‘Zachtop lachen’ van Malou Holshuijsen en ‘De gelijktijdigheid der dingen’ van Frouke Arns. Een tienkoppige eindjury van personen uit de boekenwereld, zoals van uitgeverijen en boekhandels, koos het beste boek. Marloes de Vree werkt in de boekhandels Het Paard van Troje en De Koperen Tuin in Goes en werd door haar werkgever Anthoni Fierloos, die zelf ook al eens eindjurylid was, voorgedragen voor de jury. Het leek haar meteen heel leuk om jurylid te zijn en dat was het ook, vertelt ze. “Deze prijs geeft debutanten een podium en dat vind ik mooi. Bekende auteurs vinden hun publiek wel, maar boeken van beginnend schrijvers kunnen ook heel mooi zijn.”
De Vree vindt Caris’ debuut een ‘eigentijds en rauw boek met uitzonderlijk goed uitgewerkte relaties tussen personages’. “De groepsdynamiek is fantastisch beschreven en spanningen tussen personages zijn bij tijd en wijle tastbaar. In mijn favoriete passages beschrijft Caris hoe hoofdpersoon Ben aankijkt tegen zijn uitelkaar gevallen gezin en specifiek daarin de band met zijn moeder. ‘… maar ma en ik zijn niet goed in samen verdrietig zijn. Daar worden we twee vreemden van.’
‘Een gezin dat met vier begon en met twee eindigt, dat is geen gezin meer. Dat is nevenschade.’ Dit boek behandelt vele thema’s die zeer actueel zijn onder jongeren, vertelt ze. “Groepsdruk, pesten, eigen identiteit ontwikkelen. Dit, in combinatie met de vlotte schrijfstijl, maakt het een boek dat jongeren ook zal aanspreken. Echter kunnen de heftige thema’s, die overigens niet heel grafisch worden besproken, ervoor zorgen dat dit niet een geschikt boek voor iedereen zal zijn.”

Beklemmend

De Vree verslindt al van kleins af aan boeken en is inmiddels al enkele jaren met veel plezier boekverkoopster. “De manier waarop je taal kunt gebruiken, vind ik fascinerend. Hoe mensen zich erdoor kunnen uiten of een boodschap meegeven, hoe taal verbindt. Dat vind ik heel mooi. Ik kan door mijn werk de hele dag met boeken bezig zijn. Iets leukers is er niet voor mij.” De Vree ging er dan ook graag uitgebreid voor zitten om haar ‘huiswerk’ als jurylid te doen deze zomer. “Ik had zes weken de tijd om de vijf boeken te lezen en te beoordelen op onder meer schrijfstijl, originaliteit en leesplezier. Ik lees snel, maar dit was wel anders, pittig, omdat ik de boeken nu ook moest beoordelen. Daardoor las ik kritischer en lette ik bijvoorbeeld meer op stijl- en spelfouten, maar ook op de vormgeving van een boek.” Per titel vulde De Vree een beoordelingsformulier in en die besprak ze met de rest van de jury om tot de winnaar te komen. “We waren het al vrij snel met elkaar eens over de winnaar. Het winnende verhaal is heel beklemmend en toegankelijk geschreven.” Alle boeken behandelen zware thema’s, vindt ze. “Het zijn geen verhalen waar je vrolijk van wordt.” Ze vertelt het heel leuk en leerzaam te hebben gevonden om te mogen jureren. “Je leert ervan om je mening over wat je goed en minder vindt aan een boek te beargumenteren. Dat helpt me ook in mijn werk om klanten de weg te wijzen naar een boek dat bij hen past.” Daarvoor stelt ze veel vragen over wat iemand zoekt en moet ze natuurlijk het aanbod kennen. “Ja, als boekverkoper lees je veel”, lacht ze, “ik ben al in mijn 130e boek dit jaar bezig.”