Omgevallen eik verrot van binnen
HOEVEN - De in begin oktober omgevallen eik blijkt rot te zijn geweest. Dat blijkt uit extern onderzoek dat de gemeente heeft laten uitvoeren. Volgens wethouder Thomas Melisse was de val van de 110 jaar oude boom niet te voorspellen. “De rot was aan de buitenkant niet zichtbaar.”
DOOR AMY KLAVERVELD
De Amerikaanse eik stond al ruim een eeuw in het Seminariebos in Hoeven. Op vrijdag 7 oktober kwam deze plotseling ten val en nam hierbij twee andere bomen mee. De schade was enorm, de bomen vielen namelijk recht op de parkeerplaats aan de Hofstraat. Hierbij raakten dertien auto’s beschadigd. Er vielen geen gewonden.
Controles
Na de val is onderzoek gedaan door een extern bedrijf. Uit het onderzoek blijkt dat de Amerikaanse eik aangetast was door witrot, veroorzaakt door één of meerdere zwammen. Mede hierdoor werd het hout in de voetstam ‘sponsachtig’. Volgens de gemeente kon de rot niet eerder worden vastgesteld. Bij zowel controle aan de boom in 2019 en snoeiwerkzaamheden begin 2022 zouden er geen bijzonderheden zijn gezien aan de stam van de boom.
Dikrandtonderzwam
In het onderzoeksrapport van de Amerikaanse eik is terug te lezen dat de aangetroffen zwam daadwerkelijk zijn sporen heeft achtergelaten. 'Tijdens het onderzoek is vastgesteld dat er op de stamvoet van de Amerikaanse eik meerjarige vruchtlichamen van dikrandtonderzwam waarneembaar waren.' Deze schimmel staat erom bekend bomen binnen enkele jaren aan te tasten en rot in boomwortels en de stamvoet te veroorzaken. Opvallend is dat deze zwam al wel was geconstateerd tijdens een controle in 2019. Tijdens een Visual Tree Assessment (VTA) in december van 2019 werd onder andere takbreuk in de kroon geconstateerd en waren er al zwammen aanwezig op de stamvoet van de Amerikaanse eik. In januari 2022 is de boom nog gesnoeid, ook toen werden kleine zwamlichamen op de stamvoet gezien. Volgens de gemeente was er geen reden tot ongerustheid. “Zwammen komen vaak voor op de stamvoet van bomen.” Ondanks de afkomst van de boom, maakte de gemeente zich geen zorgen. “Niet-inheemse bomen zijn nu eenmaal vatbaarder voor ziekten en zwammen,” aldus wethouder Melisse. Ook volgens het onderzoeksrapport is het niet mogelijk via de gedane onderzoeken de witrot vast te stellen. 'Bij een visuele boombeoordeling (Red. zoals VTA) van de omvang van een aantasting niet worden vastgesteld.' Volgens het dossier had een Nader Technisch Onderzoek moeten plaatsvinden om de rot te ontdekken. Dit zou ook gebruikelijk zijn na het ontdekken van de zwam. Het is niet duidelijk waarom dit onderzoek niet is gedaan.
Herhaling
De bomen in de rij van de omgevallen eik zijn inmiddels gecontroleerd. Tevens is een trekproef uitgevoerd. Hieruit blijkt dat de bomen geen gevaar vormen. Toch kan de gemeente geen garantie geven dat eenzelfde situatie niet meer voorkomen kan worden. “Er staan ruim 18.000 bomen op het Halderbergse grondgebied,” aldus wethouder Melisse. Volgens hem is het niet mogelijk alle bomen constant in de gaten te houden. “Maar we doen alles wat mogelijk is om herhaling te voorkomen.”
Verzekering
Inmiddels is er onderzoek ingesteld naar de aansprakelijkheid van de gemeente Halderberge. Wethouder Thomas Melisse: "De bal ligt bij de verzekering. Zij oordeelt wie aansprakelijk is voor de schade aan de beschadigde auto's.” Het is nog niet bekend wanneer hier een oordeel uit zou moeten komen. Volgens wethouder Melisse is de gemeente nog niet bekend met deze situatie. "Ook voor ons is dit nieuw. Wel stellen we de zorgvuldigheid in het onderzoek voorop.”[n]