Eindelijk een Middelburgs eerbetoon aan de wereldberoemde historicus Johan Huizinga
Door: Lineke Broos AlgemeenMIDDELBURG - Het is het bekendste boek van een Nederlands historicus in het buitenland. Herfsttij der Middeleeuwen van Johan Huizinga (1872-1945). Zijn boek verscheen in 20 landen en werd in 28 talen vertaald. Wereldwijd geroemd, maar hier in Middelburg blijft dat, althans wat het Huizinga Comité betreft, tot nu toe erg uit. Wat niet veel mensen weten is dat de in Groningen geboren historicus, tevens letterkundige, taalkundige, cultuurcriticus en antropoloog, een nauwe relatie had met onze Zeeuwse hoofdstad. Om deze historische relatie te vieren én om hem te eren, is vorige week het fietspad dat dwars door Park Toorenvliedt loopt, officieel omgedoopt tot het Herfsttij der Middeleeuwenpad.
DOOR LINEKE BROOS
Wethouder Eduard Smit heeft het padnaambord, samen met kleinzoon Johan Huizinga en Wiesje Sjamsoedin-Schorer, achterkleindochter van Leonhard Schorer, schoonvader van Huizinga, onthuld. De onthulling vond precies 150 jaar na de geboortedag van Huizinga plaats. Waarom op deze plek, zult u zich misschien afvragen. We vroegen het Rob Stufkens, één van de initiatiefnemers van het Huizinga Comité. “Het is in het jaar 1892. Op het 25-jarig huwelijksfeest van toenmalig burgemeester Leonhard Schroder en zijn vrouw ontmoet de jonge Johan, toen student Nederlandse letteren aan de universiteit van Groningen, dochter Mary Vincentia. Hij raakt door haar betoverd, zij wordt zijn muze. Pure romantiek op buitenplaats Toornvliet!”, lacht Stufkens. “In 1901 verloven Johan Huizinga en Mary Vincentia Schorer zich.”
Een rijk, meeslepend en origineel boek
Met Mary aan zijn zijde groeide Johan tot een buitengewoon veelzijdig man. Hij was zijn tijd ver vooruit en is een boegbeeld voor de interdisciplinaire cultuurhistoricus. Ook zijn antropologische kijk op de wereld en vooral zijn literaire, beeldende schrijfstijl worden geroemd. Stufkens: “in juni 1919 publiceert Johan Huizinga zijn wereldberoemde boek Herfsttij der Middeleeuwen dat hij opdraagt aan de nagedachtenis van zijn vrouw Mary, die in 1914 op jonge leeftijd is overleden aan een tumor. Een rijk, meeslepend en origineel boek waarin hij de cultuur beschrijft van de 14e en 15e eeuw in Frankrijk en de Nederlanden, de Bourgondische cultuur, niet vanuit de geijkte bronnen als oorkonden en stadsrekeningen, maar onder andere vanuit de historiografie, de literatuur en de schilderkunst van bijvoorbeeld Jan van Eyck. En dat is nieuw. Hij wordt hiermee de grondlegger van de Nederlandstalige cultuurgeschiedenis. De Late Middeleeuwen zijn volgens Huizinga niet de aankondiger van het nieuwe, de Renaissance, maar als het afsterven van dat wat heengaat, nabloei, Herfsttij. Een boek dat inmiddels toe is aan zijn 38e druk, in 28 talen is vertaald, en nog altijd wordt gelezen. Met recht een klassiek werk dus, dat sinds vorige week een ereplaats heeft.”
Om te koesteren
Volgens Stufkens is Park Toorenvliedt nog steeds de tuin van Huizinga. “Een tuin vol geschiedenis, vol verhalen. In Nederland is dit een volstrekt unieke plek, een plek met een schrijver om te koesteren, om als wijk enorm trots op te zijn, om uitgebreid bekendheid aan te geven. Wie hier rondloopt, loopt eigenlijk in boeken van Johan Huizinga.”