Stalen leiding dwarsboomt onderzoek naar explosieven

Door: Remko Vermunt 12 februari 2022, 11:52 Algemeen

BERGEN OP ZOOM - Liggen er nog bommen of granaten uit de Tweede Wereldoorlog in of rondom de Vestinggronden Noord waar op dit moment hard gewerkt wordt aan de herinrichting van de weg en het vervangen van de riolering? Die vraag moest afgelopen woensdag beantwoord worden door Steven Jonkers van de Explosive Clearance Group (ECG), de onafhankelijke specialist op het gebied van opsporing ontplofbare oorlogsresten.

De Zuidzijde Zoom en omliggende straten van Vestinggronden Noord worden op dit moment grootschalig aangepakt. De werkzaamheden zijn gestart op de kruising Zuidzijde Zoom en Ravelstraat, maar inmiddels is men ook begonnen in de Coelgenestraat. De riolering van de Zuidzijde Zoom stamt uit 1924 en is dus hoognodig aan vervanging toe. De riolering in omliggende straten is naoorlogs, maar wordt ook aangepakt. “En dan is het wel slim om meteen de herinrichting van de straat mee te pakken.” 

Maar, er is in de Tweede Wereldoorlog heftig gevochten in dit gebied. Daarom is er eerst onderzoek nodig naar niet-gesprongen explosieven. Met behulp van historisch onderzoek is bepaald waar de kans het grootst is dat er nog explosieven liggen. “Op basis daarvan gaan we dan onderzoek op locatie uitvoeren. Dat doen we niet zozeer om granaten en bommen te vinden, maar vooral om ervoor te zorgen dat de aannemer zijn werk veilig kan doen”, vertelt Cees van den Kieboom, projectleider namens de gemeente.

Stalen leiding

Daarom werd Steven Jonkers ingehuurd. Hij kwam naar Bergen op Zoom om een deel van de Coelgenestraat te scannen op munitie, handgranaten en bommen. “Er zijn verschillende methodes om dit te doen. Soms graaft de aannemer steeds een stukje uit en gaan wij daar met ons materiaal achteraan. Laag voor laag wordt dan gescand. Maar, we kunnen ook heel het stuk meteen scannen om het stuk grond daarna vrij te geven voor de werkzaamheden.” Dat laatste moest gebeuren in de Coelgenestraat. “Maar we zijn hier een ijzeren leiding tegengekomen van zo’n 12 centimeter doorsnede. De invloedsfeer van dat ijzer zorgt ervoor dat ik ongeveer een meter aan weerszijde niet kan scannen.” Omdat er aan beide zijden zo’n leiding is aangetroffen, blijft er van de weg maar een klein stukje over wat wel gescand kan worden. “We gaan nu dus eerst naar die leidingen kijken en waarschijnlijk kom ik daarna terug om alsnog de grond te scannen”, legt Jonkers uit.

Munitie

De leidingen die Steven heeft aangetroffen stonden niet op de gebruikelijke kaarten. Men weet dus niet van wie de leidingen zijn én of ze nog in gebruik zijn. “Dit soort weesleidingen moeten eigenlijk weggehaald worden bij werkzaamheden, maar in het verleden werd dat niet altijd gedaan.” Het kan dus nog zo zijn dat de leidingen wél gebruikt worden. “Dat moeten we nu gaan bespreken met Enexis en Brabant Water. Hopelijk weten zij of de leidingen nog actief zijn. Zo niet, dan kunnen we ze weghalen. Zijn ze nog wel in gebruik, dan moeten we een ander plan maken.” Daarna wordt alsnog bekeken of er munitie in de grond ligt, zoals bommen, handgranaten of munitie. “Tot tien kilo aan explosief materiaal mag ikzelf opslaan in een bunker, maar als we grotere bommen vinden dan halen we de EOD erbij.”