Afbeelding
Foto: Cristel Willems

De verborgen begraafplaats

Katholieken herdenken tijdens Allerzielen hun dierbare overledenen en leggen bloemen op het graf. Protestanten kennen deze traditie niet, maar in de loop van de jaren ontstond een soortgelijke Namendag. Zo leest de dominee van Vrederust de namen voor van de overledenen van dat jaar. Men poetst geen graven. Dat doet een groep vrijwilligers van Vrederust. Zij onderhouden de grafvelden, omdat hun hart bij de patiënten ligt, ook na hun overlijden.


Vrederust is van oorsprong een protestants ziekenhuis met een eigen kerk en begraafplaats. Als in 1909 de eerste patiënten komen, overlijdt binnen een week al een patiënt. We tellen nu 3000 graven. De stichting bekostigt meestal de begrafenis en geeft de overledene een paal met een nummer als grafmonument. Overleden personeelsleden worden ernaast begraven. Zij wonen in het begin immers op het terrein en zijn daarom nauw verbonden met deze besloten dorpsgemeenschap. Nog steeds kan een (gepensioneerd) personeelslid op Vrederust worden begraven. Deze traditie houdt de stichting in ere. 


De grafnummers geven niets prijs van wie er begraven ligt, maar ze zijn binnen Vrederust zeker niet naamloos. Zo ligt onder grafpaal 614 de Dordtse schilder Renier Kennedie. Hij werd op 47-jarige leeftijd paranoïde en ze brachten hem tegen zijn wil naar Vrederust. Kennedie bleef schilderen en genoot een zekere mate van vrijheid. Zo wandelde hij voor tekenbenodigdheden naar Bergen op Zoom. De kunstenaar stierf in 1960 aan een hersenbloeding en vijf dagen later werd hij op veld C begraven. 

Predikant Donner is volgens zijn wens in 1927 op Vrederust begraven. Hij stichtte het Zeeuwse ziekenhuis, omdat hij tijdens zijn pastorale zielzorg patiënten zag die hulp nodig hadden. De vier christelijke krankzinnigengestichten lagen te ver van Zeeland en meestal was er geen bed vrij. Donner begon daarom een Zeeuws gesticht, maar moest uitwijken naar Halsteren. Zeeland kampt namelijk met een gebrek aan schoon drinkwater. Er gold een strikte scheiding tussen protestanten en katholieken, tot 1974. Joost de Bont was een van de eerste katholieke verzorgers. Hij is inmiddels gepensioneerd, maar hij neemt u graag mee met een rondleiding over Vrederust. Meer informatie vindt u op de site: https://www.ggzwnb.nl. [n] Door Cristel Willems