Afbeelding
Foto: Daniël van Overveld

Harnassen en zwaarden in het Markiezenhof

Door: Daniël van Overveld Algemeen

BERGEN OP ZOOM - Zwaarden, helmen, maliënkolders, noem het maar op. Wapensmid en restaurateur Gotscha Lagidse uit Georgië heeft het allemaal gemaakt. Zijn werk is te bewonderen op een expositie in het Markiezenhof. In de schatkamers van het 15e-eeuwse stadspaleis is onder andere zijn replica van het kinderharnas van Prins Maurits te zien.

 ‘’Ik wil graag de connectie tussen het Markiezenhof en Georgië tonen’’, vertelt Gotscha. Een aantal Markiezen van Bergen op Zoom waren namelijk lid van de exclusieve Orde van de Guldenvlies. ‘’Mijn land, Georgië, staat bekend als het land van de Guldenvlies. Vandaar die verbinding.’’ Eén van de topstukken van de expositie is dan ook een zeldzaam sieraad met een Guldenvlies. Dit is tot nu toe de grootste expositie van zijn werk. ‘’Vroeger heb ik meerdere exposities gehad, maar niet op zo’n mooie locatie als hier.’’ Gotscha vertelt dat het Markiezenhof de ideale plek is om zijn werk tentoon te stellen, omdat hij zich vanwege de goede luchtkwaliteit geen zorgen hoeft te maken of de lucht in het paleis zijn stukken aantast.  ’’Daar is het metaal nogal gevoelig voor.’’ 

Zijn collectie kwam terecht in het Markiezenhof door een kennis van hem in Bergen op Zoom. Die stuurde voor Gotscha, nadat hij zelf het werk van Gotscha bewonderde, een mail naar het museum voor een expositie. Een paar weken later kwamen mensen van het Markiezenhof bij hem thuis om zijn collectie te bewonderen. Zij waren onder de indruk, maar Gotscha heeft daarna een tijdje niks van hen gehoord. Een paar maanden later werd hij gebeld door de projectleider van De Zeeridder, die prijkt op de top van één van de torens. ‘’Daarvoor heb ik het zwaard en helm gemaakt.’’  

Begin 

Het begon allemaal voor hem op een vroege leeftijd. ‘’Ik was altijd al geïnteresseerd in geschiedenis toen ik jong was. Vooral oorlogsgeschiedenis. Toen ik 14 was, ging ik op bezoek bij mijn geschiedenisleraar. Hij liet mij zijn collectie zien en ik raakte versteld’’, vertelt Gotscha. Hij begon met het restaureren van zwaarden. Tijdens zijn studie aan de technische universiteit in de Georgische hoofdstad Tbilisi, kwam hij bijna wekelijks in het rijksmuseum van Georgië. Vanaf 1985 mocht hij meewerken aan de reconstructie van nationale wapenuitrusting ‘Abjari’. Voor zijn werk kreeg hij in 1988 als onderscheiding van het ministerie van Cultuur van Georgië de graad ‘De Volksmeester van Kunsten Republiek Georgië’. 

Nederland 

Hij is in 1995 in Nederland gekomen. ‘’Ik wilde een nieuw begin voor mij en mijn gezin hier’’, vertelt hij. In 1998 kreeg hij de opdracht van het legermuseum in Delft om een replica te maken van het harnas van Prins Maurits uit 1590. ‘’Het oorspronkelijke harnas lag in Wenen, dat door de prins zelf in 1595 aan de toenmalige Aartshertog van Oostenrijk geschonken werd.’’ Maar dat is niet het enige wat Gotscha in Nederland heeft gedaan. Op zijn website staat een enorme lijst van hoogleraren en andere deskundigen die zijn werk waarderen. 

De expositie van Gotscha’s werk is tot 6 maart te zien in het Markiezenhof. Naast de expositie zelf, is er ook een speciale speurtocht voor kinderen tussen de vier en twaalf jaar oud.